Standard Blog Whole Post - Portal Polaków na Białorusi

Historia, Z-SUPERNEWS, Ziemia Grodzieńska

Słownik biograficzny międzywojennego Grodna

Międzywojenne Grodno, które w wyniku I wojny światowej przestało być stolicą guberni, a po roku 1918 w odrodzonej Polsce przegrało rywalizację z Białymstokiem o ulokowanie władz wojewódzkich i spadło do rangi miasta powiatowego, nie pozbyło się ambicji bycia metropolią między Warszawą a Wilnem.

Przez dwa dziesięciolecia skutecznie rywalizowało z wojewódzkim Białymstokiem o prymat w sferze działalności kulturalnej, choć bardzo zmieniły się miejscowe elity: ubyło inteligencji narodowości rosyjskiej, a przybyli w poszukiwaniu pracy z innych dzielnic Polski urzędnicy, nauczyciele, dziennikarze, artyści. Stali się oni lokalnymi patriotami.

Autor niniejszego artykułu prof. Jan Jerzy Milewski (siedzi) i Andrzej Czerniakiewicz, autor ksiązki

Młody, ale o wielkim dorobku naukowiec, Andrzej Czerniakiewicz, który jak wielu innych miejscowych wybitnych historyków nie jest już pracownikiem Państwowego Uniwersytetu Grodzieńskiego, podjął próbę opisania tych elit. Swojej książce dał skromny podtytuł: «Materiały do bibliograficznego słownika postaci międzywojennego miasta 1919-1939 r.». Inspiracją dla niego była praca ks. Ludwika Sawoniewskiego «Saga o Grodnie», w której autor zawarł rymowane opisy znanych osób mieszkających tam w okresie międzywojennym.

Maszynopis tego tekstu dotarł w 1989 r. do pracowników filologii polskiej na Wydziale Humanistycznym ówczesnej Filii Uniwersytetu Warszawskiego w Białymstoku, którzy pod kierunkiem zmarłej niedawno – wtedy doktor – Elżbiety Feliksiak doprowadzili do jego publikacji w 1994 r. Ks. kanonik Sawoniewski, który był prefektem w grodzieńskich szkołach, ale także działaczem Chrześcijańskiej Demokracji i redaktorem czasopisma «Nowe Życie», w swoim opracowaniu wymienił około 220 osób.

Kilkunastu spośród nich nie można zaliczyć do miejscowej międzywojennej elity, bo np. bywali w Grodnie tylko przejazdem (Józef Piłsudski) lub zmarli jeszcze przed I wojną światową (Eliza Orzeszkowa). Andrzej Czerniakiewicz zamieścił biogramy przeszło 1 100 postaci. Biogramy są różnej wielkości: od jednego zdania, aż po dwie strony i czasami nie zależy to wcale od rangi postaci, ale od bogactwa lub ubogości zachowanych na ich temat informacji.

Autor wykonał ogromną pracę, prowadząc kwerendy w archiwach w Grodnie i Wilnie, przeglądając prasę i mnóstwo opracowań, w tym różne słowniki biograficzne (lekarzy, wojskowych, ziemian itp.) – sam kilkanaście lat temu opublikował słownik grodzieńskich działaczy białoruskiego ruchu narodowego. Najwięcej biogramów, bo ponad 270 – a więc prawie czwarta część, poświęconych jest nauczycielom i dyrektorom szkół.

W większości są to już osoby zupełnie zapomniane. Szerzej znane jest zaledwie kilkanaście spośród nich np. Piotr Bogucki (dyrektor szkoły powszechnej, zasłużony w obronie Grodna), Jan Kochanowski (profesor gimnazjum, twórca ogrodu botanicznego i zoologicznego), czy Grażyna Lipińska (dyrektorka Gimnazjum Krawieckiego, działaczka społeczna, autorka obszernych wspomnień).

Ponadto w książce prezentowane są sylwetki przedstawicieli władz państwowych (starostowie) i samorządowych (prezydenci, wiceprezydenci, radni), szefowie policji, więzienia, straży pożarnej, prokuratorzy, adwokaci, sędziowie, lekarze, wojskowi, przemysłowcy i handlowcy, architekci, aktorzy, dziennikarze, sportowcy, działacze społeczno-polityczni (różnych narodowości) i duchowni (różnych wyznań).

Autor miał jeszcze zamysł umieszczenia w słowniku najbardziej znanych kryminalistów, ale – ostatecznie i słusznie – z tego zrezygnował. Jednak jakby dla ilustracji tego kręgu mieszkańców wymienił we wstępie «czarny spis» grodzieńskiej policji z 1927 r., zawierający nazwiska około 50 osób z przestępczego półświatka wraz z adresem zamieszkania, co już jest pewną przesadą. Może jednak lepiej byłoby wybrać z tego spisu jakiegoś «szczególnie interesującego przestępcę» i zamieścić jego biogram.

Tak jak ma swoje biogramy w wielu publikacjach jeden z najwybitniejszych gangsterów amerykańskich Meyer Lansky, który w wieku kilku lat jako Meir Suchowlanski wyjechał w 1911 r. z Grodna do Ameryki. Jego postać stała się inspiracją dla powstania wielu znanych filmów np. «Ojciec Chrzestny II».

Najbardziej znane postacie zaprezentowane w książce to generałowie: Leon Berbecki, Wojciech Falewicz, Aleksander Litwinowicz, Józef Olszyna-Wilczyński, Michał Karaszewicz-Tokarzewski, Franciszek Kleeberg, Stanisław Maczek, z których kilku ostatnich zapisało się pięknie na kartach historii w latach II wojny światowej.

Niewątpliwie wielką zaletą tej książki jest obiektywizm autora, który nie kieruje się ani sympatiami narodowościowymi, ani politycznymi. Dzięki temu na jej kartach ocalono pamięć zwłaszcza o wielu wybitnych przedstawicielach mieszkańców narodowości żydowskiej, o których teraz nie ma już komu się upomnieć. Nie pomijał spraw trudnych, dotychczas w historiografii postsowieckiej często opisywanych dosyć eufemistycznie (jeśli bohaterowie ginęli z rąk sowieckich).

Nie stosował też preferencji politycznych i dlatego biogramy działaczy komunistycznych, które wcześniej dominowały, stanowią zaledwie margines (dziewięć osób), tak jak marginalny był ten ruch w Polsce przed 1939 r. Aczkolwiek może warto byłoby zamieścić biogram Walentyny Najdus-Smolar, skoro jest biogram Aleksandry Bergman.

Lektura książki czasami zaskakuje, bo np. znany grodzieński dziennikarz i działacz kulturalny Stanisław Ziemak urodził się w 1886 r. w Jasienicy w pobliżu Ostrowi Mazowieckiej – pół wieku później na plebani w tejże miejscowości leczył rany grodnianin, żołnierz polskiego podziemia niepodległościowego, Lech Leon Beynar (w książce błędnie: Bejner), później najwybitniejszy polski publicysta historyczny, znany jako Paweł Jasienica (pseudonim przybrany jest właśnie od tej miejscowości).

Przeglądając biogramy zadawałem sobie pytanie: kto był najbardziej znanym (popularnym) mieszkańcem Grodna w okresie międzywojennym. Odpowiedz na nie jest trudna, a jeszcze trudniejsza byłaby odpowiedź na to pytanie w odniesieniu do przedstawicieli różnych narodowości, zamieszkujących to wielokulturowe miasto: Polaków, Żydów (może wiceprezydent Owsiej Suchowlański?), Białorusinów czy Rosjan.

Jest to efektem wieloletnich zaniedbań i ideologicznego uprawiania historii. Zaległości te są jednak odrabiane, a recenzowane opracowanie jest kolejnym potwierdzeniem przewagi Grodna nad Białymstokiem, który nie ma takiego słownika. Warto jeszcze podkreślić zamieszczenie indeksu nazwisk – jak napisano – w polskiej transkrypcji (choć faktycznie zabieg był chyba odwrotny), z dodaniem białoruskiej wersji.

Andrej Czarniakiewicz. Pamiać pra Hrodna. Materyjały da bijahraficznaha słounika postaciej miżwajennaha horada 1919–1939 hh.,Hrodna 2015, s.305

Jan Jerzy MILEWSKI/ Magazyn Polski na uchodźstwie nr 11 (119) listopad 2015

3 grudnia, 2015

2 komentarze

Oświata, Wiadomości z Polski, Z-SUPERNEWS

Studium Europy Wschodniej zaprasza do zapoznania się z nowymi inicjatywami!

Znajdź swoją szansę na stypednium, ciekawy program naukowy czy pobyt w Polsce.

Pliki do zapoznania się:

– Program stypendialny dla Młodych Naukowców 2016/2017 r.

– Stypendia Wschodnie 2016 r.

– Wschodnia Szkoła Zimowa 2016 r.

– Nagroda im. Iwana Wyhowskiego.

Znadniemna.pl za grodno.msz.gov.pl

2 grudnia, 2015

0 Comments

Znajdź swoją szansę na stypednium, ciekawy program naukowy czy pobyt w Polsce. Pliki do zapoznania się: - Program stypendialny dla Młodych Naukowców 2016/2017 r. - Stypendia Wschodnie 2016 r. - Wschodnia Szkoła Zimowa 2016 r. - Nagroda im. Iwana Wyhowskiego. Znadniemna.pl za grodno.msz.gov.pl

Społeczeństwo, Z-SUPERNEWS, Ziemia Mińska

Michał Chabros: „Zależy nam na suwerenności Białorusi”

– Dla Polski jest ważne, by Białoruś pozostała suwerennym krajem – powiedział Chargé d’Affaires a. i. Rzeczypospolitej Polskiej w Republice Białorusi Michał Chabros w wywiadzie, opublikowanym dzisiaj w państwowym dzienniku „SB. Biełaruś Siegodnia”.

Michał Chabros, Chargé d’Affaires a. i. Rzeczypospolitej Polskiej w Republice Białorusi

– Wszystkie główne punkty polskiej polityki zagranicznej pozostają niezmienne. Dla nas jest ważne, by Białoruś była suwerennym krajem. Zależy nam na rozwijaniu współpracy. To dla nas ważne, by tak jak wcześniej trwał dialog w gospodarce – powiedział Chabros w wywiadzie dla telewizji internetowej dziennika, którego nagranie można obejrzeć w internecie.

Według niego Polska i Białoruś są obecnie na etapie „stopniowego przywracania zaufania”.

Chabros wyraził także zadowolenie z rozpoczęcia dwustronnego dialogu historycznego. – Cieszymy się, że zaczął się również dialog na bardzo niełatwe tematy dotyczące wspólnej historii, a zwłaszcza jej nowszego okresu – powiedział.

Po ubiegłorocznej wizycie w Białorusi sekretarza Rady Ochrony Pamięci Walk i Męczeństwa Andrzeja Kunerta w lipcu bieżącego roku doszło w Mińsku do pierwszego polsko-białoruskiego spotkania historyków w szerszym gronie. Na początku listopada białoruskie KGB przekazało zaś szefowi ABW Dariuszowi Łuczakowi ważny dokument: listę lokalizacji, gdzie mieli być kierowani polscy jeńcy zatrzymani przez Sowietów na początku II wojny światowej; lista ta może pomóc w dotarciu do dotąd nieodnalezionej tzw. białoruskiej listy katyńskiej.

Pytany o przyszłość Partnerstwa Wschodniego, Chabros wyraził nadzieję, że program ten będzie kontynuowany, „choć być może w nieco innej postaci, uwzgledniającej różnice między naszymi wschodnimi partnerami”.

– Należy je w większym stopniu uwzględniać, aby na wschodnich granicach Unii Europejskiej pojawiła się możliwość stabilizacji i pomyślności – ocenił.

Odnosząc się do pytania o polską mniejszość na Białorusi, Chabros powiedział: „Traktujemy tę kwestię jako pewną szansę. To znaczy chcielibyśmy widzieć u władz białoruskich takie podejście, przy którym mniejszość narodowa może być tym, co wzbogaca kraj”.

Kwestia polskiej mniejszości pozostaje problemem w relacjach dwustronnych. Od 2005 roku istnieją dwa kierownictwa Związku Polaków na Białorusi, bo władze w Mińsku nie uznały zjazdu organizacji, na którym wybrano na prezesa Andżelikę Borys. Działacze nieuznawanego przez władze białoruskie ZPB byli zatrzymywani, karani grzywnami i aresztami, a ostatnio, na przełomie roku, wzywani na przesłuchania do Komitetu Kontroli Państwowej.

Chabrosa zapytano też o to, czy polski biznes zamierza więcej inwestować na Białorusi. Odparł, że wysiłki w tej sferze koncentrują się obecnie na dobrze rozwijających się sferach, np. branży spożywczej, oraz na rozwijaniu współpracy w nowych kierunkach.

– Polski biznes jest obecnie skoncentrowany w Grodnie i Brześciu. Ale chcemy, by spojrzał on także na Witebsk, Mohylew, Homel. Widzimy, że warunki dla inwestorów są dobre, nastawienie władz lokalnych również bardzo dobre, dlatego zawsze będziemy takim inicjatywom sprzyjać – oznajmił.

We wprowadzeniu do wywiadu „Biełaruś Siegodnia” zwraca uwagę na „pozytywną dynamikę” w stosunkach Białorusi z Polską oraz Unią Europejską. Wspomina m.in. o zawieszeniu sankcji UE przeciwko Białorusi oraz uwzględnianiu interesów Mińska w Partnerstwie Wschodnim. „Stąd nowe projekty, nowe plany, nowe kontakty” – pisze dziennik, zapowiadając kontynuowanie wywiadów z ambasadorami państw UE.

Znadniemna.pl za PAP

2 grudnia, 2015

1 Comment

- Dla Polski jest ważne, by Białoruś pozostała suwerennym krajem – powiedział Chargé d’Affaires a. i. Rzeczypospolitej Polskiej w Republice Białorusi Michał Chabros w wywiadzie, opublikowanym dzisiaj w państwowym dzienniku "SB. Biełaruś Siegodnia". [caption id="attachment_12936" align="alignnone" width="480"] Michał Chabros, Chargé d’Affaires a. i. Rzeczypospolitej Polskiej w

Religia, Z-SUPERNEWS, Ziemia Mińska

Białoruś przygotowuje się do Światowych Dni Młodzieży w Krakowie

Młodzież Białorusi rozpoczęła przygotowania do Światowych Dni Młodzieży, które odbędą się w lipcu 2016 w Krakowie.

W przygotowaniu młodych ludzi, którzy wyrazili swoje chęci wziąć udział w spotkaniu z młodzieżą całego świata i papieżem Franciszkiem, dopomaga peregrynacja miniatur symboli Światowych Dni Młodzieży – Krzyża i ikony Matki Bożej Salus Populi Romani.

W chwili obecnej miniatury symboli Światowych Dni Młodzieży, które są symbolem oczekiwania na to wydarzenie i znakiem przygotowań, przyjmuje młodzież wszystkich diecezji na Białorusi.

W ramach peregrynacji młodzież uczestniczy we Mszach św., bierze udział w adoracji Najświętszego Sakramentu oraz dyskusjach panelowych. Przy okazji peregrynacji dowiaduje się o szczegółach udziału w spotkaniu w Krakowie.

Na Białorusi również powstała białoruskojęzyczna wersja oficjalnego hymnu Światowych Dni Młodzieży w Krakowie. Utwór autorstwa Jakuba Blycharza został również nagrany w języku białoruskim. W przygotowanie i nagranie hymnu była zaangażowana młodzież z Mińska.

Sama młodzież jest przekonana, że czas peregrynacji miniatur przyczyni się do umocnienia jedności i zachęci do wzięcia udziału w światowym spotkaniu!

Znadniemna.pl za Radiomaryja.pl/Ks. Jerzy Martinowicz, Dyrektor Biura Informacji przy Sekretariacie Konferencji Episkopatu Białorusi, zdjęcia Catholic.by

2 grudnia, 2015

0 Comments

Młodzież Białorusi rozpoczęła przygotowania do Światowych Dni Młodzieży, które odbędą się w lipcu 2016 w Krakowie. W przygotowaniu młodych ludzi, którzy wyrazili swoje chęci wziąć udział w spotkaniu z młodzieżą całego świata i papieżem Franciszkiem, dopomaga peregrynacja miniatur symboli Światowych Dni Młodzieży – Krzyża i ikony

Społeczeństwo, Z-SUPERNEWS

Media ZPB na Europejskim Forum Mediów Polonijnych w Sztokholmie

Redaktor naczelna gazety Związku Polaków na Białorusi „Głos znad Niemna na uchodźstwie” Iness Todryk-Pisalnik oraz redaktor portalu Znadniemna.pl Andrzej Pisalnik w dniach 27 – 29 listopada reprezentowali Białoruś na Europejskim Forum Mediów Polonijnych, które odbyło się w Ambasadzie RP w Sztokholmie.

Tadeusz Adam Pilat, prezydent Europejskiej Unii Wspólnot Polonijnych wita dostojnych gości i uczestników Forum

Po konferencji pt. „Przyszłość mediów polonijnych w Europie”, która odbyła się rok temu w szwedzkim Malmo, było to już drugie spotkanie kierowników redakcji i wydawców mediów, tworzonych przez Polaków, mieszkających w Europie poza granicami Polski.

W sztokholmskiej konferencji poza reprezentantami mediów i organizacji je wspierających udział wzięli przedstawiciele władz Rzeczypospolitej Polskiej: sekretarz stanu w Ministerstwie Spraw Zagranicznych RP Jan Dziedziczak, odpowiedzialny w polskim resorcie dyplomatycznym między innymi za współpracę z Polonią i Polakami za Granicą, poseł na Sejm RP Michał Dworczyk, przewodniczący Komisji Łączności z Polakami za Granicą w Sejmie RP, a także dyrektor Departamentu Współpracy z Polonią i Polakami za Granicą Jacek Junosza Kisielewski.

Wśród gości konferencji byli: Longin Komołowski – prezes Stowarzyszenia „Wspólnota Polska” (SWP), członek zarządu SWP Marek Różycki oraz dyrektor TVP Polonia Łukasz Kardas.

Ambasador RP w Sztokholmie Wiesław Tarka

Po powitaniu gości i uczestników konferencji przez gospodarza – ambasadora Rzeczypospolitej Polskiej w Sztokholmie Wiesława Tarkę, głos zabrał wiceminister spraw zagranicznych Jan Dziedziczak.

Przemawia Jan Dziedziczak, wiceminister MSZ

– W dyplomacji zawsze symboliczna jest pierwsza wizyta. Dlatego wybrałem spotkanie z mediami polonijnymi, bo są państwo dla nas bardzo ważnymi partnerami, z którymi działamy razem dla Polski – mówił wiceszef polskiej dyplomacji.

Przewodnicząca Zrzeszenia Organizacji Polonijnych w Szwecji Teresa Sygnarek i wiceminister Jan Dziedziczak

Jan Dziedziczak podkreślił dużą rolę mediów polonijnych, które są źródłem wiedzy o Polsce, integrują społeczności polonijne, motywują je do aktywności i informują o ich działaniach.

– Nigdy nie pozwolimy, żeby byli państwo traktowani jak petenci, czy kłopot dla Polski. Jesteście naszym ważnym partnerem. Musimy traktować się po partnersku, bo wszyscy jesteśmy ambasadorami Polski i jesteśmy za nią współodpowiedzialni. Musimy dbać o wizerunek Polski, dobre imię naszego narodu i promować język polski w następnych pokoleniach – podkreślił wiceminister.

Przemawia Michał Dworczyk, przewodniczący Sejmowej Komisji ds. Łączności z Polakami za Granicą

Longin Komołowski, prezes Stowarzyszenia „Wspólnota Polska”

Jacek Junosza Kisielewski, dyrektor Departamentu Współpracy z Polonią i Polakami za Granicą w MSZ RP

Łukasz Kardas. dyrektor TVP Polonia

Po zakończeniu części inauguracyjnej, uczestnicy konferencji przystąpili do prezentacji swoich mediów. Zaszczytu zaprezentowania redagowanej przez siebie gazety, jako pierwsza dostąpiła redaktor naczelna „Głosu znad Niemna na uchodźstwie” Iness Todryk-Pisalnik. Nasza redakcyjna koleżanka zapoznała zebranych ze specyfiką redagowania czasopisma, które na Białorusi jest drukiem nielegalnym, a za jego kolportaż i posiadanie, nie mówiąc już o współpracy z gazetą, Polacy na Białorusi są narażeni na nieprzyjemności ze strony urzędników od ideologii, ścigających wszelkie przejawy nieprawomyślności wśród białoruskich obywateli.

Iness Todryk-Pisalnik, redaktor naczelna „Głosu znad Niemna na uchodźstwie”

Prezentacja mediów ZPB ujawniła, że poza granicami Polski warunki działania prasy polskiej wciąż są najtrudniejsze na Białorusi. Oznacza to nie tylko ciągłe narażanie się na szykany ze strony władz. Klimat niesprzyjający rozwojowi na Białorusi niezależnych mediów polskiej mniejszości przekłada się na skromną, w porównaniu do rozwiniętych krajów demokratycznych, kondycję tychże mediów.

Andrzej Pisalnik, redaktor naczelny portalu Znadniemna.pl

Przedstawiciele mediów polskich z Białorusi mogli tylko pozazdrościć kolegom z Wielkiej Brytanii (Londynek.net), Belgii (Niedziela.be), czy Holandii (Niedziela.nl) tego, że w swoich krajach zamieszkania potrafili oni zbudować media, utrzymujące się z ogłoszeń i osiągające rewelacyjne wyniki ekonomiczne. Dotyczy to oczywiście krajów, w których społeczności polskie są bardzo liczne. Bo w państwach, w których Polacy stanowią znikomy procent mieszkańców media polonijne borykają się z problemami finansowymi i ukazują się nieregularnie.

Adriana Chodakowska, redaktor naczelna portalu Londynek.net

Krzysztof Birlet, redaktor i wydawca portalu Niedziela.nl

Obecność na konferencji przedstawicieli MSZ i innych instytucji oraz organizacji, opiekujących się Polonią i Polakami za Granicą, sprawiła, że każdy z redaktorów bądź wydawców miał okazję zasygnalizować swój problem w wystąpieniach publicznych, bądź w rozmowach kuluarowych między sesjami.

Jednym ze wspólnych, interesujących wszystkich uczestników forum, zagadnień było omówienie przez nich możliwości stworzenia wspólnej platformy medialnej, bądź struktury organizacyjnej, za pośrednictwem której rozsiani po całej Europie Polacy mogliby wypracowywać wspólne postulaty, niedyskryminujące kolegów w zależności od kraju zamieszkania, a także wymieniać się doświadczeniami i informacją.

Członek Zarządu Krajowego Stowarzyszenia „Wspólnota Polska” Marek Różycki prezentuje projekt wspólnej platformy medialnej stworzony przez SWP

W kwestii współpracy medialnej uczestnicy konferencji zwrócili się do Stowarzyszenia „Wspólnota Polska” z prośbą o stworzenie platformy medialnej, która umożliwiłaby mediom wymianę treściami i informacją. SWP nawet zaprezentowało projekt takiej platformy, który, jak ujawniła dyskusja w ramach konferencji wymaga wciąż dopracowania zarówno pod względem technicznym, jak i po względem koncepcji.

Nie został sfinalizowany także pomysł stworzenia bytu organizacyjnego, wspólnego dla mediów ze Wschodu i Zachodu Europy. Wobec dużej rozbieżności interesów i różnicy warunków, w jakich funkcjonują media w różnych częściach Europy, zdecydowano kontynuować spotkania redaktorów i wydawców cyklicznie – nie rzadziej niż raz do roku.

Goście i uczestnicy Forum

Minione Europejskie Forum Mediów Polonijnych w Sztokholmie odbyło się dzięki wsparciu MSZ RP, Europejskiej Unii Wspólnot Polonijnych, której prezydent Tadeusz Adam Pilat osobiście uczestniczył w pracy konferencji i Stowarzyszenia „Wspólnota Polska”. Wydarzenie objęte zostało patronatem honorowym Ministra Spraw Zagranicznych RP. Patronat medialny nad wydarzeniem objęła TVP Polonia.

Znadniemna.pl

2 grudnia, 2015

0 Comments

Społeczeństwo, Z-SUPERNEWS, Ziemia Grodzieńska

Miejski Oddział ZPB w Grodnie ma nowego prezesa i zarząd!

Paweł Kmiecik, wieloletni działacz Związku Polaków na Białorusi, kierownik działającej przy ZPB Grodzieńskiej Orkiestry Dętej oraz reprezentacyjnego chóru ZPB „Głos znad Niemna”, dnia 1 grudnia został wybrany na prezesa największego oddziału organizacji, jakim jest Miejski Oddział ZPB w Grodnie.

Przemawia Paweł Kmiecik

Przez okres ostatnich dwóch lat obowiązki prezesa Miejskiego Oddziału ZPB w Grodnie, po rezygnacji ze stanowiska Henryka Sajkowskiego, pełniła Janina Sołowicz.

Prezes Związku Polaków na Białorusi Mieczysław Jaśkiewicz otwiera zebranie

Działaczka, nie mogła być obecna na zebraniu sprawozdawczo-wyborczym ze względów zdrowotnych. Decyzją większości uczestników zebrania jej nazwisko figurowało jednak wśród nazwisk kandydatów, ubiegających się o kierownictwo oddziałem.

Przemawia Tadeusz Malewicz

W imieniu Janiny Sołowicz sprawozdanie z działalności oddziału za okres ostatnich lat wygłosił wieloletni działacz ZPB Tadeusz Malewicz, prowadzący zebranie. Przez uczestników zebrania on także został zgłoszony do kandydowania na stanowisko prezesa.

W momencie, kiedy kandydaci musieli potwierdzić swoją zgodę na kandydowanie, Tadeusz Malewicz wycofał się jednak z rywalizacji.

W ten sposób o przywództwo w oddziale ostatecznie rywalizowali Janina Sołowicz (zaocznie) i Paweł Kmiecik.

Głos zabrała Zofia Kaśko

Przed głosowaniem, które postanowiono zrobić jawnym (poprzez podniesienie ręki), zalety swoich kandydatów przedstawili reprezentanci ich grup poparcia. Za głosowaniem na Janinę Sołowicz agitowała między innymi wieloletnia działaczka organizacji, członkini zarządu Miejskiego Oddziału ZPB w Grodnie Zofia Kaśko. – Pani Janina jest osobą zaangażowaną w sprawę polską, niezwykle uczciwą i odpowiedzialną. Rekomenduję ją na prezesa oddziału – podsumowała swoje wystąpienie pani Kaśko.

Przemawia Henryka Tawrel

O zaletach Pawła Kmiecika wypowiadali się z kolei doskonale znające swojego kierownika członkinie chóru „Głos znad Niemna” Henryka Tawrel i Krystyna Żulego. Zdaniem obu pań to ich kandydat najlepiej się nadawał na prezesa, gdyż jako były wojskowy posiada zdolności organizacyjne, jest zdyscyplinowany, odpowiedzialny i potrafi kierować zespołami ludzkimi, czego udowodnił jako kierownik chóru i orkiestry dętej.

Krystyna Żulego

– Powinniśmy podziękować pani Janinie za okres pełnienia przez nią obowiązków prezes naszego oddziału, ale to Paweł Kmiecik w tym momencie najlepiej się nadaje do tej funkcji – mówiła Krystyna Żulego.

Podczas głosowania

W głosowaniu na kandydatów, jak policzyła komisja skrutacyjna, udział wzięło 275 osób. Zaledwie dwadzieścia z nich uzyskała nieobecna na zebraniu Janina Sołowicz. Paweł Kmiecik zwyciężył z poparciem aż 255 głosów.

Dziękując członkom Miejskiego Oddziału ZPB w Grodnie nowo wybrany prezes oznajmił, iż będzie wspierał każdą wartościową inicjatywę, którą mu zgłoszą. – Zachęcam was do aktywności, a ze swojej strony obiecuję, że zrobię wszystko, co w mojej mocy, aby żadnego dobrego pomysłu nie zmarnować – mówił Paweł Kmiecik.

Paweł Kmiecik, jako nowo wybrany prezes Miejskiego Oddziału ZPB w Grodnie

Po wyborach prezesa uczestnicy zebrania sprawozdawczo-wyborczego wybrali siedmioosobowy zarząd Miejskiego Oddziału ZPB w Grodnie. W jego skład obok nowo wybranego prezesa weszli: Halina Gawrus, Tadeusz Malewicz, Janina Sołowicz, Zofia Kaśko, Henryk Czurek oraz Stanisław Mickiewicz.

Znadniemna.pl

2 grudnia, 2015

0 Comments

Historia, Oświata, Wiadomości z Polski, Z-SUPERNEWS

Projekt „Pamięć II wojny światowej – 70 lat później” zakończony

Drugi i ostatni etap Projektu „Pamięć II wojny światowej – 70 lat później”, realizowanego przez białostockie Stowarzyszenie „Fontis et Futura”, odbył się w dniach 19 – 22 listopada w Białymstoku.

Od lewej: dr. Marek Kietlinski, Józef Porzecki, prof. Aleksander Kraucewicz, Edward Dmuchowski, prof. Wojciech Śleszyński, prof. Eugeniusz Mironowicz i Agnieszka Romaszewska-Guzy

Finansowany ze środków MSZ RP projekt historyczny polegał na zbieraniu przez młodzież szkolną z Grodna i Białegostoku, nauczycieli i historyków akademickich materiałów, pokazujących w jaki sposób w Polsce i na Białorusi jest utrwalana pamięć o II wojnie światowej. W wyniku podróży badawczych młodzieży i naukowców do rozsianych po ziemi białostockiej, grodzieńskiej i mińskiej miejsc upamiętnienia wydarzeń z okresu II wojny światowej, udało się zgromadzić bogaty materiał o najstraszniejszej wojnie w dziejach ludzkości.

Chatyń

Nowy Zamek w Grodnie

Świack

Kuropaty

Opowiada Edward Dmuchowski

Symboliczny grób Tadkowi Jasińskiemu

W ramach projektu młodzież miała okazję nie tylko odwiedzić miejsca pamięci, lecz także uczestniczyć w debatach i warsztatach tematycznych, prowadzonych przez doświadczonych historyków i znawców tematu.

Ewelina Aleszczyk, Lidia Misiewicz i Agata Abramienko ze Polskiej Szkoły Społecznej przy ZPB

Podczas drugiego etapu uczestnicząca w nim grupa młodzieży z Grodna, w której byli między innymi uczniowie Polskiej Szkoły Społecznej przy Związku Polaków na Białorusi w Grodnie – Ewelina Aleszczyk, Lidia Misiewicz i Agata Abramienko, uczestniczyła w warsztatach z kolażu historycznego, a także wzięła udział w debacie na temat obecności w pamięci zbiorowej mieszkańców Polski i Białorusi wiedzy o początkach powstania niepodległej Rzeczypospolitej Polskiej.

Kolaż polskich studentek

Dla młodzieży projekt zakończył się prezentacją kolaży historycznych, przedstawiających subiektywne postrzeganie stanu pamięci o wojnie przez Polaków, mieszkających po obu stronach granicy.

Prof. Wiaczesław Szwed doradza młodzieży

Dorośli uczestnicy projektu, czyli krajoznawcy, nauczyciele historii w szkołach i wykładowcy akademiccy odbyli między sobą podsumowującą projekt dyskusję, którą moderowała dyrektor Telewizji Biełsat Agnieszka Romaszewska-Guzy.

Głównym wnioskiem, do którego doszli dyskutanci było stwierdzenie, że o historii, także trudnych jej aspektach dla narodów polskiego i białoruskiego, warto debatować, czego dowiódł zrealizowany przez Stowarzyszenie „Fontis et Futura” projekt „Pamięć II wojny światowej – 70 lat później”, którego efektem stanie się między innymi wystawa fotografii uczniów z ich wypraw i innych zadań, realizowanych w ramach projektu. W zamyśle organizatorów wystawa ta zostanie zaprezentowana mieszkańcom zarówno Białegostoku, jak i Grodna.

Grażyna Abramienko z Białegostoku

25 listopada, 2015

0 Comments

Drugi i ostatni etap Projektu „Pamięć II wojny światowej - 70 lat później”, realizowanego przez białostockie Stowarzyszenie „Fontis et Futura”, odbył się w dniach 19 – 22 listopada w Białymstoku. [caption id="attachment_13249" align="alignnone" width="480"] Od lewej: dr. Marek Kietlinski, Józef Porzecki, prof. Aleksander Kraucewicz, Edward Dmuchowski,

Historia, Wiadomości z Polski, Z-SUPERNEWS

Wyprawa do Ostrowi Mazowieckiej

Wspólne zdjęcie uczestników wycieczki przed kościołem w Zuzeli

Mimo tego, że punktem docelowym wycieczki było centrum powiatu ostrowskiego – Ostrów Mazowiecka i działające w mieście Muzeum Kresów i Ziemi Ostrowskiej, grupa wycieczkowiczów po drodze zawitała między innymi do wsi Zuzela, w której urodził się jeden z najwybitniejszych hierarchów Kościoła katolickiego w Polsce – Kardynał Stefan Wyszyński, zwany także Prymasem Tysiąclecia.

Ksiądz Jerzy Krysztopa opowiada o historii kościoła

W Zuzeli, w miejscowym kościele parafialnym, Polaków z Białorusi przywitał proboszcz – ksiądz Jerzy Krysztopa. Przypomniał on o znaczeniu postaci Kardynała Wyszyńskiego w historii Kościoła i Polski, w której stał się jednym z symboli przeciwstawienia się komunistycznemu totalitaryzmowi.

Uczestnicy wycieczki przy chrzcielnicy, przy której w 19O1 r. został ochrzczony Stefan Wyszyński

Pobyt w Zuzeli stał się okazją do zwiedzenia działającego w tej wioseczce Muzeum Lat Dziecinnych Prymasa Tysiąclecia.

Muzeum Lat Dziecinnych Prymasa Tysiąclecia

Kolejnym przystankiem wycieczkowiczów w drodze do Ostrowi Mazowieckiej było Muzeum Walk i Męczeństwa w Treblince. Ta miejscowość funkcjonuje w świadomości społecznej, jako jeden z symboli masowej zagłady ludności żydowskiej w okresie II wojny światowej.

Treblinka II. Cmentarz i Pomnik-Mauzoleum

W obozach niemieckich w Treblince zginęło łącznie około 800 tysięcy ludzi, głównie Żydów, zwożonych tu z całej Europy. To w tym miejscu zginęła prawie cała, zamieszkująca niegdyś Grodzieńszczyznę, ludność żydowska.

Poza obejrzeniem ekspozycji, mieszczącej się w głównej sali muzeum, Polacy z Białorusi mieli okazję zobaczyć makiety obozów zagłady i karnego, a także oddać hołd ofiarom Holokaustu, w znajdujących się tu miejscach ich upamiętnienia, czyli w miejscu byłej żwirowni, miejscu spalania zwłok oraz na tak zwanej Czarnej Drodze, łączącej obozy Treblinka I i Treblinka II.

Zbigniew Banaszek

Najwięcej czasu w trakcie jednodniowej wycieczki po Ziemi Ostrowskiej Polacy z Białorusi spędzili w założonym i utrzymywanym przez przyjaciela ZPB Zbigniewa Banaszka – Muzeum Kresów i Ziemi Ostrowskiej.

Poza ekspozycją, poświęconą Ziemi Ostrowskiej i mieszczącej się tu w okresie międzywojennym Szkole Podchorążych Piechoty, będącej kuźnią kadry dowódczej dla Wojska Polskiego, goście z Białorusi mogli podziwiać ekspozycję, poświęconą miastu Grodno, między innymi bohaterskiej obronie grodu Nad Niemnem przed Armią Czerwoną we wrześniu 1939 roku.

Wiele eksponatów w ekspozycji Muzeum Kresów i Ziemi Ostrowskiej, dotyczących Grodna, pochodzi ze zbiorów śp. Bohdana Horbaczewskiego, który przez całe swoje życie gromadził pamiątki o Grodnie, w którym się urodził, a w 1939 roku stanął do szeregów jego obrońców.

W Ostrowi Mazowieckiej wycieczkowicze zdążyli pospacerować po Alei Powstania Listopadowego i Alei Królów, a także nawiedzili pomnik Żołnierzy Wyklętych. Kulminacją pobytu w Ostrowi stało się złożenie przez wycieczkowiczów kwiatów przy pomniku Józefa Piłsudskiego.

Anna Porzecka, prezes Klubu Inteligencji Polskiej przy ZPB

24 listopada, 2015

0 Comments

Wycieczkę po Ziemi Ostrowskiej, bogatej w miejsca przypominające o ważnych osobach i wydarzeniach w historii Polski, odbyli w listopadzie członkowie Klubu Inteligencji Polskiej, działającego przy Związku Polaków na Białorusi. [caption id="attachment_13223" align="alignnone" width="480"] Wspólne zdjęcie uczestników wycieczki przed kościołem w Zuzeli[/caption] Mimo tego, że punktem docelowym wycieczki

Kultura, Z-SUPERNEWS, Ziemia Mińska

„Ziarno prawdy” Zygmunta Miłoszewskiego wydano po białorusku

Przemawia Andrej Chadanowicz

Na prezentacji „Ziarna prawdy”, którą poprowadzili dyrektor artystyczny mińskiej księgarni „ŁohwinaU” Paweł Kaściukiewicz oraz szef białoruskiego PEN-Centrum Andrej Chadanowicz, była obecna tłumaczka powieści Maryna Kozłowska I redaktor białoruskojęzycznego wydania Maryna Szoda.

W atmosferę prezentowanego dzieła literackiego wprowadził obecnych na prezentacji, prezentując inscenizację kilku fragmentów powieści białoruski aktor Roman Podolaka, który wcielił się w postać głównego bohatera „Ziarna prawdy”.

Roman Podolak

Przybyli na prezentację mieli też okazję wziąć udział w konkursie opartym na motywach prezentowanej powieści. Nagrodą za udział w zabawie detektywistycznej był egzemplarz białoruskiego wydania „Ziarna Prawdy”.

Prezentacja białoruskojęzycznego wydania powieści Zygmunta Miłoszewskiego stała się przedostatnim wydarzeniem w ramach „Miesiąca literatury polskiej”. Zakończenie spotkań z polską literaturą w Mińsku jest planowane na 26 listopada. W tym dniu odbędzie się wystawa pt. „Młoda Polska Ilustracja”, na którą Instytut Polski w Mińsku zaprasza na godzinę 17.00 do Galerii „Akademia” Białoruskiej Państwowej Akademii Sztuki przy ul. Surganowa 14.

Aleś Szabliński z Mińska, zdjęcia instpol.by

24 listopada, 2015

0 Comments

Prezentacja białoruskojęzycznego wydania powieści kryminalnej Zygmunta Miłoszewskiego pt. „Ziarno prawdy” odbyła się 18 listopada w mińskiej kawiarni „UBar” w ramach projektu „Miesiąc literatury polskiej”, realizowanego w stolicy Białorusi przez Instytut Polski w Mińsku. [caption id="attachment_13214" align="alignnone" width="480"] Przemawia Andrej Chadanowicz[/caption] Na prezentacji „Ziarna prawdy”, którą poprowadzili dyrektor

Kultura, Z-SUPERNEWS, Ziemia Mińska

Muzyczna jesień w Mińsku

Niezwykle bogaty program koncertowy zafundował tej jesieni mieszkańcom białoruskiej stolicy Instytut Polski w Mińsku.

Dominik Wania

W każdym z trzech jesiennych miesięcy stolica Białorusi gościła u siebie muzyków z Polski, tworzących w różnych stylach i gatunkach muzycznych.

We wrześniu mieszkańcy Mińska mieli okazję poznać twórczość młodego polskiego pianisty jazzowego i klasycznego Dominika Wani, który przy wsparciu kolegów – w specjalnie powołanym do realizacji projektu zespole pt. „Dominik Wania Trio” – zaprezentował mińskiej publiczności program pt. Ravel, będący interpretacją suity na fortepian solo „Miroirs”, rewolucyjnego dzieła z lat 1904 -1905 francuskiego kompozytora Maurice’a Ravela oraz debiutanckim albumem samego Dominika Wani.

Zespół instrumentalny „Kroke”

W październiku koneserzy muzyki podziwiali w stolicy Białorusi, grający w gatunku world music, zespół instrumentalny „Kroke” z Krakowa. „Kroke”, założony przez trzech przyjaciół Tomasza Kukurbę, Tomasza Lato i Jerzego Bawoła w 1992 roku, zaczynał jako zespół, czerpiący inspiracje w muzyce klezmerskiej o silnych wpływach bałkańskich. Aktualnie muzycy z Krakowa balansują pomiędzy gatunkami. Zwracają uwagę na muzykę etniczną, brzmienia orientalne i jazzowe, tworząc z tej multikulturowej mieszanki własny styl. „Kroke” jest zespołem cenionym i zapraszanym na najbardziej prestiżowe festiwale muzyczne na całym świecie. W ostatnich latach współtworzył z takimi gwiazdami jak Edytą Geppert, Anna Maria Jopek i innymi.

Zespoły Lao Che i :B:N:

Ostatnim muzycznym prezentem dla mieszkańców Mińska od Instytutu Polskiego stał się polsko-białoruski projekt muzyczny, zrealizowany przez zespoły Lao Che (Polska) oraz :B:N: (Białoruś).

Prezentacja wspólnego projektu polskich i białoruskich muzyków, wspieranego przez Instytut Polski w Mińsku, odbyła się 21 listopada w stołecznym klubie Re:publik.

Lao Che, znany szerokiej publiczności od 2005 roku, kiedy wydał album pt. „Powstanie Warszawskie”, i mający w swoim dorobku aż trzy złote płyty i jedną platynową, zaprezentował w Mińsku najlepsze utwory z albumów „Soundtrack”, „Gospel”, „Prąd stały/Prąd zmienny” oraz z ostatniego krążka pt. „Dzieciom”.

Białoruscy muzycy z zespołu :B:N: (Bez Nazwy), grający w stylu grunge-metal i alternatywy, a śpiewający wyłącznie w języku białoruskim, zaprezentowali z kolei swoje przeboje, między innymi „Żyvie Rock’n’Roll”, „Tylko ja” oraz „Popiół”.

Polina Juckiewicz z Mińska, zdjęcia Wiktora Wiedzienia

24 listopada, 2015

0 Comments

Niezwykle bogaty program koncertowy zafundował tej jesieni mieszkańcom białoruskiej stolicy Instytut Polski w Mińsku. [caption id="attachment_13189" align="alignnone" width="480"] Dominik Wania[/caption] W każdym z trzech jesiennych miesięcy stolica Białorusi gościła u siebie muzyków z Polski, tworzących w różnych stylach i gatunkach muzycznych. We wrześniu mieszkańcy Mińska mieli okazję poznać