Smutna wiadomość dotarła do nas z podgrodzieńskiej Hoży. Dzisiaj w wieku 90 lat zmarł mieszkaniec tej miejscowości, oddany polski Patriota, były żołnierz Armii Krajowej, Łagiernik Edmund Lebiedź.
Edmund Lebiedź urodził się 13 listopada 1932 roku w Hoży niedaleko Grodna. Wybuch II wojny światowej spotkał jako siedmiolatek. Był świadkiem i uczestnikiem tragicznych wydarzeń września 1939 roku, kiedy Grodno przez prawie trzy dni broniło się przed atakami pancernych oddziałów Armii Czerwonej, a po porażce obrońców polscy obrońcy cofali się, idąc przez Hożę, aby trafić na Litwę i dać się internować miejscowym władzom.
Po napaści na ZSRR hitlerowskich Niemiec i powstaniu w 1942 roku Armii Krajowej dziesięcioletni Edmund musiał zawiązać znajomość z polską partyzantką i współpracować z nią w charakterze łącznika, chociaż w publikowanych wspomnieniach opowiadał, że brał udział w walkach. Nie zachowały się, niestety, szczegółowe wspomnienia Edmunda Lebiedzia o współdziałaniu z polską partyzantką. Jego wkład w sprawę walki o odrodzenie się wolnej Polski musiał być jednak zauważalny dla Sowietów. W każdym bądź razie został on „doceniony” przez NKWD, który aresztował Edmunda Lebiedzia, a stalinowski sąd skazał Go na prace przymusowe w GUŁAG-u.
Polak spędził cztery i pół roku w łagrach pod Omskiem. Wyszedł stamtąd po śmierci Stalina, w 1955 roku. Po wyjściu z łagru Edmund Lebiedź wrócił do rodzinnej Hoży, w której prowadził skromne życie, nie mogąc opowiedzieć o swoich wojennych i powojennych przeżyciach ani rodzinie, ani znajomym, aby nie narazić się ponownie na nieprzyjemności i nie narazić na nie innych.
Dopiero po upadku ZSRR Edmund Lebiedź mógł się ujawnić, jako Polak i patriota Polski, który młode lata życia oddał walce o odrodzenie się niepodległej Polski. Pierwsze, co zrobił Edmund Lebiedź po upadku władzy komunistycznej i powstaniu niepodległej Białorusi, było wstąpienie do Związku Polaków na Białorusi i działającego przy ZPB Stowarzyszenia Ofiar Represji Politycznych oraz Stowarzyszenia Żołnierzy Armii Krajowej. Jako były łagiernik i żołnierz AK Edmund Lebiedź zaczął aktywnie działać na rzecz upamiętniania poległych podczas wojny towarzyszy broni. Brał udział w okolicznościowych uroczystościach, upamiętniających żołnierzy AK. W 2009 roku, podczas Światowego Zjazdu Kombatantów Polskich w Warszawie, Prezydent RP Lech Kaczyński odznaczył Edmunda Lebiedzia Krzyżem Oficerskim Orderu Odrodzenia Polski.
W dniu 10 sierpnia 2023 roku, w wieku 90 lat, nie dożywszy czterech miesięcy do 91. rocznicy Urodzin, Edmund Lebiedź odszedł na Wieczną Wartę.
Cześć Jego Pamięci!
Znadniemna.pl
