Starodruk „Pieśni nabożnych” Franciszka Karpińskiego z 1792 roku zakupiła na aukcji antykwarycznej białostocka Książnica Podlaska. Zawarte w dziele pieśni „Kiedy ranne wstają zorze” i „Wszystkie nasze dziennie sprawy”, a także kolędę „Bóg się rodzi” poeta napisał w Białymstoku.
Prezentacja starodruku „Pieśni nabożne” Franciszka Karpińskiego w Książnicy Podlaskiej im. Łukasza Górnickiego w Białymstoku. Fot. PAP/A. Reszko
Starodruk zaprezentowano mediom w czwartek podczas konferencji prasowej w siedzibie Książnicy Podlaskiej im. Łukasza Górnickiego w Białymstoku. Ze wstępnych badań wynika, że jest to pierwsze wydanie tego dzieła.
Dyrektor Książnicy Podlaskiej Jolanta Gadek, podkreśliła, że dzieło wydrukowane zostało w drukarni ojców bazylianów w Supraślu, więc wróciło teraz do regionu; przypomniała też, iż Franciszek Karpiński był związany z Białymstokiem.
Starodruk „Pieśni nabożnych” Karpińskiego Książnica Podlaska zakupiła podczas aukcji antykwarycznej w Krakowie. Cały koszt zakupu – ponad 9 tys. zł – został sfinansowany ze środków Urzędu Marszałkowskiego Województwa Podlaskiego.
Książka przeszła wstępną konserwację, jest w bardzo dobrym stanie – ma niezniszczone strony, a druk jest czytelny. „Pieśni nabożne” zostały też zdigitalizowane i w tej formie będą dostępne dla wszystkich. Do wglądu starodruk ma być udostępniany badaczom i naukowcom, ma być też prezentowany na wystawach. „Pieśni nabożne” są 142 starodrukiem w zbiorach Książnicy Podlaskiej i 21 drukiem z supraskiej drukarni.
XVIII-wieczny poeta Franciszek Karpiński, autor sielanek („Laura i Filon”), twórca znanych pieśni religijnych – m.in. „Kiedy ranne wstają zorze” i „Wszystkie nasze dziennie sprawy” – był związany z Białostocczyzną. Jak podają badacze jego twórczości, to właśnie podczas pobytu Karpińskiego w Białymstoku (na zaproszenie Izabeli Branickiej, żony fundatora miasta hetmana Jana Klemensa Branickiego) powstały obie te pieśni, a także jedna z najsłynniejszych i najpiękniejszych polskich kolęd „Bóg się rodzi”.
„Franciszek Karpiński w swoich utworach dbał o to i starał się, żeby zjednoczyć naród w okresie rozbiorów. Mówi się nawet, że po trzecim rozbiorze, w ciągu jednej nocy osiwiał. Tak bardzo przeżywał utratę niepodległości przez Polskę i tak bardzo mu zależało, żeby nasz naród był wolny ” – powiedziała dyr. Gadek, nawiązując do obchodów setnej rocznicy odzyskania przez Polskę niepodległości.
W tym roku Książnica Podlaska – razem z białostockim oddziałem Katolickiego Stowarzyszenia „Civitas Christiana”, które przyznaje Nagrodę Literacką im. Karpińskiego – zorganizuje konferencję popularno-naukową poświęconą poecie. Kustosz nagrody im. Karpińskiego Bogusława Wencław podkreśliła podczas konferencji wagę powrotu starodruku do regionu. Przypomniała, iż w regionie od lat 90. powstało kilka inicjatyw związanych z poetą. Wymieniła – prócz literackiej nagroda jego imienia, która zostanie wręczona w tym roku po raz 25. – m.in. wydanie reprintu „Pieśni nabożnych” na 200-lecie pierwszej edycji tego dzieła i płyty z „Pieśniami nabożnymi”.
Znadniemna.pl za Sylwia Wieczeryńska/PAP/dzieje.pl
