Rubryka „Dziadek w polskim mundurze” dla niektórych z Was, Szanowni Czytelnicy, stanowi inspirację nie tylko do podjęcia poszukiwań informacji o waszych przodkach i badania rodzinnych korzeni. Niektórzy z Was, publikując u nas historie życia swoich przodków, odnajdują więzi rodzinne w Polsce, na Białorusi, a czasem w innych krajach świata.
Stefan Stasiewicz
Nadzieję na odnalezienie członków rodziny, albo chociaż nowych informacji o swoim dziadku, ma także nasz czytelnik z Kaliningradu (Rosja) Walery Stasiewicz.
Otrzymaliśmy od niego opis znanych mu faktów z życia jego dziadka Stefana Stasiewicza i materiały fotograficzne z rodzinnego archiwum. Na podstawie otrzymanych materiałów opracowaliśmy biogramStefana Stasiewicza, który publikujemy niżej, apelując do czytelników, którym coś wiadomo o bohaterze dzisiejszej publikacji, o kontakt z redakcją bądź bezpośrednio z Walerym Stasiewiczem (e-mail: [email protected]).
Oto, co opowiedział nam o swoim dziadku nasz czytelnik:
Stefan Stasiewicz, urodził się 6 czerwca 1905 roku w gminie Malecz powiatu prużańskiego województwa poleskiego (obecnie w rejonie berezowskim obwodu brzeskiego) w rodzinie prawosławnego chłopa Eustachiego Stasiewicza. Stefan miał rodzeństwo – dwóch braci i siostrę. Dwoje z nich -Aleksy i Aleksandra – później stali się rodzicami chrzestnymi pierwszego syna, który urodził się Stefanowi – Aleksego, będącego ojcem naszego czytelnika Walerego Stasiewicza. Dzieciństwo Stefan spędził w Maleczu, wraz z siostrą i braćmi, pomagając ojcu w pracy na roli.
Nie wiemy, czy Stefan uczęszczał do polskiej szkoły powszechnej, gdyż w momencie wprowadzenia w II RP obowiązku szkolnego (lata 1919 – 1922) miał ukończone 14 lat życia, a obowiązek szkolny dotyczył dzieci w wieku od 7 do 14 lat. Stefan mógł uczęszczać natomiast do szkoły rosyjskiej przed odzyskaniem przez Polskę Niepodległości, albo do szkoły, funkcjonującej przy parafii prawosławnej pw. św Szymona Słupnika w Maleczu – stąd dobra znajomość przez niego języka rosyjskiego, którym się posługiwał nawet podpisując zdjęcia, zrobione podczas służby zasadniczej w Wojsku Polskim.
Stefan Stasiewicz (siedzi) z kolegami w atelier fotograficznym pozuje do zdjęcia w mundurze ułańskim i z szablą. Nie było to regulaminowe umundurowanie żołnierzy 35. Pułku Piechoty, w którym służyli pozujący do zdjęcia żołnierze. Mundury do zrobienia pamiątki z wojska musieli oni otrzymać od fotografa
Na mocy powszechnego dla obywateli płci męskiej w II RP obowiązku odbycia zasadniczej służby wojskowej nasz bohater w latach 1927-1929 przebywa na służbie w 35. Pułku Piechoty, stacjonującym w garnizonie Brześć. Na zdjęciach, które dostarczył nam wnuk Stefana Stasiewicza Walery widzimy Stefana, pozującego do zdjęcia w atelier fotograficznym w mundurze ułańskim z szablą. Żołnierze 35 Pułku Piechoty oczywiście nie nosili ułańskich mundurów ani szabel. Dostali je od fotografa na potrzebę zrobienia ładniejszej pamiątki z wojska. We właściwym umundurowaniu widzimy Stefana Stasiewicza na innym zdjęciu z wojska.
Stefan Stasiewicz (stoi po lewej) z kolegami z 35. Pułku Piechoty pozują do zdjęcia we właściwym regulaminowym umundurowaniu żołnierzy tego pułku
Tuż po powrocie z wojska, prawdopodobnie w 1929 roku, Stefan Stasiewicz ożenił się z Marią z domu Kornacewicz, którą znał od dzieciństwa, gdyż mieszkali i dorastali w jednej wsi. Już 1 stycznia 1930 roku Maria urodziła Stefanowi ich pierwszego syna Aleksego – tatę naszego czytelnika Walerego Stasiewicza , ochrzczonego w cerkwi prawosławnej przez ojca Piotra Bałabuszewicza. Drugie dziecko w małżeństwie Marii i Stefana Stasiewiczów pojawiło się na świat nieco ponad rok później – w 1931 roku Maria urodziła syna Sergiusza.
Stefan razem z braćmi zajmował się w Maleczu skupem bydła na ubój, ubojem bydła, handlem mięsa i jego przetworów oraz garbowaniem skóry. Bracia prowadzili w Maleczu własny sklep.
Stefan i Maria Stasiewiczowie nie długo cieszyli się rodzinnym szczęściem, gdyż Maria wkrótce po urodzeniu Sergiusza zachorowała na gruźlicę i zmarła.
Bracia Stasiewiczowie na targu handlują wędlinami własnego wyrobu
Wdowiec z dwoma synami Stefan Stasiewicz musiał szukać kobiety, aby móc wychowywać synów. W 1934 roku pojął za żonę Annę Galasz z Prużan, sierotę, pracującą i mieszkającą w rodzinie miejscowych lekarzy.
Bracia Stasiewiczowie. Zdjęcie zrobione prawdopodobnie przy okazji drugiego ślubu Stefana Stasiewicza (siedzi) z Anną z domu Galasz
Z Anną u Stefana urodziły się trzy córki – Lilia w 1935 roku, Zoja w 1937 roku oraz urodzona po wybuchu II wojny światowej w 1941 roku Raisa.
Życie z Anną układało się Stefanowi szczęśliwie. Rodzina żyła w dostatku, gdyż przyzwyczajona do pracy Anna nie tylko wychowywała dzieci, lecz znajdowała też czas na obróbkę lnu, wyrabianie z niego tkaniny i nawet szycie lnianej odzieży.
Po wybuchu wojny Stefan Stasiewicz nie został zmobilizowany do polskiego wojska. Wkrótce po napaści na ZSRR hitlerowskich Niemiec okupantów radzieckich zastąpili mieszkańcom Malecza okupanci niemieccy. Dom naszego bohatera był jednym z największych i najbardziej zadbanych we wsi, więc w nim zamieszkali niemieccy żołnierze.
Nasz czytelnik Walery Stasiewicz, powołując się na wspomnienia swojej ciotki Zoji, twierdzi, że Niemcy nie robili krzywdy gospodarzom. Jedyni, kogo obawiała się mieszkająca pod niemiecką okupacją ludność, to byli esesmani. W czasie okupacji Stefan Stasiewicz pracował na stacji kolejowej oraz przy wyrębie lasu.
W roku 1944, kiedy Niemcy pod natarciem Sowietów cofali się na zachód, Stefan Stasiewicz został zaciągnięty do Armii Czerwonej.
Nie zdążył jednak nawet złożyć przysięgi nowej ojczyźnie, gdyż został zamordowany po drodze na front.
Cześć Jego Pamięci!
PS. Wdowa po Stefanie Stasiewiczu – Anna po wojnie samodzielnie wychowywała pięcioro dzieci – dwóch synów Stefana od pierwszego małżeństwa i trzy własne córki. Po zainstalowaniu na Polesiu przez Moskwę władzy sowieckiej Annie Stasiewicz odebrano wszystko, co było cenne i wartościowe w gospodarstwie – koni, bydło i inwentarz. Pozbawiona środków do życia Anna z dziećmi wyjechała w poszukiwaniu lepszej doli do Kaliningradu. Obecnie z pięciu dzieci Stefana Stasiewicza i Anny żyją tylko dwie siostry Zoja i Raisa. Wnuk Stefana Stasiewicza Walery poszukuje wszelkich informacji o swoim dziadku i prosi o kontakt e-mailowy pod adres: [email protected]
Znadniemna.pl na podstawie relacji i materiałów, udostępnionych przez wnuka Stefana Stasiewicza – Walerego Stasiewicza
