logo
mobile-logo
HomeStandard Blog Whole Post (Page 118)
Historia, Wiadomości z Polski, Z-SUPERNEWS

80 lat temu, 11 i 12 lipca 1943 roku, Ukraińska Powstańcza Armia dokonała skoordynowanego ataku na polskich mieszkańców 150 miejscowości na Wołyniu. Była to kulminacja trwającej już od początku 1943 roku fali zbrodni na Polakach, w wyniku której  na Wołyniu i w Galicji Wschodniej zginęło ok. 100 tys. osób.

Zbrodnia wołyńska jest jednym z najbardziej dramatycznych epizodów II wojny światowej. W przeciwieństwie do mordów dokonywanych przez okupantów niemieckich i sowieckich ludobójstwo na Wołyniu było często popełniane przez sąsiadów ofiar, których przodkowie przez wiele dziesięcioleci zamieszkiwali wraz z Polakami te same wsie i osady.

Rzeź wołyńska nie była jednak spontanicznym wybuchem nienawiści, lecz skutkiem długotrwałego oddziaływania ideologii nacjonalizmu ukraińskiego, który za główny cel stawiał sobie stworzenie niepodległej, jednolitej etnicznie Ukrainy przez wymordowanie i wypędzenie Polaków oraz przedstawicieli innych narodowości. Plan ten próbowano realizować już we wrześniu 1939 roku, gdy na Ukrainie zachodniej  doszło do pierwszych mordów na Polakach i ataków na polskie dwory. Sowiecka okupacja Zachodniej Ukrainy, która nastąpiła po 17 września 1939 roku, powstrzymała realizację planów ukraińskich nacjonalistów.

Sprawcami rzezi wołyńskiej były Organizacja Ukraińskich Nacjonalistów (OUN) – frakcja Stepana Bandery – i podporządkowana jej Ukraińska Powstańcza Armia (UPA). Po niemieckiej agresji na ZSRR w czerwcu 1941 roku zwolennicy Stepana Bandery próbowali powołać rząd kolaborujący z Niemcami. Nowy okupant zachodniej Ukrainy zareagował na to aresztowaniem Bandery i jego najbliższych współpracowników. Zezwolono jedynie na tworzenie ukraińskich formacji pomocniczych, które w kolejnych dwóch latach brały udział w dokonywaniu zbrodni Holokaustu.

„Nacjonaliści ukraińscy byli świadkami Shoah (zagłady ludności żydowskiej – red.), w którym aktywnie uczestniczyła ukraińska policja pomocnicza, i zaczęli coraz mocniej wierzyć, że warunkiem zyskania wielkości jest gotowość do popełnienia masowych zbrodni” – zauważa historyk prof. Grzegorz Motyka, autor monografii „Wołyń ’43”.

W latach 1941-1942 na Wołyniu wymordowano 150-200 tys. Żydów. Z punktu widzenia ukraińskich nacjonalistów wyobrażalne stało się także wymordowanie ok. 350 tys. Polaków. Swoistą fikcją propagandową spreparowaną przez kierownictwo UPA było stworzenie wrażenia spontanicznego powstania ludowego przeciwko Polakom, sowieckiej partyzantce oraz Niemcom.

Klęski Niemiec na froncie wschodnim skłoniły OUN do przyspieszenia realizacji swoich planów. Na początku 1943 roku na Wołyniu powstała pierwsza sotnia UPA, a na czele całości sił ukraińskich na Wołyniu stanął Dmytro Kłaczkiwski „Kłym Sawur”.

Pierwszy masowy mord na ludności polskiej na Wołyniu został dokonany 9 lutego 1943 roku przez oddział Ukraińskiej Powstańczej Armii, który w polskiej kolonii Parośla I zamordował 173 Polaków. Zbrodni dokonano w sposób wyjątkowo podstępny. Oddział Hryhorija Perehijniaka „Dowbeszki-Korobki” wszedł do Parośli, przedstawiając się jako oddział partyzantki sowieckiej. Mieszkańców przekonano, by położyli się na podłodze w swoich domach i pozwolili się związać. Dzięki temu mieliby uniknąć podejrzenia i zemsty Niemców za „dobrowolne” goszczenie partyzantów.

Wpływ na nasilenie się fali zbrodni miało porzucenie w marcu i kwietniu 1943 roku przez kilka tysięcy ukraińskich policjantów niemieckich formacji pomocniczych i przejście w szeregi UPA. Wielu z tych policjantów brało wcześniej udział w zagładzie Żydów.

Jednego z największych mordów ukraińscy nacjonaliści dokonali w nocy z 22 na 23 kwietnia 1943 roku. Wówczas UPA spaliła osadę Janowa Dolina i zamordowała ok. 600 Polaków.

Szczególne nasilenie zbrodni nastąpiło w lipcu 1943 roku. Zamordowano wtedy 10-11 tys. Polaków.  Natpomiast 11 i 12 lipca tegoż roku UPA dokonała skoordynowanego ataku na Polaków w 150 miejscowościach w powiatach włodzimierskim, horochowskim, kowelskim oraz łuckim. Wykorzystano fakt gromadzenia się w niedzielę 11 lipca ludzi w kościołach. Doszło do mordów w świątyniach, m.in. w Porycku (dziś Pawliwka) i Kisielinie. Około 50 kościołów katolickich na Wołyniu zostało spalonych i zburzonych. 16 lipca 1943 roku oddziały UPA we wsi i w majątku Pułhany (pow. Horochów) zamordowały ok. 120 Polaków, a w Kupowalcach (pow. Horochów) ok. 150 mieszkańców polskiego pochodzenia. Związanych Polaków zabito siekierami, nie oszczędzając kobiet i dzieci. Z rzezi ocalało zaledwie 12 rannych osób.

Zbrodnie na Polakach były niejednokrotnie dokonywane z niebywałym okrucieństwem, ludzi palono żywcem, wrzucano do studni, używano siekier i wideł, ofiary wymyślnie torturowano przed śmiercią, gwałcono kobiety. „Marzyłam, żeby umrzeć od kuli, a nie od siekiery. Pamiętam to dobrze, ojciec nas uczył – nie dajcie się złapać. Biegnijcie. Nie kłaść się, nie zatrzymywać. Kto się zatrzyma, będą go torturować” – wspominała Sabina Czapiga, siostra kosmonauty Mirosława Hermaszewskiego, cudownie ocalałego, jako dziecko, z rzezi wołyńskiej.

W latach 1943-1945 zbrodni na Polakach dokonano w 1865 miejscach na Wołyniu. Do największych masakr doszło w Woli Ostrowieckiej, gdzie zamordowano 628 Polaków, w kolonii Gaj – 600, w Ostrówkach – 521, Kołodnie – 516.

Ogólne szacunki dotyczące liczby zamordowanych Polaków na Wołyniu są bardzo rozbieżne. Pionierzy badań nad ludobójstwem wołyńskim Ewa i Władysław Siemaszkowie szacowali liczbę znanych z nazwiska ofiar na blisko 36 tys. oraz do 23 tys. ofiar, których okoliczności śmierci nie są znane. Podobną liczbę wymienia w swoich pracach prof. Grzegorz Motyka.

Liczba ofiar na terenach Galicji Wschodniej wynosi ok. 20 tys. Kilka tysięcy z nich zginęło na terenie dzisiejszej Polski, na zachód od granicy ustanowionej w 1944 r. Jak zauważa m.in. Timothy Snyder, terror UPA dotknął także przedstawicieli innych narodowości, m.in. Żydów, Czechów, Rosjan, Ormian i samych Ukraińców, którzy zdobyli się na sprzeciw wobec terroru lub ratowali Polaków. Wydana przez IPN „Kresowa Księga Sprawiedliwych”, w opracowaniu Romualda Niedzielki, podaje, że Ukraińcy uratowali 2527 Polaków. Za tę pomoc 384 z nich zapłaciło życiem.

Terror UPA spowodował, że setki tysięcy Polaków opuściły swoje domy, uciekając do miast kontrolowanych przez Niemców. Zbrodnia wołyńska spowodowała polski odwet, w którego wyniku zginęło 10-12 tys. Ukraińców, w tym 3-5 tys. na Wołyniu i w Galicji Wschodniej.

Państwowe obchody 80. rocznicy rzezi wołyńskiej

Przedstawiciele rządu i parlamentu, w tym m.in. premier Mateusz Morawiecki, szef gabinetu prezydenta Paweł Szrot, wicemarszałek Sejmu Małgorzata Gosiewska, minister kultury Piotr Gliński, złożyli we wtorek, 11 lipca 2023 roku, kwiaty na płycie Grobu Nieznanego Żołnierza, w ramach obchodów Narodowego Dnia Pamięci Ofiar Ludobójstwa dokonanego przez ukraińskich nacjonalistów na obywatelach II RP.

„Krwawa niedziela” 11 lipca 1943 roku jest uważana za szczytowy moment ludobójstwa dokonywanego przez ukraińskich nacjonalistów na Polakach na Wołyniu i w Galicji Wschodniej w latach 1943-1945.

W wyniku ludobójczych działań na Wołyniu zginęło ok. 100 tysięcy Polaków.

Bezpośrednią odpowiedzialność za wydanie zbrodniczego rozkazu  o masowym mordzie na Polakach ponosi główny dowódca UPA Roman Szuchewycz.

 Znadniemna.pl za Dzieje.pl, PAP, fot.: Gov.pl

0 Comments

80 lat temu, 11 i 12 lipca 1943 roku, Ukraińska Powstańcza Armia dokonała skoordynowanego ataku na polskich mieszkańców 150 miejscowości na Wołyniu. Była to kulminacja trwającej już od początku 1943 roku fali zbrodni na Polakach, w wyniku której  na Wołyniu i w Galicji Wschodniej zginęło

Historia, Z-SUPERNEWS, Ziemia Mińska

Na dzisiaj, 8 lipca 2023 roku, przypada 115 rocznica śmierci urodzonego w Mińsku Litewskim  wybitnego polskiego działacza oświatowego przełomu XIX i XX stuleci – Konrada Prószyńskiego, posługującego się pseudonimem Kazimierz Promyk. 15 lat temu, w 100. rocznicę śmierci naszego wybitnego krajana, jego wnuk Mieczysław Prószyński uruchomił stronę internetową  konradproszynski.pl, poświęconą znamienitemu dziadkowi.

Pragnąć upamiętnić wybitnego Polaka z Kresów i popularyzować jego spuściznę, zamieszczamy poniżej krótki rys biograficzny Konrada Prószyńskiego i zachęcamy Państwa do odwiedzania strony jego imienia stworzonej przez wdzięcznego potomka: KLIKNIJ, ABY PRZEJŚĆ NA KONRADPROSZYNSKI.PL.

Konrad Prószyński urodził się 19 lutego 1851 roku w Mińsku Litewskim, w zubożałej rodzinie szlacheckiej. Był synem Stanisława Antoniego Prószyńskiego i Pelagii z domu Kułak.

Ojciec naszego bohatera prowadził w Mińsku zakład fotograficzny. Był to jeden z pierwszych w Polsce zakładów, świadczących usługi w nowopowstałej i modnej branży (założony w 1839 roku).

Ojciec Konrada był także polskim działaczem patriotycznym, którego carskie władze wraz z małżonką i dziećmi zesłały do Tomska w zachodniej Syberii. W sformułowanym przeciwko ojcu oskarżeniu o działalność patriotyczną, znalazł się argument, że umieszczał on symbole narodowe Polski i Litwy na robionych przez siebie fotografiach rodzinnych.

Konrad Prószyński zawdzięczał zesłaniu znajomość ze Stanisławem Witkiewiczem, późniejszym historykiem sztuki i krytykiem literackim oraz synem Ignacego Witkiewicza, zesłanego do Tomska za udział w powstaniu styczniowym. Wraz ze Stanisławem Witkiewiczem nasz bohater w wieku 17 lat przedostał się do kraju i po kilkuletnich staraniach, w 1873 roku, uzyskał zwolnienie z zesłania także swoich rodziców oraz rodzeństwa.

Patriotyzm polski okazał się cechą dziedziczną Prószyńskich. W 1875 roku Konrad założył tajne Towarzystwo Oświaty Narodowej, mające na celu szerzenie oświaty wśród ludu. Jako działacz oświatowy Konrad Prószyński opracowywał elementarze do nauki języka polskiego. Był autorem m.in. pierwszego nowoczesnego elementarza (rok wydania – 1875) oraz wydanej w 1879 roku „Obrazkowej nauki czytania i pisania”. Praca ta w roku 1893 odniosła zwycięstwo na międzynarodowej wystawie Londyńskiego Towarzystwa Pedagogicznego.

Konrad Prószyński propagował nauczanie indywidualne metodą samokształcenia; położył też wielkie zasługi w upowszechnianiu czytelnictwa na wsi, wydając od 1881 roku tygodnik dla chłopów pt. „Gazeta Świąteczna”. Był zwolennikiem pracy organicznej i solidaryzmu narodowego. W 1878 roku nasz bohater założył w Warszawie Księgarnię Krajową, zajmującą się rozpowszechnianiem literatury popularnej oraz popularnonaukowej.

Za swoje osiągnięcia i zasługi na niwie szerzenia oświaty polskiej otrzymał tytuł członka honorowego Towarzystwa Szkoły Ludowej.

Był także członkiem Ligi Narodowej, tajnej polskiej organizacji politycznej, działającej na terenie wszystkich trzech zaborów.

Konrad Prószyński był dwukrotnie żonaty. Z pierwszego małżeństwa miał czworo dzieci, a w drugim związku urodziło ich się aż siedmioro.

Synem najmłodszego z synów Konrada Prószyńskiego był Marek Józef Prószyński, ojciec Mieczysława Prószyńskiego, ps. Bimon, człowieka o różnorodnych zdolnościach i zainteresowaniach. Podobnie jak jego wybitny dziadek Mieczysław Prózsyński ma zasługi i osiągnięcia jako wydawca. Jest też znanym i cenionym astrofizykiem, alpinistą, a nawet skoczkiem spadochronowym.

To właśnie wnukowi zawdzięczamy istnienie strony internetowej o urodzonym mińszczaninie Konradzie Prószyńskim (ps. Kazimierz Promyk), który zmarł 115 lat temu w Warszawie i został pochowany na cmentarzu Powązkowskim (kwatera T-1-15/16).

Znadniemna.pl na podstawie Wikipedia.pl oraz Konradproszynski.pl, na zdjęciu Konrad  Prószyński, ps. Kazimierz Promyk w 1875 roku, fot.: commons.wikimedia.org

0 Comments

Na dzisiaj, 8 lipca 2023 roku, przypada 115 rocznica śmierci urodzonego w Mińsku Litewskim  wybitnego polskiego działacza oświatowego przełomu XIX i XX stuleci – Konrada Prószyńskiego, posługującego się pseudonimem Kazimierz Promyk. 15 lat temu, w 100. rocznicę śmierci naszego wybitnego krajana, jego wnuk Mieczysław Prószyński

Historia, Z-SUPERNEWS

79 lat temu  w nocy z 6 na 7 lipca 1944 roku, oddziały Armii Krajowej okręgów wileńskiego i nowogródzkiego rozpoczęły operację Ostra Brama, która polegała na podjęciu walki o wyzwolenie Wilna spod niemieckiej okupacji. Kilkudniowe zmagania prowadzone wspólnie z Armią Czerwoną doprowadziły do oswobodzenia Wilna, w czym żołnierze Armii Krajowej mieli swój znaczący udział. 

Okręgi Wileński i Nowogródzki AK wystawiły do walki o Wilno ok. 10 tys. żołnierzy, wyłącznie piechoty i kawalerii. Całością operacji dowodził „Gen. Wilk”, ppłk Aleksander Krzyżanowski. Niemcy wprowadzili do walki, oprócz piechoty i artylerii w sile ok. 17 tys. żołnierzy, także broń pancerną i siły lotnicze.

Rozkaz o operacji „Ostra Brama” podpisał 26 czerwca ppłk Krzyżanowski. Dokument określał kierunki natarcia poszczególnych zgrupowań AK na niemieckie linie obronne. Polacy mieli zaatakować Wilno zanim dotrze tam Armia Czerwona.

13 lipca żołnierze AK o świcie wywiesili na Górze Zamkowej biało-czerwoną flagę, jednak po kilku godzinach żołnierze sowieccy zastąpili ją czerwonym sztandarem. Wraz z upływem dnia siły niemieckie kurczyły się. Najcięższe walki trwały w okolicach Góry Bouffałowej, w Ogrodzie Botanicznym i w rejonie więzienia na Łukiszkach. Gdy 13 lipca walka o Wilno dobiegła końca, Polacy w mieście (ponad połowa mieszkańców Wilna mówiła po polsku) przeżyli radosną chwilę wolności. Zdaniem historyków straty poszczególnych stron w operacji są trudne do oszacowania. Podaje się jednak, że Rosjanie, w ciągu kilku dni, stracili ok. 5 tys. osób, Niemcy – ok. 3-4 tys., a Polacy co najmniej 550 żołnierzy.

Bitwa o Wilno miała istotne znaczenie dla Polaków, Rosjan i Niemców. Polacy chcieli odzyskać jedno z najważniejszych miast dawnej Rzeczpospolitej; Rosjanie chcieli utrzymać zagarnięte miasto – w 1939 roku przekazali je Litwie, ale już rok później Litwa, wraz Łotwą i Estonią, weszła w skład ZSRR; dla Niemców Wileńszczyzna była ważnym ośrodkiem miejskim, leżącym w pobliżu Prus Wschodnich.

Historycy oceniają, że w starciach na Wileńszczyźnie Armia Krajowa dała dowód swojej obecności i determinacji, jednak z militarnego punktu widzenia operacja „Ostra Brama” okazała się działaniem nie w pełni udanym. Operacja „Ostra Brama” rozpadła się na kilka, nieskoordynowanych w czasie, odrębnych działań. Oddziały AK nie były militarnie tak silne jak regularne oddziały armii niemieckiej i sowieckiej – i dlatego starcie pomiędzy tymi dwiema rozstrzygnęło o ostatecznym rezultacie walki.

Dzień po wyzwoleniu miasta Sowieci zgodzili się na utworzenie z oddziałów AK Okręgów Wileńskiego i Nowogródzkiego samodzielnej jednostki. Miała ona, pod dowództwem polskim, wchodzić w skład 3. Frontu Białoruskiego. Armia Czerwona obiecała też Polakom zapewnić uzbrojenie, wyposażenie i wyżywienie. Wkrótce sztab 3. Frontu Białoruskiego zaprosił ppłk. Krzyżanowskiego na odprawę w Boguszach. Tam też strony miały uzgodnić szczegóły utworzenia z oddziałów AK nowej jednostki. Po przybyciu na miejsce „Wilk” został jednak aresztowany i uwięziony. Wkrótce podobnie postąpiono z innymi żołnierzami i oficerami AK – część z nich trafiła do więzień, a część na Syberię.

 Znadniemna.pl, na zdjęciu:  Wspólny patrol żołnierzy Armii Czerwonej i Armii Krajowej w Wilnie, w lipcu 1944 roku, źródło: Commons.wikimedia.org

0 Comments

79 lat temu  w nocy z 6 na 7 lipca 1944 roku, oddziały Armii Krajowej okręgów wileńskiego i nowogródzkiego rozpoczęły operację Ostra Brama, która polegała na podjęciu walki o wyzwolenie Wilna spod niemieckiej okupacji. Kilkudniowe zmagania prowadzone wspólnie z Armią Czerwoną doprowadziły do oswobodzenia Wilna,

Religia, Z-SUPERNEWS, Ziemia Mińska

O zniszczeniu przez członków Komunistycznej Partii Białorusi krzyża, upamiętniającego katolickiego duchownego, działacza białoruskiego odrodzenia narodowego z początku XX stulecia ks. Wincentego Godlewskiego, poinformowała znana popularyzatorka ruskiego mira z Grodna Olga Bondariewa.

Ruska działaczka obwiniła śp. księdza Godlewskiego, który zginął w obozie zagłady w Małym Trościeńcu z rąk niemieckich nazistów w wigilię Bożego Narodzenia 1942 roku,  o to, że miał kolaborować ze swoimi oprawcami. W swoim kanale na Telegramie Bondariewa podziękowała komunistom, którzy przyczynili się do zbezczeszczenia miejsca pamięci gratulując z imienia kilkunastu osobom, które popełniły akt świętokradztwa. Według Bondariewej w ten sposób przyczynili się oni do walki z „rehabilitacją nazizmu”.

Ksiądz Wincenty Godlewski  to urodzony w Suryczach koło Wołkowyska duchowny rzymskokatolicki narodowości białoruskiej, który jako jeden z pierwszych duchownych zaczął odprawiać nabożeństwa w języku białoruskim. Będąc białoruskim patriotą i działaczem odrodzeniowym  ks. Wincenty Godlewski pozostawił po sobie ślad jako białoruski wydawca, publicysta, dziennikarz i polityk narodowy, a także – historyk Kościoła.

Działalność księdza na rzecz białoruskiego odrodzenia nie podobała się władzom międzywojennej Polski. W latach 20. minionego stulecia duchowny był dwukrotnie aresztowany pod zarzutem prowadzenia  „agitacji rewolucyjnej” i skazany na dwa lata pozbawienia wolności. Podczas odbywania kary w  warszawskim więzieniu na Rakowieckiej ksiądz napisał jedyny w tamtych czasach podręcznik z historii wczesnego chrześcijaństwa w języku białoruskim. Po wyjściu z więzienia duchowny kontynuował działalność pisarsko-wydawniczą. Spod jego pióra wyszedł szereg publikacji o historii katolicyzmu. Ukazało się także tłumaczenie na język białoruski „Nowego Testamentu”.

Jeszcze przed wybuchem II wojny światowej ks. Wincenty Godlewski założył białoruską organizację polityczną o charakterze chadeckim i narodowym o nazwie Białoruski Front Narodowy.

W czasach wojny białoruski duchowny był proboszczem kościoła pw. Św. Szymona i Heleny w Mińsku, a także jedynym  w okupowanej białoruskiej stolicy księdzem katolickim. Swoje stanowisko i status duchowny wykorzystywał do organizowania antynazistowskiego i probiałoruskiego ruchu oporu. Założył też siatkę białoruskojęzycznego nauczania, która działała nie tylko w stolicy, ale też w oddalonych od niej regionach kraju.

Ta działalność katolickiego księdza została zauważona przez niemiecką władzę okupacyjną i w Wigilię Bożego Narodzenia, 24 grudnia 1942 roku, katolicki proboszcz został aresztowany przez Gestapo i poddany torturom.  Zginął katolicki duchowny, będący wybitnym przedstawicielem białoruskiego odrodzenia narodowego XX stulecia w  prowadzonym przez niemieckich nazistów w podmińskiej miejscowości Mały Trościeniec obozie zagłady.

W 2008 roku na terenie byłego nazistowskiego obozu staraniami białoruskiego krajoznawcy Aleksandra Biełego, znanego naszym czytelnikom z publikacji na portalu Znadniemna.pl, został ustanowiony krzyż, upamiętniający śp. ks. Wincentego Godlewskiego.

Podczas porządkowania terenu byłego obozu zagłady krzyż został wyjęty i przekazany do kościoła pw. Trójcy Świętej na Złotej Górce  w Mińsku. W 2019 roku upamiętnienie  katolickiego księdza zostało poświęcone przez biskupa pomocniczego archidiecezji mińsko-mohylewskiej Jerzego Kosobuckiego.

Po zniszczeniu przez białoruskich komunistów poświęconego przez biskupa Kosobuckiego krzyża, adeptka ruskiego mira z Grodna Olga Bondariewa  w zjadliwej formie wypomniała katolickiemu  hierarsze fakt upamiętnienia ofiary niemieckiego nazizmu i zasugerowała, że działał wówczas na rzecz „rehabilitacji nazizmu”.

Znadniemna.pl na podstawie Telegram, Zerkalo.io, na zdjęciu: Krzyż upamiętniający ks. Wincentego Godlewskiego przed zniszczeniem przez białoruskich komunistów, fot.: Catholic.by

 

0 Comments

O zniszczeniu przez członków Komunistycznej Partii Białorusi krzyża, upamiętniającego katolickiego duchownego, działacza białoruskiego odrodzenia narodowego z początku XX stulecia ks. Wincentego Godlewskiego, poinformowała znana popularyzatorka ruskiego mira z Grodna Olga Bondariewa. Ruska działaczka obwiniła śp. księdza Godlewskiego, który zginął w obozie zagłady w Małym Trościeńcu z

Białoruś, Społeczeństwo, Z-SUPERNEWS

Białoruscy obrońcy praw człowieka coraz częściej dowiadują się o problemach, jakie spotykają podczas przekroczenia białoruskiej granicy posiadaczy Kart Polaka.  Pod groźbą aresztu są oni zmuszani do podpisywania pisemnej rezygnacji z dokumentu, adresowanej  do polskiego konsula, bezpośrednio w trakcie odprawy granicznej.

Według Centrum  Obrony Praw Człowieka „Wiasna” znane są już dziesiątki przypadków zmuszania posiadaczy Kart Polaka do zrzeczenia się dokumentu, na podstawie którego otrzymali oni polską wizę.

Pogranicznicy  identyfikują posiadaczy Kart Polaka po widniejącym  na wizie wpisie o celu jej wydania. W przypadku wydawania wizy na podstawie Karty Polaka  w rubryczce „cel wydania” widnieje numer „24”.

Obywatel Białorusi, posiadający w paszporcie taką wizę, zostaje przez funkcjonariusza Straży Granicznej kierowany na rozmowę z obecnym w punkcie granicznym przedstawicielem KGB. Ten z kolei zaczyna przekonywać białoruskiego Polaka, aby ten dobrowolnie zrezygnował z dokumentu, który na Białorusi jest postrzegany,  nie jako „potwierdzenie przynależności do Narodu Polskiego”, lecz przede wszystkim jako potwierdzenie braku lojalności jego posiadacza względem panującego w kraju reżimu politycznego. Funkcjonariusz KGB proponuje obywatelowi białoruskiemu o polskiej samoidentyfikacji narodowej, podpisać rezygnację z Karty Polaka w jego obecności, czyli w punkcie granicznym.

Jak  informują obrońcy praw człowieka z „Wiasny” na podstawie relacji obywateli, którzy doświadczyli opisanej procedury, w przypadku odmowy podpisania zrzeczenia się Karty Polaka, jej posiadaczowi daje się do zrozumienia, że za upartość może zapłacić trafieniem do aresztu.

 Znadniemna.pl za T.me/viasna96/20224, fot.: Gov.pl

0 Comments

Białoruscy obrońcy praw człowieka coraz częściej dowiadują się o problemach, jakie spotykają podczas przekroczenia białoruskiej granicy posiadaczy Kart Polaka.  Pod groźbą aresztu są oni zmuszani do podpisywania pisemnej rezygnacji z dokumentu, adresowanej  do polskiego konsula, bezpośrednio w trakcie odprawy granicznej. Według Centrum  Obrony Praw Człowieka „Wiasna”

Kultura, Wiadomości z Polski, Z-SUPERNEWS

Romuald Mieczkowski, wybitny polski literat z Wilna, był 4 lipca gościem wieczoru z cyklu „Bursztyny Literatury”, które co miesiąc organizuje i prowadzi w Literacka Restaurant & Wine Bar na ulicy Mariackiej w Gdansku Tomasz Snarski, trójmiejski adwokat, poeta i nauczyciel akademicki o wileńskich korzeniach.

Bohater wieczoru Romuald Mieczkowski, wileński literat, poeta i wydawca

Organizator i prowadzący cyklu „Bursztyny Literatury” w Gdańsku Tomasz Snarski i gość z Wilna – literat Romuald Mieczkowski

Romuald Mieczkowski jest literatem i poetą, którego poezję podziwiał polski noblista Czesław Miłosz. O zażyłych stosunkach między noblistą, a poetą z Wilna świadczy odręcznie napisana przez Miłosza dedykacja, adresowana Romualdowi Mieczkowskiemu w 1992 roku.

Świadectwo przyjaźni poetów – noblisty oraz literata z Wilna – zdobi obecnie kameralną salkę w kawiarni na Mariackiej, w której odbywają się co miesiąc „Bursztyny Literatury”. Natomiast ściany wspomnianej salki zdobią fotografie uwieczniające Czesława Miłosza, wśród których na jednej, zrobionej przez Romualda Mieczkowskiego w Wilnie, widać aż trzech noblistów literackich XX stulecia – Wisławę Szymborską, Czesława Miłosza oraz gdańszczanina Guentera Grassa.

Dedykacja pozostawiona przez Czesława Miłosza Romualdowi Mieczkowskiemu, zdobiąca obecnie kawiarnię literacką na ul. Mariackiej w Gdańsku

Wybrzmiały podczas spotkania temat przyjaźni jego bohatera z Czesławem Miłoszem, a także zaaranżowana przez noblistę znajomość Romualda Mieczkowskiego z redaktorem paryskiej „Kultury” Jerzym Giedroyciem, stanowiły niesamowite autobiograficzne tło do wierszy, czytanych przez wileńskiego poetę.

Według Romualda Mieczkowskiego ważną, jak nie decydującą, rolę w jego twórczości odgrywa fakt, że mieszka w miejscu przeplatania się różnych kultur, czyli na Wileńszczyźnie. Przykładem tego, jakie znaczenie dla różnych kultur narodowych ma, na przykład, rzeka Niemen, łącząca Białoruś, Litwę oraz rosyjską enklawę ze stolicą w Królewcu, jest wiersz autorstwa gościa „Bursztynów Literatury”, rozpoczynający się od białoruskiego poetyckiego uczłowieczenia Niemna, zwanego przez Białorusinów „Baćka Nioman”.

Najnowsze książki autorstwa Romualda Mieczkowskiego

Zachęcamy do zapoznania się ze wspomnianym dziełem literackim:

Baćka Nioman – Tėvas Nemunelis –

Niemnie ponad wszystkie domowe rzeki

płynące po polsku

po litewsku

po białorusku

i czasem po rusku

Różnie zwą ciebie z twoich brzegów

różne języki słyszałeś nieraz i naraz

a treść życia od wieków była jednakowa

tak samo jak i rola twoja –

Obfitością wód gasić pragnienie narodów

pośród wzajemnego niespełnienia.

Narody i kultury wywodzące się z Wielkiego Księstwa Litewskiego (WKL) stanowią podstawową inspirację dla twórczości Romualda Mieczkowskiego. Wyróżniający WKL tygiel narodowo-kulturowy jest także kluczem do polityki redakcyjnej wydawanego przez wileńskiego poetę od ponad trzydziestu lat kulturalno-publicystycznego kwartalnika „Znad Wilii”.

Spotkanie z Romualdem Mieczkowskim, które odbyło się w ramach cyklu „Bursztyny Literatury” zaszczycił obecnością między innymi: wicemarszałek Senatu RP Bogdan Borusewicz, reprezentant Konsulatu Honorowego Republiki Litewskiej w Gdańsku oraz przedstawiciele środowisk twórczych z Trójmiasta.

Gościem spotkania z wileńskim poetą był wicemarszałek Senatu RP Bogdan Borusewicz

Wspólne foto pamiątkowe uczestników spotkania z Romualdem Mieczkowskim(pośrodku w dolnym rzędzie ) w ramach cyklu „Bursztyny Literatury” w Gdańsku

Znadniemna.pl

0 Comments

Romuald Mieczkowski, wybitny polski literat z Wilna, był 4 lipca gościem wieczoru z cyklu „Bursztyny Literatury”, które co miesiąc organizuje i prowadzi w Literacka Restaurant & Wine Bar na ulicy Mariackiej w Gdansku Tomasz Snarski, trójmiejski adwokat, poeta i nauczyciel akademicki o wileńskich korzeniach. [caption id="attachment_61621"

Białoruś, Społeczeństwo, Wiadomości z Polski, Z-SUPERNEWS

Mieszkającym w Polsce obywatelom Białorusi jest już łatwiej uzyskiwać polskie dokumenty podróży dla cudzoziemca. Zmiany w przepisach prawa wprowadziły dwa rozporządzenia ministra spraw wewnętrznych i administracji, które weszły w życie 1 lipca 2023 roku.  Na mocy tych rozporządzeń obywatele białoruscy zostali m.in. zwolnieni z obowiązku uiszczenia opłaty za wydanie polskiego dokumentu podróży dla cudzoziemca.

Na podstawie rozporządzenia ministra spraw wewnętrznych i administracji z 28 czerwca 2023 r. w sprawie obywatelstw, w przypadku posiadania których nie pobiera się opłaty za wydanie polskiego dokumentu podróży dla cudzoziemca, obywatele białoruscy zostali zwolnieni z obowiązku uiszczenia opłaty za wydanie polskiego dokumentu podróży dla cudzoziemca (obecnie to 350 zł). Zwolnienie ma charakter bezterminowy i będzie obowiązywać tak długo, jak w mocy będzie pozostawać rozporządzenie.

W przypadku gdy obywatel Białorusi złożył już wniosek o wydanie dokumentu, dokonał stosownej opłaty i do 30 czerwca 2023 r. dokument nie został wydany (data wydania jest umieszczana w samym dokumencie), wówczas zostanie ona zwrócona przez wojewodę (na podstawie przepisu art. 236a ustawy o cudzoziemcach), któremu opłata została uiszczona. Jeżeli zaś dokument został wydany przed 1 lipca 2023 r., opłata nie będzie zwracana.

Więcej szczegółów, dotyczących procedury wydawania polskiego dokumentu podróży Białorusinom znajdziecie Państwo TUTAJ.

Znadniemna.pl za Prawo.pl

0 Comments

Mieszkającym w Polsce obywatelom Białorusi jest już łatwiej uzyskiwać polskie dokumenty podróży dla cudzoziemca. Zmiany w przepisach prawa wprowadziły dwa rozporządzenia ministra spraw wewnętrznych i administracji, które weszły w życie 1 lipca 2023 roku.  Na mocy tych rozporządzeń obywatele białoruscy zostali m.in. zwolnieni z obowiązku

Białoruś, Religia, Z-SUPERNEWS

Rzeźba Zbawcy cierpiącego na krzyżu ma około 250 lat, została wykonana z drewna i cudownie przetrwała wojny, burze, pożogi oraz inne kataklizmy ostatnich stuleci w przydrożnej kapliczce we wsi Niesutycze, w rejonie nowogródzkim na Białorusi.

Białoruskiportal katolicki Katolik.life informuje, że białoruscy specjaliści w dziedzinie restauracji dzieł sztuki zakończyli już renowację oraz konserwację przypadkowo znalezionej w Niesutyczach rzeźby. Figura Zbawcy przez stulecia zdobiła wnętrze przydrożnej kapliczki katolickiej, do której przychodzili pomodlić się wierni zarówno katoliccy, jak i prawosławni. Właśnie ci drudzy darzyli figurę Chrystusa szczególną czcią, ubierając ją w ozdobne szaty i dokonując tym samym prymitywnej konserwacji drewnianej rzeźby, która, jak ustalili specjaliści, została wykonana pod koniec XVIII stulecia.

Wygląd kaplicy w Niesutyczach i zdobiącej ją rzeźby Zbawcy przed renowacją, fot.: Katolik.life

Przetrwanie rzeźby mieszkańcy Niesutycz nazywają cudem. Pamiętają bowiem, jak w czasach sowieckich komunistyczna władza planowała zburzyć przydrożną kapliczkę. Te plany przekreślił jednak wybuch II wojny światowej, którą kapliczka i rzeźba też szczęśliwie przetrwały.

Jak ustalili białoruscy specjaliści ds. renowacji i konserwacji drewna znaleziony w Niesutyczach posąg Jezusa Chrystusa, cierpiącego na krzyżu, mógł być wykonany z pnia gruszy około 250 lat temu przez nieznanego mistrza z Włoch, bądź Prus. Zdaniem specjalistów Chrystus ukrzyżowany z Niesutycz jest rzadkim okazem sztuki rzeźbiarskiej, właściwej dla Europy końca XVIII stulecia.

250-letnia rzeźba ukrzyżowanego Zbawcy po renowacji, fot.: Katolik.life

Po odbytej renowacji figura Chrystusa mogłaby zasilić zbiory niejednego muzeum. Z woli mieszkańców i nadzorującego prace restauratorskie proboszcza parafii katolickiej pw. Św. Michała Archanioła w Nowogródku Jerzego Żygarina, cudownie zachowana i odrestaurowana figura Zbawcy powinna wrócić do przydrożnej kapliczki w Niesutyczach. Nastąpi to po tym, jak zakończy się renowacja samej kapliczki.

Znadniemna.pl na podstawie Katolik.life, fot.: Katolik.life

0 Comments

Rzeźba Zbawcy cierpiącego na krzyżu ma około 250 lat, została wykonana z drewna i cudownie przetrwała wojny, burze, pożogi oraz inne kataklizmy ostatnich stuleci w przydrożnej kapliczce we wsi Niesutycze, w rejonie nowogródzkim na Białorusi. Białoruskiportal katolicki Katolik.life informuje, że białoruscy specjaliści w dziedzinie restauracji dzieł

Oświata, Wiadomości z Polski, Z-SUPERNEWS

W Warszawie  rozpoczyna się I Światowy Kongres Edukacji i Nauki Polskiej za Granicą. Wydarzenie odbywa się pod honorowym patronatem Małżonki Prezydenta RP Agaty Kornhauser-Dudy i potrwa od 5 do 9 lipca 2023 roku.

Głównym organizatorem Kongresu jest Instytut Rozwoju Języka Polskiego im. św. Maksymiliana Marii Kolbego. Współorganizatorami wydarzenia są: Kancelaria Prezesa Rady Ministrów, Ministerstwo Edukacji i Nauki, Ministerstwo Spraw Zagranicznych, Ośrodek Rozwoju Polskiej Edukacji za Granicą (ORPEG) oraz Narodowa Agencja Wymiany Akademickiej (NAWA).

Program Kongresu składa się z części merytoryczno-szkoleniowej i kulturalno-edukacyjnej. Przewidziano w nim m. in. panele dyskusyjne, wykłady popularnonaukowe, warsztaty dydaktyczne i szkolenia metodyczne. Odbędą się również spotkania z naukowcami, dydaktykami i ekspertami działającymi na rzecz rozwoju nauki polskiej za granicą i popularyzacji edukacji polskiej i polonijnej w świecie.

Wartością I Światowego Kongresu Edukacji i Nauki Polskiej za Granicą ma być budowanie polskiej wspólnoty oświatowej w świecie, integracja środowisk polonijnych i polskich za granicą, wymiana doświadczeń nauczycieli i naukowców pracujących poza granicami Polski, a także wypracowanie merytorycznych propozycji rozwiązań systemowych, które zostaną przedłożone Ministrowi Edukacji i Nauki.

Do uczestnictwa w Kongresie zaproszone zostały  osoby działające na rzecz edukacji i nauki polskiej za granicą: nauczyciele, liderzy i przedstawiciele organizacji polonijnych, rodzice uczniów oświatowych placówek polonijnych, wolontariusze, przedstawiciele uczelni poza granicami Polski, w strukturach których prowadzone są zajęcia z języka polskiego lub w języku polskim, stypendyści  i lektorzy.

Szczegółowy program wydarzenia i więcej informacji o nim znajdziecie Państwo TUTAJ.

Znadniemna.pl za Irjp.gov.pl, ilustracja: Facebook.com/InstytutKolbego

0 Comments

W Warszawie  rozpoczyna się I Światowy Kongres Edukacji i Nauki Polskiej za Granicą. Wydarzenie odbywa się pod honorowym patronatem Małżonki Prezydenta RP Agaty Kornhauser-Dudy i potrwa od 5 do 9 lipca 2023 roku. Głównym organizatorem Kongresu jest Instytut Rozwoju Języka Polskiego im. św. Maksymiliana Marii Kolbego.

Białoruś, Społeczeństwo, Z-SUPERNEWS

W kanadyjskim Vancouver zakończyła się 30. doroczna sesja Zgromadzenia Parlamentarnego OBWE, która zaowocowała deklaracją i kilkoma rezolucjami, w tym jedną dotyczącą Białorusi. Uczestnicy potępili niszczenie polskich miejsc pamięci na Białorusi.

Deklaracja zwraca uwagę na „imperialistyczną i kolonialistyczną naturę” Rosji i stwierdza, że dąży ona do „miękkiej aneksji” Białorusi.

Uchwalona podczas obrad deklaracja potępia inwazję Rosji na Ukrainę i „haniebną rolę Białorusi jako współsprawcy” oraz zauważa, że Białoruś „coraz bardziej zbliża się do statusu aktywnej strony wojny”.

Dokument potępia uprowadzenia ukraińskich dzieci i domaga się postawienia przed sądem rosyjskich urzędników zaangażowanych w ten proceder, a także „tych przedstawicieli białoruskiego reżimu, którzy również są zaangażowani w te praktyki”.

OBWE  potępia władze białoruskie za wspieranie i zezwalanie na budowę bazy wojskowej na Białorusi dla Wagner PMC i wzywa kraje OBWE do uznania Wagner PMC i powiązanych z nią grup za organizację terrorystyczną.

OBWE domaga się od Białorusi natychmiastowego zaprzestania wspierania rosyjskiej agresji wojskowej, zaprzestania represji wewnątrz kraju, uwolnienia wszystkich więźniów politycznych, niestosowania tortur i innych form złego traktowania oraz zniesienia kary śmierci.

Oddzielna rezolucja została przyjęta  przez sesję Zgromadzenia Parlamentarnego OBWE w sprawie niszczenia oraz bezczeszczenia polskich grobów na Białorusi. Wyrażone w niej zostało potępienie niszczenia polskich miejsc pamięci, które znajdują się na terenie Białorusi. Rezolucja podkreśla także potrzebę ochrony polskich grobów na Białorusi przed dalszymi aktami wandalizmu i stwierdza, że celowe niszczenie obiektów kulturowych może stanowić przejaw nienawiści rasowej, religijnej lub kulturowej wobec parlamentarzyści z krajów OBWE domagają się natychmiastowego zaprzestania profanacji grobów, przywrócenia wszystkich zniszczonych miejsc oraz przeprowadzenia dochodzenia w sprawie aktów wandalizmu.

Rezolucja w sprawie wsparcia dla demokratycznej Białorusi wyraża zaniepokojenie pogarszającą się sytuacją w zakresie praw człowieka na Białorusi, potępia „bezprecedensową skalę i rosnącą liczbę aresztowań i zatrzymań w odpowiedzi na pokojowe protesty” oraz zauważa brak niezależnego sądownictwa na Białorusi.

Znadniemna.pl za Kresy24.pl/Reform.by, na zdjęciu: konsul generalny RP w Grodnie Andrzej Raczkowski przy gruzach pomnika na zbiorowej mogile żołnierzy Armii Krajowej w Stryjówce

0 Comments

W kanadyjskim Vancouver zakończyła się 30. doroczna sesja Zgromadzenia Parlamentarnego OBWE, która zaowocowała deklaracją i kilkoma rezolucjami, w tym jedną dotyczącą Białorusi. Uczestnicy potępili niszczenie polskich miejsc pamięci na Białorusi. Deklaracja zwraca uwagę na „imperialistyczną i kolonialistyczną naturę” Rosji i stwierdza, że dąży ona do „miękkiej

Widget Image
Connect with:
© Znadniemna.pl
Przejdź do treści