Białoruski historyk i działacz społeczny Aleksander Bieły ogłosił akcję zbierania podpisów do władz białoruskiej stolicy w sprawie postawienia na placu Swobody w centrum Mińska pomnika wybitnego polskiego kompozytora Stanisława Moniuszki.
W sporządzonym przez inicjatora akcji liście do przewodniczącego stołecznego komitetu wykonawczego Mikołaja Ładućki czytamy, że w 2019 roku społeczność muzyczna całego świata będzie obchodzić 200. rocznicę urodzin wielkiego polskiego i, jak podkreślają autorzy, także białoruskiego kompozytora. „Moniuszko narodził się niedaleko od Mińska w Ubielu (rejon czerwieński obwodu mińskiego) a jego życie i twórczość były ściśle związane z Mińskiem” – pisze Aleksander Bieły. Historyk przypomina, iż Moniuszko nie tylko uczył się w Mińsku, lecz także tu właśnie zadebiutował jako kompozytor. „Dla kultury białoruskiej szczególne znaczenie ma współpraca Moniuszki ze znanym literatą Wincentym Duninem-Marcinkiewiczem, owocem której stały się cztery opery komedyjne, włącznie ze znamienitą „Sielanką” – czytamy w uzasadnieniu prośby o postawienie w białoruskiej stolicy pomnika twórcy polskiej opery narodowej.
Zdaniem autorów listu do władz Mińska pomnik Moniuszki powinien stanąć właśnie na placu Swobody w centrum stolicy, gdyż to miejsce ma bezpośredni związek z pobytem i zamieszkaniem kompozytora w Mińsku. „Według nas postawienie pomnika Stanisława Moniuszki w tym miejscu podniesie prestiż Mińska, w którego przestrzeń kulturalną powróci pamięć o najbardziej znanym na całym świecie mieszkańcu Mińska w XIX stuleciu” – dowodzą autorzy listu.
Zbieranie podpisów pod apelem o pomnik Stanisława Moniuszki w Mińsku może prowadzić każdy chętny, drukując i podpisując zamieszczony niżej list inicjatorów (w języku rosyjskim) i namawiając do podpisania go miłośników twórczości Moniuszki w swoim najbliższym otoczeniu, a potem wysyłając list z podpisami na adres władz Mińska. Apel można podpisać takżę drogą elektroniczną, wypełniając niniejszy formularz.
Inicjatywa postawienia pomnika Moniuszki na placu Swobody w Mińsku ma konkurencję w postaci innej akcji, prowadzonej przez wyznawców teori zachodniorusizmu (koncepcja zakładająca, iż naród białoruski nie istnieje i jest tylko integralną częścią narodu rosyjskiego – red.). Zachodniorusini chcą na placu Swobody w Mińsku postawić pomnik rosyjskiego cara Aleksandra II i także zbierają podpisy pod swoim apelem. Czyją inicjatywę uznają za bardziej uzasadnioną władze Mińska? W znacznym stopniu będzie to zależało od naszej aktywności. Członkowie Związku Polaków na Białorusi oczywiście włączą się w akcję zbierania podpisów pod apelem o postawienie w stolicy Białorusi pomnika naszego wielkiego rodaka Stanisława Moniuszki.
a.pis.
List do szefa władz Mińska w języku rosyjskim:
Председателю Минского городского исполнительного комитета Ладутько Н.А.
Минск, пр-т Независимости 8
Уважаемый Николай Александрович!
В 2019 г. музыкальная общественность всего мира, а также любители истории и культуры Беларуси, Польши, России, многих других стран мира будут отмечать знаменательную дату: 200-летие со дня рождения великого польского и белорусского композитора Станислава Монюшко (1819-1872). Монюшко родился совсем недалеко от Минска, в Убеле (ныне Червенский район Минской обл.) и его жизнь и творчество были очень тесно связаны с Минском: он учился в минской классической мужской гимназии, посещал музыкальную школу при минском городском оркестре под управлением Доминика Стефановича, здесь, начиная с 15-летнего возраста, он ставил на сцене свои первые музыкальные комедии, подолгу работал здесь над различными произведениями (особенно в 1840-е гг.). Для белорусской культуры особое значение имеет его сотрудничество с известным литератором Винцентом Дуниным-Марцинкевичем, плодом которой стали 4 комические оперы, включая знаменитую «Идиллию» («Сялянку»), премьера которой состоялась в Минске 09.02.1852 г. и в которой впервые после долгого перерыва прозвучал со сцены белорусский язык.
Мы убеждены, что 200-летие нашего великого земляка, всемирно известного композитора Станислава Монюшко, должно быть отмечено целым рядом юбилейных мероприятий, в том числе установкой достойногопамятника. Наилучшим местом для памятника, по мнению большинства экспертов, является сквер на пл. Свободы в Минске, лицом к гостинице«Европа». В середине 19 века на месте гостиницы «Европа» находился Минский городской театр, где и состоялась премьера «Идиллии». Кроме того, в непосредственной близости к этому месту находятся другие памятные места жизни и творчестваСтанислава Монюшко:
– в 1830-31 гг. Он с семьёй жил в здании по ул. Энгельса, 3, а в 1831-34 гг. – в доме Поляков (ныне здесь проезжая часть ул. Ленина у перекрестка с ул. Интернациональной)
– посещал музыкальную школу Доминика Стефановича, расположенную в здании Минской ратуши (ныне восстановленном)
– в 1831-34 гг. учился в гимназии (ныне здание Облсовпрофа на пл. Свободы).
Кроме того, имеются документально подтвержденные данные о посещении Монюшко других зданий на пл. Свободы и вблизи неё. Также, по периметру пл. Свободы сосредоточено несколько учреждений музыкальной культуры, для которых соседство с памятником великому композитору будет иметь громадное воспитательное значение: Академия музыки, Музыкальный лицей и концертный зал «Верхний город», что делает площадь «самым музыкальным местом» в городе.
По нашему мнению, установка памятника Ст. Монюшко в данном месте поднимет престиж Минска, в культурный ландшафт которого вернётся память о наиболее известном в мире минчанине 19 века. Из всех деятелей культуры досоветского периода чья жизнь и творчество тесно связаны с Минском, нет, пожалуй, ни одного, кто мог бы соперничать с Монюшко в масштабе дарования и современной известностью в мире.
Надеемся, что Минский городской исполнительный комитет согласится с нашими аргументами и город встретит 200-летие своего знаменитого земляка с достойным памятником ему.
С уважением,
Фамилия, имя, отчество Адрес проживания Электронный адрес Подпись