Standard Blog Whole Post - Portal Polaków na Białorusi

Spotkanie opłatkowe w Wołkowysku

Działacze Oddziału Związku Polaków na Białorusi w Wołkowysku gościli w niedzielę, 21 grudnia, na spotkaniu opłatkowym w miejscowym Domu Katechetycznym przy kościele św. Wacława, delegację z Konsulatu Generalnego RP w Grodnie oraz szefową Rady Naczelnej ZPB.

Na spotkanie, którego gospodynią była prezes Oddziału ZPB w Wołkowysku Maria Tiszkowska, przybyli licznie działacze miejscowego oddziału ZPB zarówno starsi, jak i młodsi. Polacy Wołkowyska ciepło witali na swoim spotkaniu jedną z założycielek oddziału ZPB w tym mieście Annę Sadowską, a także gości z Grodna: konsul RP Ewę Lewczuk, konsula RP Wojciecha Skrobisza oraz Andżelikę Borys, przewodniczącą Rady Naczelnej ZPB.

Spotkanie w Wołkowysku na kilka dni przed Bożym Narodzeniem stało się okazją do złożenia życzeń przedświątecznych, podzielenia się opłatkiem, do omówienia spraw bieżących oraz nakreślenia planów na przyszłoroczną działalność wołkowyskiego oddziału ZPB, który w ostatnim czasie staje się jedną z najprężniej działających struktur terenowych Związku Polaków.

Obcowanie Polaków Wołkowyska i ich gości odbywało się w cudownej atmosferze oczekiwania na Narodzenie Pana, czemu sprzyjał występ uczniów klasy maturalnej miejscowej Szkoły Polskiej, przepięknie śpiewających polskie kolędy.

Jerzy Czupreta z Wołkowyska

27 grudnia, 2014

0 Comments

Historia, Z-SUPERNEWS, Ziemia Grodzieńska

Grodnianie kosztowali smaki dawnego Grodna

Wieczornicę pod nazwą „Smaki dawnego Grodna” zorganizowała 22 grudnia, inicjatywa grodzieńska „Warsztat idei”.

Prezentacja potraw grodzieńskich

Goście spotkania mieli okazję skosztować potrawy, przygotowane wedle przepisów obowiązujących w grodzieńskich lokalach gastronomicznych, cukierniach i piekarniach w okresie międzywojennym. Były to głównie desery: serniki, budynie, pierniki oraz inne przysmaki.

Jedną z największych intryg spotkania przy przedwojennych przysmakach grodzieńskich była degustacja grodzieńskiej buzy, której przepis odnalazł, i na jego podstawie przygotował popularny przed wojną napój, historyk Andrej Waszkiewicz.

Andrzej Waszkiewicz częstuje "buzą grodzieńską" własnego wyrobu

Andrej Waszkiewicz częstuje „buzą grodzieńską” własnego wyrobu

Podczas degustacji „buzy grodzieńskiej”

O tym, jak zrodził się pomysł zorganizowania wieczornicy, poświęconej dawnym grodzieńskim smakom, opowiedziała zgromadzonym krajoznawca i historyk Tatiana Kasataja z inicjatywy „Warsztat idei”. Opowiedziała, że jako historyk specjalizuje się w gromadzeniu informacji, zbieranej metodą historii mówionej, czyli notuje wspomnienia świadków wydarzeń sprzed lat. – Moi respondenci, opowiadając o dzieciństwie często przypominali sobie jakieś smaki, przy czym zaznaczali, że chodzi o smaki potraw, które można było spotkać tylko w Grodnie – mówiła organizatorka spotkania.

Właśnie wspomnienia starszych grodnian o smakach ich dzieciństwa zainspirowały grodzieńskich krajoznawców do podjęcia się wyzwania przywrócenia współczesnym mieszkańcom miasta nad Niemnem utraconych, wydawałoby się na zawsze, potraw, którymi się delektowali ich przodkowie.

Pocztówki autorstwa Alesia Pierahudaua

Krajoznawcy i historycy podkreślają, że istnienie specyficznej kuchni regionalnej sprzyja wzmocnieniu samoidentyfikacji mieszkańców tego czy innego regionu. – Z przykrością należy stwierdzić, iż procesy odradzania kuchni regionalnych na Białorusi de facto nie zachodzą – podkreśliła Tatiana Kasataja, wymieniając jako wyjątek wysiłek znanego białoruskiego historyka Alesia Biełego. Mówiąc o osiągnięciach najlepszego na Białorusi specjalisty w zakresie odrodzenia dawnych tradycji gastronomicznych Kasataja podkreśliła, iż informację o dawnych potrawach oraz ich przepisy najczęściej można spotkać w polskich publikacjach, gdyż w Polsce badania nad kuchnią, także regionalną, są prowadzone na szeroką skalę. Właśnie w źródłach polskojęzycznych krajoznawcy i historycy grodzieńscy najczęściej odnajdywali także przepisy potraw, proponowanych podczas wieczornicy „Smaki dawnego Grodna”.

Goście i organizatorzy spotkania przy przedwojennych potrawach grodzieńskich chętnie dzielili się swoimi doświadczeniami i spostrzeżeniami na temat przedwojennej kuchni grodzieńskiej. Działaczka inicjatywy „Warsztat idei ” Natalia wyznała, że na wieczornicę przygotowała „sernik grodzieński”, którego przepis znalazła w książce pt. „Ojca Grande przepisy na zdrowe życie”. – Ojciec Grande był zakonnikiem Zakonu Bonifratrów i urodził się w Grodnie jako Jerzy Majewski w 1934 roku – opowiedziała Natalia. Według niej ojciec Grande twierdził, że sernik, którego smak pamiętał z dzieciństwa, był popularny w Grodnie jeszcze za czasów młodości jego babci.

Degustacja przedwojennych potraw grodzieńskich była połączona z wystawą serii ręcznie robionych pocztówek o tej samej co wieczornica nazwie „Smaki dawnego Grodna”. Autorem, wykonanych metodą fotokolażu, pocztówek jest młody pasionat grodzieńskiej historii Aleś Pierahudau. Na swoich pocztówkach z jednej strony zamieścił on widoki dawnego i współczesnego Grodna, a na stronie odwrotnej – przepisy grodzieńskich potraw.

Inicjatywa „Warsztat idei”, która zorganizowała degustację potraw popularnych w Grodnie w okresie międzywojennym, jest grodzieńską inicjatywą obywatelską, która stawia sobie za cel opiekę nad historyczno-kulturalnym dziedzictwem Grodna oraz działanie na rzecz odradzania i wzbogacania tradycji grodzieńskich.

Natalia Klimowicz

27 grudnia, 2014

1 Comment

Wieczornicę pod nazwą „Smaki dawnego Grodna” zorganizowała 22 grudnia, inicjatywa grodzieńska „Warsztat idei”. [caption id="attachment_7544" align="alignnone" width="480"] Prezentacja potraw grodzieńskich[/caption] Goście spotkania mieli okazję skosztować potrawy, przygotowane wedle przepisów obowiązujących w grodzieńskich lokalach gastronomicznych, cukierniach i piekarniach w okresie międzywojennym. Były to głównie desery: serniki, budynie, pierniki

Społeczeństwo, Z-SUPERNEWS, Ziemia Brzeska, Ziemia Grodzieńska, Ziemia Homelska, Ziemia Mińska, Ziemia Mohylewska, Ziemia Witebska

Wesołych Świąt!

Wesołych, pogodnych i rodzinnych Świąt Bożego Narodzenia oraz szczęśliwego Nowego 2015 Roku!

Wszystkim czytelnikom portalu, działaczom mniejszości polskiej na Białorusi oraz naszym przyjaciołom i partnerom na całym świecie

Życzą
Redakcja Znadniemna.pl
oraz
Zarząd Główny Związku Polaków na Białorusi

24 grudnia, 2014

0 Comments

Wesołych, pogodnych i rodzinnych Świąt Bożego Narodzenia oraz szczęśliwego Nowego 2015 Roku! Wszystkim czytelnikom portalu, działaczom mniejszości polskiej na Białorusi oraz naszym przyjaciołom i partnerom na całym świecie Życzą Redakcja Znadniemna.pl oraz Zarząd Główny Związku Polaków na Białorusi

Oświata, Ziemia Brzeska

Spotkanie opłatkowe w Brześciu

Działacze Oddziału Związku Polaków na Białorusi w Brześciu oraz uczniowie prowadzonej przez oddział szkoły społecznej i ich rodzice spotkali się 20 grudnia, aby złożyć sobie nawzajem życzenia z okazji zbliżających się Świąt Bożego Narodzenia i podzielić się opłatkiem.

Oprawę artystyczną spotkaniu Polaków zapewnili uczniowie szkoły. Przygotowali oni koncert kolęd polskich, których wykonaniem zademonstrowali nie tylko zdolności wokalne i przywiązanie do polskiej tradycji. – Śpiewając kolędy po polsku młodzież doskonali także polską wymowę – zauważa dyrektor Szkoły Społecznej przy ZPB w Brześciu Natalia Rakowicz.

Gościem spotkania opłatkowego brzeskich Polaków była konsul w Konsulacie Generalnym RP w Brześciu Anna Domska-Łuczak.

Irena Głuchowska z Brześcia

23 grudnia, 2014

0 Comments

Sport, Z-SUPERNEWS, Ziemia Grodzieńska

Puchary „Sokoła” 2014 rozdane!

Finały tegorocznych turniejów w siatkówce i koszykówce wśród szkolnej młodzieży o Puchar działającego przy Związku Polaków na Białorusi Polskiego Klubu Sportowego „Sokół” odbyły się 20-21 grudnia. Zwycięzcą ligi koszykarskiej została drużyna „Sokół” Lida. W siatkówce natomiast nie mieli sobie równych zawodnicy „Sokoła” Grodno.

Trofea turnieju

Niedzielę, w którą odbyły się mecze finałowe, poprzedził dzień, w którym zawodnicy walczyli o prawo rywalizowania o główne trofea, a także mieli okazję lepiej poznać się nawzajem podczas spotkania opłatkowego.

Dzień finałów rozpoczął się od rywalizacji koszykarzy. W bezkompromisowej, ale prowadzonej w duchu fair play, walce o trzecie miejsce koszykarze „Polonii” Indura pokonali rówieśników z podgrodzieńskich Putryszek z wynikiem 37 : 8. W meczu o główne trofeum spotkali się natomiast grający w barwach „Sokoła” zawodnicy z Grodna i Lidy. Lepsi okazali się siatkarze „Sokoła” Lida, pokonując grodnian stosunkiem 48 zdobytych punktów do 17 straconych.

Koszykarze „Sokoła” Lida

Po koszykarzach na parkiet wyszli przedstawiciele dyscypliny, która ostatnio staje się w Polsce sportem narodowym. W meczu o trzecie miejsce siatkarze „Sokoła” Obuchowo, bez utraty seta pokonali klubowych kolegów z Lidy 3 : 0.

O wiele bardziej zacięty okazał się mecz o pierwsze miejsce, rozegrany między „Sokołem” Grodno, a „Trauguttem” Świsłocz. Pierwszego seta dosyć łatwo zdobyli młodzi zawodnicy ze Świsłoczy. W trzech kolejnych zaś grodnianie zmobilizowali się, demonstrując na boisku lepszą dyscyplinę i koncentrację, i doprowadzając ostateczny wynik starcia finałowego do 3 : 1.

W ataku „Traugutt” Świsłocz

Narada sędziów i trenerów drużyn, biorących udział w finałach, wytypowała najlepszych zawodników w obu dyscyplinach. Za najlepszego koszykarza uznano Artura Sobolewskiego z „Sokoła” Lida, najlepszym zaś siatkarzem został Andrzej Sawicki z „Sokoła” Grodno.

Puchary i nagrody finalistom oraz zwycięzcom, a także najlepszym zawodnikom tegorocznych turniejów o Puchar „Sokóła” w siatkówce i koszykówce, wręczył założyciel Polskiego Klubu Sportowego „Sokół”, prezes Związku Polaków na Białorusi Mieczysław Jaśkiewicz.

Mieczysław Jaśkiewicz wręcza Puchar „Sokoła” kapitanowi drużyny koszykarskiej „Sokół” Lida

Puchar „Sokoła” odbiera kapitan drużyny siatkarskiej „Sokół” Grodno

Nagrodę odbiera najlepszy koszykarz turnieju Artur Sobolewski

Nagrodę odbiera najlepszy siatkarz turnieju Andrzej Sawicki

Po ceremonii zamknięcia uczestnicy finałów ustawili się do pamiątkowego zdjęcia dla naszego portalu.

Zdjęcie pamiątkowe uczestników finałów

Znadniemna.pl

22 grudnia, 2014

0 Comments

Społeczeństwo, Ziemia Mińska

Dzień polskiej gospodarki w Mińsku

Spotkanie pod hasłem „Dzień polskiej gospodarki” odbyło się w stolicy Białorusi.

Uczestnicy spotkania

W wydarzeniu, które miało charakter spotkania integracyjnego, wzięli udział przedstawiciele Wydziału Promocji Handlu i Inwestycji oraz Wydziału Konsularnego Ambasady RP w Mińsku, biznesmeni i przedsiębiorcy, a także mieszkający w Mińsku Polacy, głównie ze stołecznego oddziału Związku Polaków na Białorusi z prezes Heleną Marczukiewicz na czele.

Przemawia Helena Marczukiewicz

Kierownik Wydziału Promocji Handlu i Inwestycji Ambasady RP w Mińsku Zbigniew Szmuniewski, tłumacząc idee zorganizowania podobnej imprezy, przypomniał zgromadzonym, że w tym roku Polacy obchodzą 25-lecie pierwszych po II wojnie światowej wolnych wyborów w Polsce oraz 10-lecie obecności Polski w Unii Europejskiej. – Przez ćwierćwiecze od momentu rozpoczęcia transformacji ustrojowej polska gospodarka zmieniła się radykalnie. Dochód narodowy w przeliczeniu na jednego mieszkańca wzrósł 20-krotnie, a gospodarka – ciągle się rozwija – mówił kierownik Wydziału Promocji Handlu i Inwestycji. – Uznaliśmy, że trzeba jeszcze raz o tym przypomnieć i o tym powiedzieć – dodał dyplomata.

Śpiewa chór „Tęcza”

Z uwagi na okres przedświąteczny na spotkaniu, którego głównym tematem była polska gospodarka, nie zabrakło opłatka i pięknych polskich kolęd. Oprawę artystyczną oraz świąteczną atmosferę wydarzenia zapewnił chór „Tęcza” pod kierownictwem Tatiany Wołoszynej.

Podczas dzielenia się opłatkiem

Po tym jak obecni podzielili się opłatkiem i złożyli sobie nawzajem życzenia indywidualne, w imieniu swojego urzędu zwrócił się do gromadzonych Zbigniew Szmuniewski: „Łamiąc się chlebem w te Święta, chcę przede wszystkim, żebyście pamietali o swoich korzeniach i o tym, że jesteście chlebem i solą tej ziemi, i jej współgospodarzami…. I pamiętajcie — Polska jest blisko!”

Ludmiła Burlewicz z Mińska

22 grudnia, 2014

0 Comments

Spotkanie pod hasłem „Dzień polskiej gospodarki” odbyło się w stolicy Białorusi. [caption id="attachment_7517" align="alignnone" width="480"] Uczestnicy spotkania[/caption] W wydarzeniu, które miało charakter spotkania integracyjnego, wzięli udział przedstawiciele Wydziału Promocji Handlu i Inwestycji oraz Wydziału Konsularnego Ambasady RP w Mińsku, biznesmeni i przedsiębiorcy, a także mieszkający w Mińsku

Oświata, Wiadomości z Polski, Z-SUPERNEWS, Znalezione w Sieci

O oświacie polskiej na Białorusi w Senacie RP

Zmniejsza się zakres nauczania języka polskiego w publicznych szkołach na Białorusi – wynika z informacji MSZ oraz wypowiedzi działaczy polonijnych z tego kraju. Ma równoważyć to szkolnictwo społeczne, sponsorowane w dużej mierze przez Polskę.

Rozpoczęcie roku szkolnego w Polskiej Szkole w Grodnie

We wtorek o oświacie polskiej na Białorusi dyskutowano na posiedzeniu senackiej komisji łączności z Polakami za granicą.

Jak mówiła podsekretarz stanu w MSZ Katarzyna Kacperczyk, sytuacja międzynarodowa oraz wewnętrzna polityka Białorusi nie sprzyja polskiej oświacie.

Kasperczyk przypomniała, że białoruskie ministerstwo oświaty przygotowywało reformę, wskutek której zmniejszyłby się zakres nauczania polskiego w szkołach z tym językiem jako wykładowym. Białoruski resort edukacji chciał, by w szkołach mniejszości narodowych nauczanie przedmiotów: historia Białorusi, historia powszechna, wiedza o społeczeństwie, geografia oraz człowiek i świat odbywało się w jednym z języków państwowych Białorusi, czyli po białorusku lub rosyjsku. Listę przedmiotów, których nauczanie powinno odbywać się w języku państwowym, można by poszerzyć „zgodnie z życzeniem uczniów i ich przedstawicieli prawnych decyzją miejscowego organu wykonawczego i regulacyjnego”. Oprócz tego projekt zakładał zdawanie egzaminów końcowych w którymś z języków państwowych. Według Kasperczyk wszystko to mogło prowadzić do zmiany polskojęzycznego profilu szkół. – W wyniku działań MSZ, a także dość powszechnych negatywnych reakcji środowisk polskich, ministerstwo edukacji Białorusi nieoficjalnie zdecydowało się przełożyć rozpatrywanie tego projektu na jesień przyszłego roku – powiedziała.

Jak zauważyła, w związku z tym ciężar szkolnictwa publicznego przesuwa się na szkoły społeczne. Podkreśliła, że MSZ stara się wspierać wszystkie typy szkół, gdzie uczy się języka polskiego lub w nim wykłada; finansuje zakup podręczników, refunduje koszty przejazdów do szkół uczniów i wykładowców, opłaca nauczycieli, nagradzając najlepszych.
Według niej pozytywną wiadomością jest to, że rośnie zainteresowanie nauką języka polskiego – w ramach nauki w szkołach społecznych.

Zaznaczyła, że MSZ łącznie przeznacza rocznie 1 mln 300 tys. zł na szkolnictwo polskie na Białorusi.

Niepokój dotyczący coraz trudniejszego dostępu do polskiej oświaty na Białorusi wyraziła prezes Rady Naczelnej Związku Polaków na Białorusi Andżelika Borys. Według niej białoruskie władze robią co mogą, by wyprzeć polski język ze szkół. Wskazywała, że co rok zmniejsza się liczba szkół, w której dzieci polonijne mogą uczyć się rodzimego języka.
Zaniepokojony jest także prezes Polskiej Macierzy Szkolnej Stanisław Sienkiewicz. Jak wskazywał, młodzież przede wszystkim chce się uczyć polskiego, bo chce studiować w Polsce, o wiele rzadziej – po to, by kultywować rodzinną tradycję. Według niego zadanie jest trudne, bo nauczyciele w publicznych placówkach są coraz gorzej wykształceni i dysponują przestarzałymi podręcznikami. – Nawet w kościołach coraz częściej język polski jest wypierany przez rosyjski czy białoruski – zaznaczył.

Z kolei senatorowie z komisji postulowali, by – w ramach upowszechniania polszczyzny – prowadzić naukę języka polskiego na antenie finansowanej także przez MSZ stacji telewizyjnej Biełsat.

Przypominali, że w 2015 r. do dyspozycji będzie także internetowy e-podręcznik do nauki języka polskiego.

Znadniemna.pl za PAP/agkm

18 grudnia, 2014

0 Comments

Zmniejsza się zakres nauczania języka polskiego w publicznych szkołach na Białorusi - wynika z informacji MSZ oraz wypowiedzi działaczy polonijnych z tego kraju. Ma równoważyć to szkolnictwo społeczne, sponsorowane w dużej mierze przez Polskę. [caption id="attachment_5738" align="alignnone" width="480"] Rozpoczęcie roku szkolnego w Polskiej Szkole w Grodnie[/caption] We

Religia, Z-SUPERNEWS, Ziemia Mińska

Pielgrzymka autokarowa Polaków z Mińska

Działacze Oddziału Związku Polaków na Białorusi w Mińsku wraz z chórem „Polonez” całą minioną niedzielę spędzili na zwiedzaniu świątyń i zabytków Holszan, Borun i Krewa.

Podróż autokarem zaczęła się z samego rana. Jej pierwszym punktem stały się Holszany, gdzie stołecznych pielgrzymów przyjął ks. Bogusław Wojtowicz, proboszcz miejscowej parafii św. Jana Chrzciciela.

Kapłan poprosił artystów z chóru „Polonez” do uświetnienia śpiewem, przy organowym akompaniamencie miejscowej organistki Natalii Kaspierowicz, liturgii Mszy świętej. Po nabożeństwie chór „Polonez” miał okazję wystąpić przed głównym ołtarzem ze swoim tradycyjnym, składającym się z pieśni polskich, repertuarem. Publiczność, wypełniająca po brzegi holszański kościół niezwykle entuzjastycznie przyjęła występ stołecznych artystów zwłaszcza sztandarową piosenkę chóru pt. „Polsko moja”, do której słowa i muzykę napisała Helena Abramowicz.

Po koncercie goście z Mińska mieli okazję porozmawiać z miejscowymi Polakami oraz wysłuchać historię parafii i kościoła w Holszanach, opowiedzianą przez ks. Bogusława Wojtowicza. Poza tym pielgrzymi zwiedzili ruiny zamku obronnego, wzniesionego na początku XVII stulecia w Holszanach, na malowniczym brzegu rzeki Olszanki, przez Pawła Stefana Sapiehę, koniuszego wielkiego litewskiego i podkanclerza litewskiego.

Z Holszan pielgrzymi z Mińska wyruszyli do Borun, gdzie zostali przyjęci przez kustosza miejscowego sanktuarium Matki Bożej Boruńskiej, księdza Lucjana Dąbrowskiego. W Borunach pielgrzymi z Mińska też mieli okazję zaśpiewać przed cudownym obrazem Matki Boskiej Boruńskiej oraz pomodlić się do Maryi, każdy w swojej intencji.

Końcowym punktem pielgrzymki Polaków z Mińska po zabytkowych świątyniach rejonów oszmiańskiego i smorgońskiego stało się nawiedzenie kościoła pw. Przemienienia Pańskiego w Krewie, niegdyś stolicy Księstwa Krewskiego i miejsca podpisania Unii Krewskiej.

Szczęśliwi i pełni niezapomnianych wrażeń pielgrzymi wracali do Mińska już po zmierzchu.

Ola Jabłońska z Holszan, Borun i Krewa, zdjęcia Aleksandra Wasilenki

18 grudnia, 2014

0 Comments

Działacze Oddziału Związku Polaków na Białorusi w Mińsku wraz z chórem „Polonez” całą minioną niedzielę spędzili na zwiedzaniu świątyń i zabytków Holszan, Borun i Krewa. Podróż autokarem zaczęła się z samego rana. Jej pierwszym punktem stały się Holszany, gdzie stołecznych pielgrzymów przyjął ks. Bogusław Wojtowicz, proboszcz

Religia, Z-SUPERNEWS, Ziemia Grodzieńska

Betlejemskie Światło Pokoju przekazane na Białoruś

Na przejściu granicznym w Kuźnicy harcerze z ZHP po raz 15 przekazali wczoraj, 17 grudnia, Betlejemskie Światło Pokoju polskim harcerzom z Białorusi. Z przejścia granicznego światełko zapalane od wiecznego ognia, płonącego w Grocie Narodzenia Pańskiego trafiło do katedry pw. Św. Franciszka Ksawerego w Grodnie, gdzie wieczorem tego samego dnia odbyła się msza powitalna.

Fot.: Kresy24.pl

W grodzieńskiej katedrze ogień z Jerozolimy pozostanie do 7 stycznia.

„Przez cały ten czas nasi parafianie, a także przedstawiciele innych parafii mogą zabierać ogień do swoich domów – powiedział portalowi Catholic.by proboszcz parafii ks. Jan Kuczyński. – 7 stycznia już tradycyjnie będziemy składać życzenia świąteczne naszym prawosławnym braciom w wierze i zaniesiemy im Betlejemskie światełko”.

Do archikatedry pw. Najświętszej Marii Panny w Mińsku ogień z Betlejem przyjedzie 21 grudnia. Uroczyste wniesienie ognia do świątyni nastąpi przed niedzielną mszą o godzinie 13.00. Prawdopodobnie w ceremonii udział weźmie metropolita mińsko–mohylewski abp Tadeusz Kondrusiewicz.

Betlejemski ogień to symbol m.in. jedności i pojednania, łączy mieszkańców różnych krajów i wyznań. Trafia zarówno do świątyń katolickich jak i prawosławnych. Akcję zapoczątkowały w 1986 Austriackie Radio i Telewizja w Linzu, jako działanie charytatywne na rzecz dzieci niepełnosprawnych i osób potrzebujących. Dzięki udziałowi w niej skautów, akcja obejmuje prawie całą Europę. Światło co roku przywożone jest samolotem z Betlejem do Wiednia. Po uroczystościach w katedrze wiedeńskiej przekazywane jest skautom z sąsiednich krajów. Następnie sztafetą trafia do najdalszych zakątków kontynentu. Tradycyjnie zapalają go dzieci, które mają jakąś szczególną historię życia. W tym roku był to 11–letni chłopiec Chader Bałut z chrześcijańskiej rodziny z Betlejem.

Znadniemna.pl za Kresy24.pl/Catholic.by

18 grudnia, 2014

0 Comments

Historia, Z-SUPERNEWS, Ziemia Grodzieńska

„Dziadek w polskim mundurze”: Jan Zdziarski

Z przyjemnością prezentujemy Państwu kolejnego bohatera naszej rubryki – szeregowego 1. Samodzielnego Pułku Łączności 1. Armii Wojska Polskiego Jana Zdziarskiego. Materiały i wspomnienia o swoim dziadku dostarczyła do redakcji Tatiana Zdziarska, działaczka Związku Polaków na Białorusi z Lidy.

Jan Zdziarski

Szlak bojowy szeregowego Jana Zdziarskiego obejmuje zarówno kampanię wrześniową, jak i końcowy okres II wojny światowej. Dzięki temu, że w końcowym okresie wojny Jan Zdziarski walczył w 1. Armii Wojska Polskiego, toczącej walki z Niemcami obok Armii Czerwonej, ten ostatni okres szlaku bojowego naszego bohatera jest udokumentowany dosyć dobrze, a w jego rodzinie są przechowywane dokumenty i nagrody, którymi był wyróżniany przez dowództwo 1. Armii Wojska Polskiego, Ministerstwo Obrony Narodowej PRL oraz Prezydium Rady Najwyższej ZSRR.

Na podstawie posiadanych przez nas dokumentów Jana Zdziarskiego oraz faktów z jego biografii, zrelacjonowanych przez jego wnuczkę Tatianę Zdziarską, poniżej prezentujemy historię życia polskiego bohatera, szeregowego-łącznościowca.

JAN ZDZIARSKI, syn Konstantego i Józefy urodził się w 1904 roku w miejscowości Kamionka (obecnie w sielsowiecie holszańskim, rejonu oszmiańskiego). Pochodził z rodziny wielodzietnej i nie zbyt zamożnej, bo niemającej własnego przydziału ziemi, a więc zmuszonej uprawiać ziemię arendowaną u właściciela ziemskiego.
Rodzeństwo Jana to dwie siostry i czterej (a może i więcej) bracia. Dorastał Jan, pomagając ojcu w uprawie roli.

Po osiągnięciu przez Jana Zdziarskiego wieku poborowego został on powołany do odbycia zasadniczej służby wojskowej w Wojsku Polskim. Niestety nie wiemy, w jakiej jednostce służył. Wiemy tylko, że odbywało się to w latach 1925 – 1927 i była to jednostka piechoty. Po przejściu do rezerwy założył rodzinę i zamieszkał we wsi Hruszeńce (przed wojną – powiat wołożyński, województwa nowogródzkiego, obecnie – rejon iwiejski, obwodu grodzieńskiego).

W II wojnie światowej Jan Zdziarski walczył od samego początku, broniąc Polski przed agresją niemiecką. Z jego powojennych wspomnień, które zrelacjonowała nam wnuczka bohatera, wynika, że podczas kampanii wrześniowej jej dziadek trafił do niewoli niemieckiej.

Jak z niej się uwolnił? Przypuszczamy, że jako mieszkaniec Zachodniej Białorusi (wedle terminologii radzieckiej) znalazł się w gronie przekazanych w październiku 1939 roku Sowietom przez Niemców 13 757 jeńców polskich. Wielu z nich, jak wiadomo, trafiło potem do obozów sowieckich i wojny nie przeżyło, gdyż albo zginęli w tych obozach, albo zostali ofiarami zbrodni katyńskiej. Naszego bohatera uratowało prawdopodobnie to, że był ubogim chłopem, a więc nie nadawał się do miana „wroga klasowego władzy sowieckiej”.

Jan Zdziarski po uwolnieniu się z niewoli wrócił do żony i dzieci.

Przeżył okupację niemiecką, a po zajęciu Zachodniej Białorusi przez Armię Czerwoną – do września 1944 roku unikał mobilizacji do sowieckiego wojska, co na skalę masową robili Polacy, mieszkający na Kresach Wschodnich Rzeczypospolitej i żądający od komisarzy wojennych skierowania ich do polskich jednostek wojskowych. Naszemu bohaterowi udało się otrzymać skierowanie do sformowanego na terenie ZSRR Wojska Polskiego. Trafił do 1. Armii Wojska Polskiego, której dowództwo objął w grudniu 1944 roku gen. Stanisław Poplawski. Strzelec Jan Zdziarski został przydzielony do 1. Samodzielnego Pułku Łączności, w którego szeregach walczył między innymi w operacji warszawskiej, przełamaniu Wału Pomorskiego, walkach o Kołobrzeg oraz walkach o Berlin, kończąc wojnę nad Łabą.

Dowództwo 1. Samodzielnego Pułku Łączności w 1944 roku, fot.: wikipedia

Jednostka naszego bohatera została odznaczona przez Radę Najwyższą ZSRR „Orderem Czerwonej Gwiazdy”, a on sam – medalem „Za Zwycięstwo nad Niemcami w Wielkiej Wojnie Ojczyźnianej 1941 – 1945”.

Legitymacja uprawniająca do noszenia medalu „Za Zwycięstwo nad Niemcami w Wielkiej Wojnie Ojczyźnianej 1941 – 1945”

Jan Zdziarski, na mocy rozkazu nr 71 z dnia 17 kwietnia 1945 roku, otrzymał też pisemne „Podziękowanie za udział w historycznym sforsowaniu przez jednostki 1-ej Armii W.P. rzeki ODRY, w przeniesieniu boju poza granice Odrodzonego Państwa Polskiego na terytorium Niemiec” od Naczelnego Dowódcy Wojska Polskiego generała broni Michała Roli-Żymierskiego.

Ten sam dowódca rozkazem nr 141 przyznał szeregowemu Janowi Zdziarskiemu „za ofiarną walkę z faszyzmem i wierną służbę dla dobra Demokratycznej Polski”, prawo do otrzymania na własność „10 ha. ziemi wraz z domem i zabudowaniami gospodarskimi” na Ziemiach Odzyskanych w powiatach do wyboru: Chojnice nad Odrą, Gryfin, Gubin oraz Żuraw.

Jan Zdziarski nie skorzystał z hojności marszałka Żymierskiego i po wojnie wolał wrócić do domu w Hruszeńcach, gdzie zostawił żonę z dziećmi, czyli do ZSRR.

Przed zmianą miejsca zamieszkania i wyjazdem na Ziemie Odzyskane opierała się żona naszego bohatera. Motywowała swoją odmowę między innymi tym, że nie poradzą sobie na nowym miejscu ze starszym synem, który od urodzenia był inwalidą. Jan Zdziarski miał pięcioro dzieci, które w późniejszych latach nie raz wyrzucały mu, że nie wyjechał do Polski. On sam zresztą też tego później żałował, gdyż w ZSRR czekało na niego życie zwykłego sowieckiego kołchoźnika.

Sowiecka książeczka wojskowa Jana Zdiarskiego

Jan Zdziarski po wojnie

Przez władzę sowiecką Jan Zdziarski był oczywiście uznawany za weterana wojennego, ale nawet w jego przypadku sowiecka biurokracja wojskowa nie zadbała o doręczenie mu w należnym terminie odznaczeń za udział w wojnie, przyznanych przez władze Polskiej Republiki Ludowej. W sprawie ustalenia czy Jan Zdziarski był odznaczany, musiał nawet interweniować w Moskwie komisarz wojskowy rejonu iwiejskiego.

Jak się okazało, poza medalem sowieckim „Za Zwycięstwo nad Niemcami w Wielkiej Wojnie Ojczyźnianej 1941 – 1945”, Jan Zdziarski miał uprawnienia do noszenia, co najmniej czterech medali, nadanych mu przez władze Polski Ludowej, a mianowicie: „Medalu Zwycięstwa i Wolności 1945 r.”, „Medalu za Odrę, Nysę, Bałtyk” , „Medalu za udział w walkach o Berlin” oraz „Medalu za Warszawę 1939-1945”.