Przemianowanie Gimnazjum nr 1 w Świsłoczy, noszącego od końca lat 80. minionego stulecia imię przywódcy powstania styczniowego na Litwie Konstantego Kalinowskiego, nastąpiło 1 grudnia bieżącego roku. Właśnie z nadejściem grudnia z nazwy szkoły na jej stronie internetowej zniknęło imię dotychczasowego patrona.
Zamiast imienia Konstantego Kalinowskiego szkoła nosi obecnie imię Paszy Wasilenki, komsomołki, zamordowanej przez Niemców w czasie II wojny światowej za współpracę z sowiecką partyzantką.
Nowa patronka Gimnazjum nr 1 w Świsłoczy Pasza Wasilenko (po lewej) z przyjaciółką, rok 1940, fot.: Volkovysk.by
Zmiana patrona Gimnazjum nr 1 w Świsłoczy nastąpiła bez większego rozgłosu. Według informacji niezależnej białoruskiej gazety internetowej „Nasza Niwa” przemianowanie szkoły mogła wymusić na władzach oświatowych Grodzieńszczyzny znana w obwodzie grodzieńskim antybiałoruska i antypolska aktywistka, apologetka „ruskiego miru” Olga Bondariewa.
Kierownictwo gimnazjum tłumaczy potrzebę zmiany patrona tym, że postać Konstantego Kalinowskiego przestała być popularna wśród lokalnych mieszkańców, a na dodatek państwowe dokumenty, regulujące nadawanie szkołom imion znanych osób, oddają priorytet bohaterom Wielkiej Wojny Ojczyźnianej. Wyborowi na patronkę szkoły zamordowanej przez Niemców komsomołki sprzyjało także to, że krewni Paszy Wasilenki zgodzili się z nadaniem jej imienia szkole w Świsłoczy.
Gimnazjum nr 1 w Świsłoczy od 1987roku do 1 grudnia 2023 roku było jedyną na Białorusi szkołą, która nosiła imię bohatera, czczonego przez narody Polski, Litwy oraz przez Białorusinów, wciąż walczących o niepodległość swojego kraju od Rosji.
Za swoją, liczącą ponad 200 lat historię, placówka wypuściła wielu wybitnych absolwentów. Oprócz Konstantego Kalinowskiego, który uczył się w Świsłoczy w latach 1847-1852, gimnazjum ukończyli między innymi: artyści malarze Lucjan Kraszewski i Napoleon Orda, a także ostatni dyktator powstania styczniowego, generał Romuald Traugutt.
Do kryzysu, spowodowanego represjami reżimu Łukaszenki przeciwko obywatelom, protestującym przeciwko dyktatorskim rządom, gimnazjum w Świsłoczy było celem wielu wycieczek szkolnych z Polski. Działało tutaj Muzeum, opowiadające o życiu i dokonaniach patrona placówki, a także o powstaniu styczniowym, któremu Kalinowski przewodził.
Obecnie Muzeum Kalinowskiego jest likwidowane, a w jego miejscu powstanie prawdopodobnie upamiętnienie nowej patronki świsłockiej placówki edukacyjnej – Paszy Wasilenki, komsomołki ze wsi Dobrowola koło Świsłoczy, która w czasie okupacji niemieckiej pomagała sowieckim partyzantom i wraz z ojcem oraz braćmi została powieszona przez niemieckich nazistów w centrum rodzinnej wsi.
Znadniemna.pl na podstawie Nashaniva.com, Zerkalo.io
