W niedzielę w Sołach koło Smorgoni, w kościele parafialnym pw. Matki Bożej Różańcowej odbył się koncert reprezentacyjnego chóru Związku Polaków na Białorusi „Głos znad Niemna”. Po koncercie miejscowi Polacy „zreanimowali” w Sołach oddział ZPB, wcześniej tu istniejący, lecz od lat nie wykazujący się aktywnością.
Chór „Głos znad Niemna”, kierowany przez Pawła Kmiecika i dyrygentkę Weronikę Szarejko, zaśpiewał podczas niedzielnej Mszy Świętej jako chór kościelny, a potem zaproponował publiczności, która wypełniła swiątynię, koncert składający się z dwóch części tematycznych.
W pierwszej połowie programu artyści z Grodna wykonali znane i mniej znane polskie kolędy i pieśni religijne. Następnie Paweł Kmiecik zapowiedział część patriotyczną, w której zabrzmiały między innymi takie utwory jak „Legiony” – pieśń I Brygady Legionów Polskich dowodzonych przez Józefa Piłsudskiego, czy przedwojenna piosenka żołnierska autorstwa Michała Zielińskiego „Serce w plecaku”.
Patriotyczną część występu grodzieńskich artystów zgromadzeni w kościele parafianie odbierali ze szczególnym wzruszeniem. Być może sprzyjał temu fakt iż kościół parafialny w Sołach wyróżnia się wśród innych świątyń na Smorgońszczyźnie i Grodzieńszczyźnie tym, że jedną ze ścian kościoła zdobi przedwojenny fresk, świadczący o patriotyzmie miejscowej ludności. Fresk, który jakimś cudem przetrwał czasy sowieckie, ukazuje scenę rozbicia bolszewików przez oddziały Wojska Polskiego podczas Bitwy Warszawskiej.
Do pamięci o historii swojego narodu i o swoich przodkach nawiązał w wystąpieniu przed miejscowymi Polakami obecny na koncercie prezes ZPB Mieczysław Jaśkiewicz.
Efektem spotkania Polaków w kościele stała się inicjatywa miejscowej społeczności polskiej, aby wznowić działalność istniejącego niegdyś w Sołach oddziału ZPB. W obecności prezesa organizacji grupa najbardziej aktywnych miejscowych Polaków po koncercie wyłoniła ze swojego grona kierownictwo nowej struktury Związku.
– Cieszy mnie, że w Sołach powstał oddział, gdyż oznacza to, że nad miejscowym cmentarzem, na którym są groby polskich żołnierzy, będzie sprawowana stała opieka – powiedziała nam prezes oddziału ZPB w Smorgoni Teresa Pietrowa. Wcześniej to właśnie ona organizowała sprzątanie cmentarza w Sołach i doglądała groby pochowanych tu polskich żołnierzy, między innymi żołnierzy Armii Krajowej.
Andrzej Pisalnik