Brzeski Obwodowy Oddział Związku Polaków na Białorusi w roku Jubileuszu 100-lecia odzyskania Niepodległości przez Polskę we współpracy i przy wsparciu Fundacji Pomoc Polakom na Wschodzie podjął się realizacji na terenie obwodu brzeskiego projektu „Strażnicy Pamięci”, dla którego inspiracją posłużyła jedna z pierwszych inicjatyw władz odradzającej się sto lat temu Polski w zakresie opieki nad zabytkami i miejscami pamięci narodowej.
Portal Polaków na Polesiu Polesie.org przypomina, że dekret, omawiający zasady i zakres opieki nad zabytkami sztuki i kultury na terenie odradzającego się Państwa Polskiego został wydany 31 października 1918 roku jeszcze przez Radę Regencyjną Królestwa Polskiego, której członkowie pełnili rolę prekursorów członków przyszłego Rządu II Rzeczypospolitej.
Niestety, ujęte w dekrecie Rady Regencyjnej zamierzenia nie mogły zostać wprowadzone w życie na odpowiednią skalę z powodu braku środków w budżecie odradzającej się Polski.
Tym nie mniej już w drugiej połowie lat 20. Minionego stulecia w odrodzonej Polsce powstaje Polskie Towarzystwo Opieki nad Grobami Bohaterów, które posiada oddziały wojewódzkie, powiatowe i gminne.
W Brześciu nad Bugiem oddział Towarzystwa powstał w 1927 roku. Jego Zarząd Okręgowy mieścił się przy ul. Krzywa 21.
W odezwie Zarządu Towarzystwa do wszystkich obywateli województwa poleskiego czytamy:
“… Sprawą doniosłego znaczenia jest roztoczenie opieki nad cmentarzami i mogiłami poległych żołnierzy…. Oddawanie czci zmarłym jest stare jak świat, a oddawanie czci zmarłym zasłużonym dla społeczeństwa, jest obowiązkiem każdego kulturalnego narodu. …To też cel nasz jest długiem wdzięczności wobec tych, którzy złożyli życie swe i krew na Ołtarzu Ojczyzny dla wyzwolenia Jej z przeszło stuletniej niewoli i wywalczenia niepodległości… Spełnijmy obowiązek nasz bądź to radą, czynem lub środkami materialnymi pomóżmy do urzeczywistnienia tego, co nam nakazuje święty obowiązek narodowy…”
Słowa powyższego apelu wydały się aktualne dla członków Brzeskiego Obwodowego Oddziału Związku Polaków na Białorusi szczególnie w roku bieżącym, kiedy Polacy na całym świecie i Rodacy w Ojczyźnie obchodzą 100. rocznicę odzyskania przez Polskę Niepodległości.
Dlatego Brzeski Obwodowy Oddział ZPB podjął się w tym roku zaszczytnego zadania realizacji, we współpracy z Fundacją Pomocy Polakom na Wschodzie, projektu “Strażnicy Pamięci”. Pomimo opieki nad miejscami pamięci narodowej, projekt ten kładzie szczególny nacisk na wychowanie patriotyczne młodzieży polskiej.
Podczas spotkania prezesów oddziałów ZPB w obwodzie brzeskim prezes Obwodowego Brzeskiego Oddziału ZPB Alina Jaroszewicz, będąca pomysłodawczynią projektu „Strażnicy Pamięci”, zaznaczyła: “Nawet najlepiej zorganizowane imprezy, poświęcone 100-leciu Niepodległości Polski nie wiele będą warte, jeśli zapomnijmy o tych, którzy Polsce tę Niepodległość wywalczyli i jej bronili, jeśli nie zatroszczymy się o groby naszych Bohaterów”.
Z satysfakcją należy stwierdzić, że wobec sprawy opieki nad polskimi miejscami pamięci narodowej na Polesiu wśród członków Związku Polaków nie znalazło się osób obojętnych. Szczególne nasilenie prac przypadło na okres, poprzedzający 15 sierpnia, kiedy obchodzimy podwójne święto: Wniebowzięcia Najświętszej Marii Panny oraz Święto Wojska Polskiego.
Pracę trwały w tym okresie już w Juszkiewiczach – na cmentarzu i kwaterze żołnierzy AK, w Arabowszczyźnie – przy pomniku Trzech Krzyży, w Brzozówce – na kwaterze Strzelców Słuckich (koordynator Dymitr Burec), na cmentarzu w Baranowiczach – przy licznych grobach żołnierzy WP (koordynator Jadwiga Szustal), w Prużanie – przy kwaterze żołnierzy WP (koordynator Eugeniusz Lickiewicz), w Kiwatyczach i Wysokim (koordynator Adam Mickiewicz).
Na szeroko zakrojoną skalę przeprowadzono pracę także w Kobryniu i Buchowiczach – na kwaterach żołnierzy WP oraz cmentarzu przy ul. Pierwomajskaja (koordynator Aleksander Jarmoszuk), jak również w samym Brześciu – przy kwaterze żołnierzy WP na cmentarzu przy ul. Puszkińskiej, na cmentarzu żołnierzy WP na Rzeczycę, przy pomniku marynarzom Flotylii Pińskiej w Mokranach oraz przy grobie por. W.Waryszczaka w Ołtuszu (koordynator Irena Głuchowska).
Bardzo miłym akcentem przy realizacji akcji porządkowania grobów żołnierskich stał się fakt, że do prac, prowadzonych przez członków Związku Polaków, często włączały się osoby w Związku nie zrzeszone. Przy czym byli to nie tylko Polacy, lecz także Białorusini.
Poniżej proponujemy Państwa uwadze krótką fotorelację z przebiegu akcji:
Znadniemna.pl za Polesie.org/ Eugeniusz Lickiewicz, koordynator projektu „Strażnicy Pamięci”, zdjęcia: Olga Burec, Halina Mickiewicz,Oksana Jacura, Eugeniusz Lickiewicz