Związek Polaków na Białorusi wesprze produkcję inscenizowanego dokumentu filmowego o obronie Grodna we wrześniu 1939 roku.
Pierwszy inscenizowany film o mało znanym i przemilczanym w czasach radzieckich zrywie patriotycznym mieszkańców Grodna, jako obywateli II Rzeczypospolitej Polskiej i ich udziale w obronie rodzimego miasta przed sowieckim najeźdzcą, powstanie z inicjatywy Fundacji Joachima Lelewela. Prezes ZPB Mieczysław Jaśkiewicz porozumiał się z prezesem Fundacji Joahima Lelewela Piotrem Kościńckim, iż Związek Polaków na Białorusi wesprze szczytny zamiar upamiętnienia i bohaterskiej i patriotycznej postawy Grodnian we wrześniu 1939 roku.
Jak zapewnił nas prezes Jaśkiewicz, o powstającym filmie będzie on informował partnerów ZPB na Białorusi i w Polsce, zachęcając, aby włączyli się w miarę możliwości w sponsoring jakże ważnej – zwłaszcza dla młodego pokolenia Grodnian, a także dla młodzieży w Polsce – produkcji filmowej.
Środki na powstanie filmu ofiarodawcy mogą przekazywać na konto Fundacji Joachima Lelewela, które podane jest na stronie fundacji na Facebooku: https://www.facebook.com/fundacjalelewela/posts/610871908924653
zpb.org.pl
Notka o powstającym filmie od Fundacji Joachima Lelewela:
FILM O OBRONIE GRODNA
we wrześniu 1939 r.
Nad ranem 20 września 1939 r. sowiecki batalion rozpoznawczy 27 Brygady podszedł pod Grodno od południa. Sowieci zdecydowali się zaatakować miasto przez most.Grupa została jednak na moście silnie ostrzelana przez polskich obrońców. Doprowadziło to do rozproszenia się czołgów, które dalej działały pojedynczo. W rezultacie polscy żołnierze rozpoczęli polowanie na nie, niszcząc wszystkie wozy bojowe.
Było kilka przypadków wykorzystania jako osłony cywilów przez czołgistów, w co najmniej jednym wypadku do pancerza czołgu zostało przywiązane dziecko (trzynastoletni Tadek Jasiński), które zginęło od kul.
Walki trwały do 22 września. Tego dnia z Grodna wydostali się dwaj przywódcy polskiej obrony, wiceprezydent miasta R. Sawicki i major B. Serafin wraz z ostatnią częścią obrońców. Straty sowieckie są oficjalnie oceniane na 53 zabitych i 161 rannych oraz zniszczonych 19 czołgów i 3 samochody pancerne (niewykluczone, że były większe). Straty polskie są trudne do określenia, ponieważ Sowieci dokonywali mordów zbiorowych.
Chcemy nakręcić o tym półgodzinny film, dokument inscenizowany. Potrzebujemy na to środków, choć liczymy na aktywność grup rekonstrukcyjnych i pomoc samych Grodnian. Najtrudniejsze będzie przedstawienie sowieckich pojazdów pancernych i walk ulicznych.
Mamy już doświadczenie – Fundacja Joachima Lelewela była współproducentem filmu, ukazującego deportacje Polaków z Ukrainy do Kazachstanu w 1936 r. Zwiastun filmu można łatwo odnaleźć na YouTube pod hasłem „Przez czerwoną granicę”, premiera odbyła się jesienią 2012 r., a obecnie pokazy organizowane są w różnych miastach Polski oraz zagranicą (m.in. był pokaz tego filmu w Grodnie).
Fundacja Joachima Lelewela