HomeStandard Blog Whole Post (Page 447)

Kilkanaście polskich ośrodków edukacyjnych z Mińska, obwodów mińskiego, witebskiego i grodzieńskiego oddelegowały swoich reprezentantów do udziału w przeglądzie inscenizacji utworów Adama Mickiewicza, który odbył się w niedzielę, 22 listopada, w pomieszczeniach Czerwonego Kościoła w Mińsku.

Minsk_Przeglad_Inscenizacji_035

Minsk_Przeglad_Inscenizacji_036

Przedsięwzięcie zostało zorganizowane z okazji obchodzonej w tym roku 160. rocznicy śmierci Wieszcza przez przewodniczącą Rady Naczelnej Związku Polaków na Białorusi Andżelikę Borys i Oddział ZPB w Mińsku przy wsparciu Fundacji Pomoc Polakom na Wschodzie.

Minsk_Przeglad_Inscenizacji_030

Minsk_Przeglad_Inscenizacji_034

Minsk_Przeglad_Inscenizacji_033

Uczestnicy i goście przeglądu, zanim zaczął się koncert, złożyli kwiaty przy pomniku Adama Mickiewicza. Niektóre dzieciaki przy okazji tej uroczystej chwili wyraziły chęć zarecytowania fragmentów wierszy patrona przeglądu.

Minsk_Przeglad_Inscenizacji_029

Minsk_Przeglad_Inscenizacji_028

Minsk_Przeglad_Inscenizacji_027

Minsk_Przeglad_Inscenizacji_026

Minsk_Przeglad_Inscenizacji_025

Na sali w Czerwonym Kościele licznie przybyłych gości i uczestników koncertu przywitała jego organizator Andżelika Borys. Działaczka ZPB wyraziła wdzięczność wszystkim organizacjom i ośrodkom edukacyjnym, które zgłosiły do przeglądu swoich uczestników.

Minsk_Przeglad_Inscenizacji_024

Minsk_Przeglad_Inscenizacji_022

Minsk_Przeglad_Inscenizacji_019

Minsk_Przeglad_Inscenizacji_021

Minsk_Przeglad_Inscenizacji_018

Minsk_Przeglad_Inscenizacji_020

Minsk_Przeglad_Inscenizacji_015

Minsk_Przeglad_Inscenizacji_016

Minsk_Przeglad_Inscenizacji_017

Minsk_Przeglad_Inscenizacji_014

Minsk_Przeglad_Inscenizacji_013

Minsk_Przeglad_Inscenizacji_011

Minsk_Przeglad_Inscenizacji_09

Minsk_Przeglad_Inscenizacji_010

Minsk_Przeglad_Inscenizacji_08

Minsk_Przeglad_Inscenizacji_07

Minsk_Przeglad_Inscenizacji_06

Minsk_Przeglad_Inscenizacji_05

Wśród artystów, którzy wyszli na scenę tego wieczoru, publiczność mogła podziwiać recytację wierszy Adama Mickiewicza w wykonaniu zarówno sześciolatków, jak i uznanych mistrzów, między innymi – zwyciężczyni białoruskich eliminacji konkursu recytatorskiego „Kresy 2015” Bożeny Worono z Lidy, która z niezwykłym artyzmem wyrecytowała Wielką Improwizację – monolog Konrada w III części dramatu „Dziady”, zdobywając największy aplauz publiczności wśród wszystkich, wchodzących tego wieczoru na scenę, artystów.

Minsk_Przeglad_Inscenizacji_04

Publiczność świetnie się bawiła także podziwiając, wystawiane przez młodych artystów scenki, oparte na wierszach wielkiego poety.

Minsk_Przeglad_Inscenizacji_012

Najpopularniejszym inscenizowanym wierszem okazal się wiersz Adama Mickiewicza „Przyjaciele”. Jego interpretację publiczność miała okazję podziwiać w wykonaniu różnych zespołów kilkakrotnie.

Minsk_Przeglad_Inscenizacji

Interpretacje twórczości Wieszcza nie sprowadziła się tylko do rymowanego słowa mówionego, gdyż wiele wierszy poety jest położonych na muzykę, czego udowodnili wychodzący na scenę artyści śpiewający.

Minsk_Przeglad_Inscenizacji_02

Po zakończeniu koncertu do jego uczestników i publiczności ze słowami wdzięczności za tak przepiękną ucztę poetycką zwrócił się obecny na przeglądzie kierownik Wydziału Konsularnego przy Ambasadzie RP w Mińsku, radca Marek Pędzich.

Minsk_Przeglad_Inscenizacji_03

– Twórczość Adama Mickiewicza jest przesiąknięta miłością do Ojczyzny, czego udowodnili występujący dzisiaj wspaniali artyści. A przecież Wieszcz tworzył w okresie, kiedy Polski nie było na mapie Europy. Polska, jako państwo nie istniała przez 123 lata. 97. rocznicę jej odrodzenia niedawno obchodziliśmy. Polska jednak nigdy nie zniknęła z serc Polaków, była obecna we wszystkich sferach ich aktywnosci, rowniez w kulturze i dzięki temu się odrodziła. Tak się złożyło, że musiałem przyjechać do Mińska, żeby zobaczyć, jak to jest, kiedy Polska jest obecna w ludzkich sercach – podsumował przegląd inscenizacji utworów Adama Mickiewicza w Czerwonym Kościele polski dyplomata.

Minsk_Przeglad_Inscenizacji_01

Znadniemna.pl

Kilkanaście polskich ośrodków edukacyjnych z Mińska, obwodów mińskiego, witebskiego i grodzieńskiego oddelegowały swoich reprezentantów do udziału w przeglądzie inscenizacji utworów Adama Mickiewicza, który odbył się w niedzielę, 22 listopada, w pomieszczeniach Czerwonego Kościoła w Mińsku. Przedsięwzięcie zostało zorganizowane z okazji obchodzonej w tym roku 160. rocznicy

Przegląd rodzin muzykujących „Rozśpiewana rodzinka” odbył się w Grodnie w sobotę, 21 listopada. Wydarzenie zostało zorganizowane przez Dział Kultury ZPB dla członków Oddziału Miejskiego ZPB w Grodnie.

Przeglad_Rodzin_01

Rodzinny Zespół Ludowy „Sachoń”

Na godzinny koncert, złożyły się występy pięciu rodzin muzykujących z różnych oddziałów ZPB: Sachoń, Piuto i Szumskich z Lidy, Wileńskich z Grodna oraz rodziny Korszun z Mińska.

Przeglad_Rodzin_03

Przeglad_Rodzin_04

Przeglad_Rodzin_05

Jak tłumaczyła prowadząca koncert kierowniczka Działu Kultury ZPB Weronika Szarejko przeprowadzenie przeglądu rodzin muzykujących „Rozśpiewana rodzinka” miało na celu nie tylko prezentację dorobku artystycznego już istniejacych rodzinnych zespołów muzycznych, lecz przede wszystkim zachęcenie środowiska Polaków z Grodna do ujawnienia ukrywanych, być może z przyczyny niepotrzebnej skromności, swoich muzycznych talentow.

Przeglad_Rodzin_Szarejko

Przemawia Weronika Szarejko, szefowa Działu Kultury przy ZPB

Rodziny muzykujące to, wbrew obiegowemu wyobrażeniu, nie tylko takie rodziny, które wykonują utwory biesiadne, czy ludowe, czyli takie, jakie się śpiewa w gronie najbliższych podczas spotkań rodzinnych. Jak pokazał przegląd – prezentują także utwory z innych gatunków muzycznych.

Przeglad_Rodzin_014

Rodzina Piuto z Lidy

Przeglad_Rodzin_013

Przeglad_Rodzin_07

Zespół rodziny Szumskich z Lidy

Przeglad_Rodzin_06

Przeglad_Rodzin_08

Rodzina Wileńskich z Grodna

Przeglad_Rodzin_09

Przeglad_Rodzin_011

Rodzina Korszun z Mińska

Przeglad_Rodzin_010

Przeglad_Rodzin_012

Owszem, znany w środowisku Polaków Białorusi, składający się z trzech pokoleń, Rodzinny Zespół Ludowy „Sachoń”, w swoim repertuarze ma głównie piosenki ludowe. Państwo Sachoń potrafią jednak wykonać najprostszy utwor z tak niezwykłym urokiem i perfekcją, że nucona niegdyś przez babcię piosenka brzmi jak utwór, należący do klasyki gatunku.

Przeglad_Rodzin_015

W koncercie oprócz ludowych brzmiały też popularne polskie piosenki estradowe, a nawet wykonywane w estetyce z pogranicza muzyki klasycznej.

Przeglad_Rodzin_016

Przeglad_Rodzin_prezenty

Przeglad_Rodzin_prezenty_Szarejko

Wszystkie zespoły rodzinne, które zgłosiły się do udziału w koncercie, otrzymały z rąk obecnego na przeglądzie prezesa ZPB Mieczysława Jaśkiewicza pamiątkowe Dyplomy oraz prezenty.

Znadniemna.pl

Przegląd rodzin muzykujących „Rozśpiewana rodzinka” odbył się w Grodnie w sobotę, 21 listopada. Wydarzenie zostało zorganizowane przez Dział Kultury ZPB dla członków Oddziału Miejskiego ZPB w Grodnie. [caption id="attachment_13126" align="alignnone" width="480"] Rodzinny Zespół Ludowy „Sachoń”[/caption] Na godzinny koncert, złożyły się występy pięciu rodzin muzykujących z różnych oddziałów

Dwanaście najlepszych prac plastycznych, zainspirowanych polskim wierszem, zostało wybranych do kalendarza na 2016 rok, który zostanie wydany jako pokłosie konkursu plastycznego dla dzieci pt. WIERSZE MALOWANE, zorganizowanego przez Ambasadę RP w Mińsku oraz Miński Oddział Polskiej Macierzy Szkolnej.

Rysunek do utworu "Jesień", znajdzie się na okładce kalendarza. Autor rysunku: Daria Statkiewicz, 13 lat, Szkolny Punkt Konsultacyjny, Mińsk, do utworu "Jesień"

Rysunek do utworu „Jesień”, znajdzie się na okładce kalendarza. Autor rysunku: Daria Statkiewicz, 13 lat, Szkolny Punkt Konsultacyjny, Mińsk

Celem konkursu było popularyzowanie poezji polskiej wśród dzieci, uczących się języka polskiego, rozwój ich wyobraźni oraz doskonalenie umiejętności plastycznych.

Każdy uczestnik konkursu samodzielnie wybierał wiersz w języku polskim z gatunku poezji dziecięcej i na jego podstawie przygotowywał pracę plastyczną.

Do konkursu zgłoszone zostały czterdzieści cztery prace uczniów z Mińskiego Okręgu Konsularnego.

Jury zdecydowało o wyborze 13 najlepszych prac do kalendarza (po jednym obrazku na okładkę i po jednym na każdy z dwunastu miesięcy) oraz wyróżnieniu kolejnych ośmiu prac.

Niżej prezentujemy prace laureatów konkursu plastycznego WIERSZE MALOWANE:

Laureaci konkursu

styczeń:

styczen

Autor: Daniel Saszkow, 10 lat, Szkolny Punkt Konsultacyjny, Mińsk, do wiersza „Zima” Antonety-Anny Bednarek

luty:

luty

Autor: Oleńka Uszakowa, 13 lat, Gimnazjum nr 41 , Mińsk, do wiersza „Kotek” Juliana Tuwima

marzec:

marzec

Autor: Ksienia Miłosiendowa, 8 lat, Gimnazjum nr 12, Wilejka, do wiersza „Nasza rodzina” Danuty Wawiłow

kwiecień:

kwiecien

Autor: Eugeniusz Pachomow, 11 lat, Gimnazjum nr 3, Mińsk, do wiersza „Trójkątna bajka” Danuty Wawiłow

maj:

maj

Autor: Katarzyna Aleksandrowicz, 10 lat, Szkolny Punkt Konsultacyjny, Mińsk, do wiersza „Zielono mam w głowie” Kazimierza Wierzyńskiego

czerwiec:

czerwiec

Autor: Palina Korsak, 11 lat, Gimnazjum nr 2, Mińsk, do wiersza „Cuda i dziwy”, Juliana Tuwima

lipiec:

lipiec

Autor: Alesia Zagorska, 13 lat, Szkoła Średnia nr 1, Wołożyn, do utworu „Świtezianka”, Adama Mickiewicza

sierpień:

sierpien

Autor: Anastazja Siergiejenia, 11 lat, Szkoła Średnia nr 83, Mińsk, do wiersza „Co dzieci widziały w drodze” Marii Konopnickiej

wrzesień:

wrzesien

Autor: Dziemid Dziargaj, 9 lat, Gimnazjum nr 9, Mińsk, do wiersza „Grzyby” Ireny Landau

październik:

pazdziernik

Autor: Aleksandra Titulenko, 9 lat, Gimnazjum nr 2, Wilejka, do wiersza „Jesień u fryzjera” Danuty Gellner

listopad:

listopad

Autor: Waleria Warapaj, 11 lat, Szkoła Średnia, Szczomyślica, do wiersza „Taniec Iskry” Leszek Sulima-Ciundziewicki

grudzień:

grudzien

Autor: Jan Kalewicz, 9 lat, Gimnazjum nr 9, Mińsk, do wiersza „Gdzie jest Mikołaj?” Danuty Gellner

Okładka kalendarza:

okladka

Autor: Daria Statkiewicz, 13 lat, Szkolny Punkt Konsultacyjny, Mińsk, do utworu „Jesień”

Znadniemna.pl za minsk.msz.gov.pl

Dwanaście najlepszych prac plastycznych, zainspirowanych polskim wierszem, zostało wybranych do kalendarza na 2016 rok, który zostanie wydany jako pokłosie konkursu plastycznego dla dzieci pt. WIERSZE MALOWANE, zorganizowanego przez Ambasadę RP w Mińsku oraz Miński Oddział Polskiej Macierzy Szkolnej. [caption id="attachment_13105" align="alignnone" width="500"] Rysunek do utworu "Jesień",

Wernisaż wystawy historycznej pt. „Jak Feniks z popiołów. Zburzenie i odbudowa Warszawy 1939-1955”, odbył się 19 listopada w Mińsku w Miejskiej Galerii Sztuki Dzieł Leonida Szczemieliowa.

Ryhor Sitnica, przewodniczący Białoruskiego Ziązku Malarzy i szef Instytutu Polskiego w Mińsku Tomasz Adamski

Ryhor Sitnica, przewodniczący Białoruskiego Związku Malarzy i szef Instytutu Polskiego w Mińsku Tomasz Adamski

Wydarzenie zorganizowane zostało przez Instytut Polski w Mińsku i Dom Spotkań z Historią w Warszawie z okazji 70. rocznicy zakończenia II wojny światowej i 35-lecia od momentu wpisania rekonstrukcji Starego Miasta w Warszawie na Listę Światowego Dziedzictwa UNESCO.

Otwierając wystawę Tomasz Adamski, pełniący obowiązki dyrektora Instytutu Polskiego w Mińsku, przedstawił zgromadzonym na wernisażu jednego z autorów wystawy – Jerzego Stanisława Majewskiego, publicystę, varsavianistę, historyka sztuki i dziennikarza, współpracującego ze stołecznym dodatkiem „Gazety Wyborczej”.

Autor wystawy - Jerzy Stanisław Majewski

Autor wystawy – Jerzy Stanisław Majewski

Jerzy Majewski, będący autorem licznych artykułów i książek o Warszawie, zaprezentował gościom wernisażu każde eksponowane na wystawie zdjęcie, na których można zobaczyć kwitnącą przedwojenną Warszawę, stolicę w czasie okupacji hitlerowskiej, bombardowaną i niszczoną przez najeźdźcę, a także Warszawę odbudowywaną, powstającą z ruin po zakończeniu wojny.

Wernisaż cieszył się dużym zainteresowaniem mieszkańców białoruskiej stolicy

Wernisaż cieszył się dużym zainteresowaniem mieszkańców białoruskiej stolicy

Wystawa „Jak Feniks z popiołów. Zburzenie i odbudowa Warszawy 1939-1955”ukazuje skalę zniszczeń, dokonanych przez okupanta w stolicy Polski, prezentując zabytki, zarówno te, które udało się odtworzyć w trakcie powojennej rekonstrukcji, jak i te, które zniknęły z pejzażu miasta w trakcie jego odbudowy.

Jerzy Majewski opowiada o prezentowanych na wystawie zdjęciach

Jerzy Majewski opowiada o prezentowanych na wystawie zdjęciach

Z ponad 120 prezentowanych na wystawie fotografii stolicy Polski, wiele zdjęć jest prezentowanych szerokiej publiczności po raz pierwszy.
Jerzy Stanisław Majewski przybliżył zgromadzonym dramatyczną historię Warszawy, odzwierciedloną na prezentowanych zdjęciach:

Warszawa juz w wieku XIX była metropolią, może największą w Europie. Dzięki jednemu z prezydentów miasta Sokratesowi Starynkiewiczowi w latach 1875–1892 w stolicy był zbudowany ogólnomiejski system wodno-kanalizacyjny, uruchomiono pierwszą publiczną linię tramwaju konnego, poszerzono i wybrukowano wiele ulic, odbyła się modernizacja ich oświetlenia, założono sieć telefoniczną.

plansza przedstawiająca Warszawę przedwojenną

Plansza, przedstawiająca Warszawę przedwojenną

Warszawa była kwitnącym miastem także w okresie międzywojennym. Jej zburzenie stało się wydarzeniem bezprecedensowym. Żadna europejska stolica nie była systematycznie niszczona tylko dlatego, że tak chcieli okupanci. Warszawa – do 1 września 1939 roku stolica II Rzeczypospolitej Polskiej, mająca 1 mln. 300 tys. mieszkańców – przed wojną była centrum polskiego życia narodowego, politycznego, kulturalnego, ekonomicznego.

Po okupacji powinna była najpierw stać niemieckim prowincjonalnym miastem w okupowanym Generalnym Gubernatorstwie, a później, po upadku powstania warszawskiego, zniknąć z oblicza Ziemi, jak zakładała prowadzona przez Niemców operacja planowego wyburzania i palenia Warszawy.

Plansze, opowiadające o Warszawie pod okupacją hitlerowską

Plansze, opowiadające o Warszawie pod okupacją hitlerowską

Zagładzie uległy wówczas setki bezcennych zabytków oraz obiektów o dużej wartości kulturalnej, sakralnej i gospodarczej. Warszawa była uznawana przez niemieckich okupantów za centrum polskiego oporu przeciw nazistowskiemu „nowemu porządkowi”, stanowiła także siedzibę władz polskiego Państwa Podziemnego.

Przed nami są zdjęcia z 5 października 1939 roku, kiedy Adolf Hitler odebrał w Warszawie defiladę niemieckiego zwycięstwa wśród gruzów zbombardowanej stolicy. Obok są zdjęcia z tzw. albumu Jürgena Stroopa, niemieckiego nazisty, zbrodniarza hitlerowskiego, odpowiedzialnego za krwawe stłumienie powstania w getcie warszawskim.

Wybuch powstania warszawskiego został potraktowany przez nazistowskich przywódców jako doskonała okazja do rozwiązania „polskiego problemu”. Podczas narady, która odbyła się wieczorem 1 sierpnia 1944 Hitler wydał Himmlerowi ustny rozkaz zrównania Warszawy z ziemią i wymordowania wszystkich jej mieszkańców „i w ten sposób ma być stworzony zastraszający przykład dla całej Europy”.

Plansza przedstawiająca proces powołania Biura Odbudowy Stolicy (BOS)

Plansza przedstawiająca proces powołania Biura Odbudowy Stolicy (BOS)

Kiedy 17 stycznia 1945 roku do miasta weszła Armia Czerwona było ono zniszczone na 80 procent. Warszawa robiła takie straszne wrażenie, że niektórzy mówili o tym, że trzeba ją opuścić i zostawić jako pomnik. Ale mieszkańcy zdecydowali odbudować miasto, zostało powołane Biuro Odbudowy Stolicy (BOS).

Warszawianie wracają do zniszczonej stolicy, aby ją odbudować

Warszawianie wracają do zniszczonej stolicy, aby ją odbudować

Mianowicie w Warszawie po raz pierwszy w historii świata zaczęło się na taką skalę odnowienie nie tylko osobnych zabytków, lecz całych historycznych fragmentów miasta.

Unikatowy charakter tej rekonstrukcji został wysoko oceniony w świecie, wskutek czego 2 września 1980 roku Komitet Światowego Dziedzictwa UNESCO podjął decyzję o uhonorowaniu warszawskiej Starówki wpisem na Listę Światowego Dziedzictwa Kulturalnego i Przyrodniczego.

Zburzenie Warszawy znalazło odzwierciedlenie w polskiej kulturze powojennej. Zrujnowane miasto stało się m. in. scenerią filmu pt. „Miasto nieujarzmione” z 1950 roku, opartego na wspomnieniach Władysława Szpilmana. Zburzoną i wyludnioną Warszawę, widzianą wiosną 1945 z perspektywy lotu ptaka, ukazuje także polski krótkometrażowy film animowany pt. „Miasto ruin”.

Jeden z gości wernisażu

Jeden z gości wernisażu

Jan Zachwatowicz, autor koncepcji odbudowy Starego Miasta w Warszawie – wbrew pomysłom, aby pozostawić ten teren jako gruzowisko albo aby zabudować Stare Miasto nowoczesnymi blokami, zauważył, iż „zniszczenie Warszawy przez Niemców nasuwa daleko idące spostrzeżenia. Zniszczenie Warszawy to jedna z prób zniszczenia narodu polskiego”.

Plansza, przedstawiająca Warszawę współczesną

Plansza, przedstawiająca Warszawę współczesną

Wystawa pt. „Jak Feniks z popiołów. Zburzenie i odbudowa Warszawy 1939-1955”, będąca dowodem na to, że naród polski nie potrafi zniszczyć żaden okupant, potrwa w Miejskiej Galerii Sztuki Dzieł Leonida Szczemieliowa w Mińsku do 12 grudnia.

Polina Juckiewicz z Mińska, zdjęcia Wiktora Wiedzienia

Wernisaż wystawy historycznej pt. „Jak Feniks z popiołów. Zburzenie i odbudowa Warszawy 1939-1955”, odbył się 19 listopada w Mińsku w Miejskiej Galerii Sztuki Dzieł Leonida Szczemieliowa. [caption id="attachment_13091" align="alignnone" width="500"] Ryhor Sitnica, przewodniczący Białoruskiego Związku Malarzy i szef Instytutu Polskiego w Mińsku Tomasz Adamski[/caption] Wydarzenie zorganizowane zostało

Wernisaż wystawy malarzy Towarzystwa Plastyków Polskich, działającego przy Związku Polaków na Białorusi pt. „Nadniemnie” odbył się 14 listopada w Domu Polonii w Pułtusku.

Pultusk_Wystawe_otwiera_Michal_Kisiel

Wystawę otwiera Michał Kisiel

Pultusk_goscie

Uroczystego otwarcia wystawy dokonał w imieniu Stowarzyszenia „Wspólnota Polska” i Dyrektora Domu Polonii w Pułtusku członek Zarządu Oddziału Północno-Mazowieckiego Stowarzyszenia „Wspólnota Polska” i radny Rady Miejskiej w Pułtusku Michał Kisiel.

Pultusk_wymiana_doswiadczen_01

Zwracając się do gości wernisażu działacz polonijny wyraził uznanie dla działalności Związku Polaków na Białorusi za zaangażowanie jego działaczy w krzewienie polskiej kultury i podziękował przybyłym na wernisaż swojej wystawy twórcom za dostarczanie artystycznych wzruszeń.

Pultusk_wystawa_02

Pultusk_wystawa_01

Wystawa „Nadniemnie” jest przeglądem ostatnich dokonań artystów, zrzeszonych w Towarzystwie Plastyków Polskich przy ZPB. Ukazuje ona różnorodność form i technik plastycznych, jakimi się posługują w swojej twórczości. Jest także świadectwem nieustannego poszukiwania przez artystów polskich z Białorusi najlepszej formy wyrazu własnego światopoglądu.

Pultusk_wystawa

Pultusk_wystawa_03

Każdego z autorów prac, prezentowanych na wystawie w Pułtusku, charakteryzuje indywidualny, niespotykany u kolegów, język symboli i malarskiej ekspresji.

Pultusk_Alla_Matuk_Krzysztof_Piekarski

Alicja Matuk i Krzysztof Piekarski

Wystawa prezentuje dzieła około czterdziestu malarzy z różnych miast Białorusi: Grodna, Mińska, Mohylewa i Brześcia. Wśród nich są zarówno zwolennicy klasycznej szkoły, jak i twórcy, odważnie operujący barwami, niestroniący od najbardziej nieoczekiwanych zestawień kolorystycznych.

Pultusk_Grazyna_Dzierzanowska_Krzysztof_Piekarski_czlonek_Polnocno_Mazowieckiego_Oddzialu_Stowarzyszenia_Wspolnota_Polska

Grażyna Dzierżanowska i Krzysztof Piekarski

Pultusk_wystawa_04

Wśród prac, które się złożyły na wystawę „Nadniemnie” są prace uznanych mistrzów, między innymi: Piotra Januszkiewicza, Wacława i Alexego Sporskich, Wasyla Martyńczuka, Andrzeja Filipowicza, Gennadiusza Picki, Walerego Stratowicza i Igora Kiebieca.

Pultusk_Janina_pilnik

Przemawia Janina Pilnik

Obecna na wernisażu prezes Towarzystwa Plastyków Polskich przy ZPB Janina Pilnik zaznaczyła, że prezentowane w Domu Polonii prace są tylko niewielkim wycinkiem twórczości polskich plastyków z Białorusi, a kierowane przez nią Towarzystwo działa niezwykle aktywnie. – Zrzeszeni w naszym Towarzystwie twórcy regularnie prezentują swoje prace na wystawach w Polsce i na Białorusi. Tylko w roku bieżącym jest to już dziewiąta wystawa zbiorowa naszych malarzy – mówiła Janina Pilnik.

Pultusk_Alla_Matuk_opowiada_o_malarzach

Alicja Matuk

Pultusk_przemawia_Genadiusz_Picko

Przemawia Gennadiusz Picko

Na wernisażu obecni byli także członkowie Zarządu TPP przy ZPB: Gennadiusz Picko i Andrzej Filipowicz, oraz członek Towarzystwa Jan Giełda i kandydatka do TPP, sztukoznawca Alicja Matuk.

Pultusk_Michal_Kisiel_Andrzej_Filipowicz_Janina_Pilnik_Weslaw_Trzcinski_czlonek_Polnocno_Mazowieckiego_Oddzialu_WP_Genadiusz_Picko

Michał Kisiel, Andrzej Filipowicz, Janina Pilnik, Wiesław Trzciński i Gennadiusz Picko

Organizację wystawy w Domu Polonii w Pułtusku malarze polscy z Białorusi zawdzięczają prezesowi Oddziału Północno-Mazowieckiego Stowarzyszenia „Wspólnota Polska”, będącemu też sekretarzem Zarządu Krajowego SWP, Krzysztofowi Łachmańskiemu oraz członkom Oddziału Północno-Mazowieckiego Stowarzyszenia „Wspólnota Polska”: Krzysztofowi Piekarskiemu i Wiesławowi Trzcińskiemu.

Pultusk_Pilnik

Janina Pilnik rozmawia z gośćmi wernisażu

Pultusk_wymiana_doswiadczen

Pultusk_Picko_Kisiel

Gennadiusz Picko i Michał Kisiel

Pultusk_na_tle_rzezby_Jana_Gieldy_Miecz_autor_drugi_od_lewej

Michał Kisiel, Jan Giełda, Janina Pilnik, Wiesław Trzciński, Gennadiusz Picko i Andrzej Filipowicz

Alicja Matuk z Pułtuska

Wernisaż wystawy malarzy Towarzystwa Plastyków Polskich, działającego przy Związku Polaków na Białorusi pt. „Nadniemnie” odbył się 14 listopada w Domu Polonii w Pułtusku. [caption id="attachment_13066" align="alignnone" width="480"] Wystawę otwiera Michał Kisiel[/caption] Uroczystego otwarcia wystawy dokonał w imieniu Stowarzyszenia „Wspólnota Polska” i Dyrektora Domu Polonii w Pułtusku członek

Kilka ważnych spotkań odbyli wczoraj, 18 listopada, w Warszawie przewodnicząca Rady Naczelnej Związku Polaków na Białorusi Andżelika Borys i redaktor portalu Znadniemna.pl Andrzej Pisalnik.

Spotkanie_Dworczyk_Dziedziczak_02

Redaktor portalu Znadniemna.pl Andrzej Pisalnik, wiceminister spraw zagranicznych Jan Dziedziczak, przewodnicząca Rady Naczelnej ZPB Andżelika Borys i przewodniczący sejmowej Komisji Łączności z Polakami za Granicą Michał Dworczyk

Mimo tego, że środa, 18 listopada, była dniem, w którym przed posłami VIII kadencji Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej program swojego rządu zaprezentowała, uzyskując wotum zaufania, premier Rządu RP Beata Szydło, Polakom z Białorusi udało się spotkać i omówić ważne kwestie, dotyczące sytuacji mniejszości polskiej na Białorusi, z ważnymi polskimi politykami, między innymi – posłem Michałem Dworczykiem, przewodniczącym sejmowej Komisji Łączności z Polakami za Granicą oraz z wiceministrem spraw zagranicznych Janem Dziedziczakiem, odpowiedzialnym w polskim resorcie dyplomatycznym za wspieranie Polonii i Polaków za Granicą.

Spotkanie_Dworczyk_Dziedziczak

Przewodniczący Michał Dworczyk, rozmawiając z Andżeliką Borys i Andrzejem Pisalnikiem interesował się sytuacją Polaków na Białorusi, w szczególności planami działalności ZPB w bliższej i dalszej perspektywie czasowej. Uzyskując od działaczy ZPB wyczerpujące informacje na temat sytuacji w reprezentowanej przez nich organizacji oraz perspektywach jej funkcjonowania, przewodniczący Dworczyk przyjął zaproszenie Andżeliki Borys, aby być gościem najbliższego posiedzenia Rady Naczelnej ZPB, które odbędzie się jeszcze w tym roku i będzie dotyczyło perspektyw rozwoju ZPB i miejsca organizacji w ruchu polskim na Białorusi.

Sytuacja Polaków na Białorusi i Wschodzie bardzo leży na sercu także wiceministrowi w Ministerstwie Spraw Zagranicznych Janowi Dziedziczakowi, który ma swoje korzenie na Kresach Wschodnich, a konkretnie na Wileńszczyźnie i Brasławszczyźnie. Andżelika Borys przedstawiła Janowi Dziedziczakowi sytuację w szkolnictwie polskim na Białorusi. Pan minister żywo się interesował też wychowaniem patriotycznym polskiej młodzieży za wschodnią granicą Polski, zwłaszcza ruchem harcerskim, który jest mu bliski, jako byłemu instruktorowi harcerskiemu Związku Harcerstwa Rzeczypospolitej.

Spotkanie_Dworczyk_Dziedziczak_01

Swoich gości z Białorusi Jan Dziedziczak zapewnił, iż Polacy za wschodnią granicą Polski mogą liczyć na mocne wsparcie ze strony nowego Rządu RP i MSZ, mającego względem Polaków na Wschodzie ambitne plany wspierania wartościowych inicjatyw. O niektórych z nich opowiedziała wiceministrowi Andżelika Borys.

Prezentując wizję rozwoju ruchu polskiego na Białorusi przewodnicząca Rady Naczelnej ZPB zaznaczyła, iż w ramach swoich kompetencji zrobi wszystko, aby działacze ZPB współuczestniczyli w realizowaniu wartościowych inicjatyw polskich w kraju zamieszkania, a Rząd RP – miał na Białorusi wiarygodnego i sprawnego partnera, potrafiącego realizować zadania na rzecz rozwoju ruchu polskiego w tym kraju.

Spotkanie_Dworczyk_Dziedziczak_03

Jan Dziedziczak i Andżelika Borys

Pan minister wyraził zadowolenie z powodu tego, że to Polacy z Białorusi okazali się jego pierwszymi gośćmi po tym jak objął niezwykle ważną dla Polonii i Polaków za Granicą funkcję w Ministerstwie Spraw Zagranicznych RP.

Znadniemna.pl

Kilka ważnych spotkań odbyli wczoraj, 18 listopada, w Warszawie przewodnicząca Rady Naczelnej Związku Polaków na Białorusi Andżelika Borys i redaktor portalu Znadniemna.pl Andrzej Pisalnik. [caption id="attachment_13059" align="alignnone" width="480"] Redaktor portalu Znadniemna.pl Andrzej Pisalnik, wiceminister spraw zagranicznych Jan Dziedziczak, przewodnicząca Rady Naczelnej ZPB Andżelika Borys i przewodniczący

Bł. Matka Teresa z Kalkuty zostanie ogłoszona świętą w niedzielę 5 września 2016 roku, w 19. rocznicę jej śmierci – podaje włoski dziennik katolicki „Avvenire”, powołując się na Włoską Agencję Dziennikarską AGI. Będzie to jedno z ważnych wydarzeń Nadzwyczajnego Jubileuszu Miłosierdzia rozpoczynającego się 8 grudnia tego roku.

mother-teresa090

Matka Teresa z Kalkuty, założycielka Zgromadzenia Misjonarek Miłości urodziła się 26 sierpnia 1910 w rodzinie albańskiej w Skopje, ale większą część swego życia spędziła w Indiach. Mając 18 lat wstąpiła do irlandzkiego zgromadzenia sióstr loretanek, które wysłało ją niebawem do Indii i tam, w Kalkucie, w 1946 r. założyła Zgromadzenie Misjonarek Miłości, zatwierdzone przez Stolicę Apostolską w 1950 i działające dziś na całym świecie.

W 1979 roku otrzymała Pokojową Nagrodę Nobla za troskę o najuboższych, opuszczonych i najbardziej potrzebujących. Była też wielką obrończynią życia ludzkiego od poczęcia do naturalnej śmierci. Zmarła w opinii świętości 5 września 1997 w domu macierzystym swego zgromadzenia w Kalkucie.

Wobec szerokiego zasięgu jej dzieła i powszechnego przekonania o jej świętości Jan Paweł II zezwolił na rozpoczęcie jej procesu beatyfikacyjnego już w dwa lata po jej śmierci, a więc przed upływem wymaganych 5 lat. A 19 października 2003 osobiście ogłosił ją błogosławioną na Placu św. Piotra w Rzymie.

Znadniemna.pl za niedziela.pl

Bł. Matka Teresa z Kalkuty zostanie ogłoszona świętą w niedzielę 5 września 2016 roku, w 19. rocznicę jej śmierci – podaje włoski dziennik katolicki „Avvenire”, powołując się na Włoską Agencję Dziennikarską AGI. Będzie to jedno z ważnych wydarzeń Nadzwyczajnego Jubileuszu Miłosierdzia rozpoczynającego się 8 grudnia

Poseł PiS Michał Dworczyk został wybrany – niemal jednogłośnie – nowym szefem sejmowej Komisji Łączności z Polakami za Granicą. W głosowaniu jego kandydaturę poparło 25 członków Komisji, jeden wstrzymał się od głosu.

Michal_Dworczyk_01

Zastępcami Dworczyka będą Leonard Krasulski z PiS, Wojciech Ziemniak z PO i Adam Andruszkiewicz z Kukiz 15. Na kolejnym posiedzeniu do prezydium Komisji mają zostać wybrani jeszcze dwaj członkowie.

Michał Dworczyk od wielu lat zajmuje się pomocą dla Polaków na Wschodzie, w poprzednim rządzie PiS był doradcą premiera Jarosława Kaczyńskiego, a potem śp. Prezydenta Lecha Kaczyńskiego. Był inicjatorem i głównym autorem ustawy o Karcie Polaka.

Stworzona przez Michała Dworczyka Fundacja Wolność i Demokracja jest od lat jedną z głównych polskich organizacji wydających prasę Polaków na Wschodzie, wspierającą polskie szkolnictwo na dawnych Kresach, upamiętniającą walkę kresowych Żołnierzy Wyklętych i Armii Krajowej. Prowadzi także nasz portal – znadniemna.pl

W rozmowie z portalem wpolityce.pl nowy szef sejmowej Komisji zapowiedział m.in., że obecny Sejm zajmie się Ustawą o opiece Rzeczypospolitej nad Polonią i Polakami za granicą, będzie nowelizował Ustawę o Karcie Polaka, aby umożliwiała ona jej posiadaczom osiedlanie się w Polsce, a także przygotuje Ustawę repatriacyjną, dzięki której nasi rodacy ze Wschodu będą mogli wrócić do Polski.

„Wszyscy Polacy żyjący poza granicami kraju powinni być w centrum zainteresowania rządu i naszej formacji. Jednak bez wątpienia najszybszej pomocy potrzebują ci, którzy trafili na Wschód w wyniku represji lat 30.

Ponad 100 tysięcy naszych rodaków trafiło wtedy na Syberię, do Kazachstanu. Tym osobom, ich potomkom, w pierwszym rzędzie jesteśmy winni pomoc. Trzeba myśleć także o rodakach, którzy pozostali na byłych Kresach. Oni również mają prawo oczekiwać pomocy ze strony państwa polskiego, jeśli chcieliby osiedlić się w Polsce” – deklaruje Dworczyk.

„Będziemy działać w konsultacji z rodakami poza granicami kraju. PiS zawsze traktowało naszych rodaków w sposób podmiotowy, a nie przedmiotowy” – zapewnia nowy szef sejmowej Komisji Łączności z Polakami za Granicą.

Z kolei wiceministrem spraw zagranicznych odpowiedzialnym m.in. za politykę polonijną ma zostać inny poseł PiS – Jan Dziedziczak, niegdyś rzecznik rządu Jarosława Kaczyńskiego, a potem poseł specjalizujący się w problematyce polonijnej i Polaków na Wschodzie.

Znadniemna.pl za Kresy24.pl

Poseł PiS Michał Dworczyk został wybrany – niemal jednogłośnie – nowym szefem sejmowej Komisji Łączności z Polakami za Granicą. W głosowaniu jego kandydaturę poparło 25 członków Komisji, jeden wstrzymał się od głosu. Zastępcami Dworczyka będą Leonard Krasulski z PiS, Wojciech Ziemniak z PO i Adam Andruszkiewicz

W kwietniu 2015 minęło 7 lat od momentu wprowadzenia ustawy o Karcie Polaka. Dokument ten, unikatowy w historii państwa polskiego, otrzymało już ponad 150 tys. naszych Rodaków w wielu krajach świata.

Karta_Polaka_01

Niemalże 8 letni czas przyznawania Karty Polaka, duża liczba posiadaczy tegoż dokumentu, a także zmiana sytuacji politycznej w Europie Środkowo- Wschodniej sprawiają, że można pokusić się o pewne podsumowanie procesu wydawania Karty Polaka, a także o refleksję nad wprowadzeniem ewentualnych zmian zarówno w ustawie, jak i w jej realizacji.

Fundacja Wolność i Demokracja realizuje obecnie projekt „Historia „Kartą” spisana. Podsumowanie realizacji Ustawy o Karcie Polaka”, finansowany przez Ministerstwo Spraw Zagranicznych RP w ramach konkursu na realizację zadania „Współpraca z Polonią i Polakami za granicą w 2015 r.” Inicjatorem projektu jest poseł Michał Dworczyk, do niedawna prezes Fundacji Wolność i Demokracja, a także jeden z autorów Ustawy o Karcie Polaka.

W ramach projektu przeprowadzono ok. 500 ankiet wśród posiadaczy Karty Polaka w kilkudziesięciu miejscowościach na Ukrainie, Białorusi, Litwie i Łotwie. Poza tym zebrano materiały do przedstawienia historii rodzinnych kilkunastu posiadaczy Karty Polaka z tych państw, dokumentując to fotografiami i dokumentami. Uzyskano również informacje z polskich urzędów państwowych, zajmujących się tą problematyką.

Projekt zakończy się konferencją naukową, na której przedstawione zostaną rekomendacje do nowelizacji Ustawy o Karcie Polaka oraz publikacją.

Dlatego też zwracamy się do Państwa z prośbą o nadesłanie swoich wspomnień związanych z Kartą Polaka, propozycji zmian w Ustawie, kopii ciekawych dokumentów, które posłużyły Państwu do otrzymania tegoż dokumentu. Chcemy bowiem, aby Państwa opinie i uwagi mogły służyć za podstawę do ewentualnych modyfikacji w procesie przyznawania Karty Polaka.

Informację prosimy przesyłać na adres redakcji lub adres email Fundacji: [email protected]

Znadniemna.pl za wid.org.pl

Fotofakt: Polacy ze Wschodu apelują o Kartę Polaka w Warszawie

24 sierpnia 2007 roku Polacy z Litwy, Ukrainy, Białorusi oraz repatrianci z Kazachstanu demonstrowali w Warszawie w sprawie przyjęcia przez Sejm ustawy o Karcie Polaka. Polacy ze Wschodu spotkali się z przedstawiecielami najwyższej władzy państwowej RP w tym z premierem Jarosławem Kaczyńskim, wicemarszałkiem Senatu Krzysztofem Putrą, marszałkiem Senatu Ludwikiem Dornem oraz przedstawicielami największych partii politycznych. Na ręce Jarosława Kaczyńskiego została złożona petycja, podpisana przez przedstawicieli związków Polaków ze Wschodu, w której podkreśla się szczególne znaczenie Karty Polaka dla wszystkich rodaków mieszkających na Wschodzie.

Karta_Polaka_Warszawa_014

Działacze Związku Polaków na Białorusi demonstrują w Warszawie

Karta_Polaka_Warszawa_013

Karta_Polaka_Warszawa_011

Żołnierze Armii Krajowej na czele z kpt Weroniką Sebastianowicz z Białorusi

Karta_Polaka_Warszawa_012

Prezes Związku Polaków na Białorusi Andżelika Borys podpisuje apel do premiera RP. Po lewej – Marek Bućko, sekretarz zarządu Fundacji „Wolność i Demokracja”, w latach 2000–2005 radca Ambasady RP na Białorusi

Karta_Polaka_Warszawa_010

Karta_Polaka_Warszawa_09

Karta_Polaka_Warszawa_08

Andżelika Borys pokazuje dziennikarzom apel do premiera RP

Karta_Polaka_Warszawa_07

Prezes ZPB Andżelika Borys, wiceprezes ZPB Józef Porzecki, prezes Federacji Organizacji Polskich na Ukrainie Emilia Chmielowa, sekretarz Związku Polaków na Litwie Edward Trusiewicz i prezydent Europejskiej Unii Wspólnot Polonijnych Tadeusz Pilat

Karta_Polaka_Warszawa_06

Premier RP Jarosław Kaczyński i Michał Dworczyk, doradca Premiera RP do spraw Polonii, który brał aktywny udział w pracach nad projektami ustaw o Karcie Polaka

Karta_Polaka_Warszawa_04

Spotkanie z premierem RP Jarosławem Kaczyńskim

Karta_Polaka_Warszawa_05

Jarosław Kaczyński i Michał Dworczyk

Karta_Polaka_Warszawa_03

Premier RP Jarosław Kaczyński, prezes ZPB Andżelika Borys i kapelan ZPB ks. Aleksander Szemet

Karta_Polaka_Warszawa

Spotkanie z Krzysztofem Putrą przed Senatem RP

Fotofakt: Pierwsze „Karty Polaka” przyznane w Grodnie

Dnia 2 maja 2008 roku uroczystości Dnia Polonii i Polaków za Granicami w Grodnie zapoczątkowane zostały uroczystym wręczeniem Kart Polaka w Konsulacie Generalnym RP. Dokonano tego w obecności senatora Stanisława Karczewskiego oraz przedstawicieli ZPB.

Karta_Polaka_Tuminski

Kazimierz Tumiński, jako pierwszy na Białorusi otrzymuje Kartę Polaka

Karta_Polaka_Sebastianowicz_01

Kpt Weronika Sebastianowicz otrzymuje Kartę Polaka

Karta_Polaka_Sebastianowicz

Kpt Weronika Sebastianowicz trzyma Kartę Polaka

Pierwszy dokument otrzymał ostatni żyjący obrońca Grodna z 1939 roku, Kazimierz Tumiński, pozostałe zasłużeni żołnierze AK, Sybiracy, kombatanci WP oraz przedstawiciele środowisk twórczych.

Karta_Polaka_Binert

Alicja Binert, kierownik zespołu „Grodzieński Słowiki” otrzymuje Kartę Polaka

Karta_Polaka_Kiczko

Prezes Towarzystwa Plastyków Polskich przy ZPB Stanisław Kiczko otrzymuje Kartę Polaka

Odbierający Karty nie kryli wzruszenia, podkreślali, iż dla nich ma ona przede wszystkim wagę symbolu potwierdzającego ich przynależność do narodu polskiego i jest dowodem pamięci Ojczyzny o rodakach pozostałych na Kresach w wyniku zmiany granic po II wojnie światowej.

Karta_Polaka_kolejka_03

31 marca 2008 roku. W związku z wprowadzeniem Karty Polaka mieszkańcy Grodna ruszyli po wnioski do Konsulatu Generalnego w Grodnie

Karta_Polaka_kolejka_01

Karta_Polaka_kolejka_02

Karta_Polaka_kolejka

Znadniemna.pl

 

W kwietniu 2015 minęło 7 lat od momentu wprowadzenia ustawy o Karcie Polaka. Dokument ten, unikatowy w historii państwa polskiego, otrzymało już ponad 150 tys. naszych Rodaków w wielu krajach świata. Niemalże 8 letni czas przyznawania Karty Polaka, duża liczba posiadaczy tegoż dokumentu, a także

Z okazji 97. rocznicy odzyskania przez Polskę Niepodległości w Kwasówce pod Grodnem 14 listopada odbyły się dziecięce zawody w piłce nożnej halowej pt. „Turniej Niepodległości”. Patriotyczne zmagania sportowe wśród młodych Polaków zorganizował Związek Polaków na Białorusi.

Turniej_Niepodleglosci_Kwasowka

Turniej_Niepodleglosci_Kwasowka_slider

W „Turnieju Niepodległości” w Kwasówce wystartowało osiem drużyn piłkarskich, głównie z obwodu grodzieńskiego, ale dojechała też drużyna z Postaw – centrum rejonowego w obwodzie witebskim.

Turniej_Niepodleglosci_Kwasowka_01

Zawody odbywały się tzw. systemem pucharowym, czyli podzielone na dwie grupy drużyny zagrały ze sobą w grupach, a o miejsca w klasyfikacji końcowej rywalizowały drużyny, które zajęły odpowiednie miejsce w swoich grupach.

Turniej_Niepodleglosci_Kwasowka_02

Dzięki takiemu systemowi rozgrywek w tabeli końcowej turnieju udało się rozstawić wszystkich uczestników w kolejności od drużyny najmocniejszej do tej, której tym razem nie uśmiechnęło się sportowe szczęście.

Turniej_Niepodleglosci_Kwasowka_04

Oto jak reprezentanci różnych miejscowości i sekcji sportowych rozdzielili między sobą miejsca w tabeli wynikowej:

1 miejsce – Kwasówka

2 miejsce – „Sokół” Grodno

3 miejsce – Lida

4 miejsce – Augustówek (Grodno)

5 miejsce – Wiśniowiec (Grodno)

6 miejsce – „Sokół” Wołkowysk

7 miejsce – Sopoćkinie

8 miejsce – Postawy

Turniej_Niepodleglosci_Kwasowka_03

Razem w składzie ośmiu drużyn na boisko wychodziło 80 zawodników. Wśród nich sędziowie turnieju wytypowali najlepszych zawodników w kategoriach indywidualnych.

Turniej_Niepodleglosci_Kwasowka_05

Za najlepszego zawodnika ofensywnego uznano Aleksandra Kremko. Najlepszym bramkarzem został natomiast Mirosław Eliaszewicz.

Turniej_Niepodleglosci_Kwasowka_06

Drużyny, które uplasowały się na podium oraz indywidualnie wyróżnieni piłkarze otrzymali od organizatorów puchary i dyplomy.

Turniej_Niepodleglosci_Kwasowka_07

– To niezwykle cenne, że tylu młodych ludzi, oddając się na boisku grze, gdzieś w podświadomości miało, że grają w turnieju, który odbywa się z okazji odzyskania 97 lat temu przez Polskę Niepodległości. Poza wychowaniem patriotycznym stawiamy sobie za cel także wychowanie młodych sportowców w duchu poszanowania i miłości do bliźniego, nawet jeśli na boisku jest on bezkompromisowym rywalem. Z tej przyczyny staramy się uświetnić każde zawody dla dzieci wspólnym udziałem w Mszy świętej. W Kwasówce też modliliśmy się w miejscowym kościele za to, aby na boisku panował duch fair play, a zawodnicy nie doznali poważnych kontuzji – powiedział portalowi Znadniemna.pl po zawodach ich organizator Marek Zaniewski, pełniący funkcję wiceprezesa Polskiego Klubu Sportowego „Sokół” przy ZPB.

Turniej_Niepodleglosci_Kwasowka_08

Znadniemna.pl

Z okazji 97. rocznicy odzyskania przez Polskę Niepodległości w Kwasówce pod Grodnem 14 listopada odbyły się dziecięce zawody w piłce nożnej halowej pt. „Turniej Niepodległości”. Patriotyczne zmagania sportowe wśród młodych Polaków zorganizował Związek Polaków na Białorusi. W „Turnieju Niepodległości” w Kwasówce wystartowało osiem drużyn piłkarskich, głównie

Skip to content