Trwa pierwszy dzień pobytu kilkunastoosobowej grupy nauczycieli języka polskiego z Białorusi w Paryżu.
Wczoraj nauczyciele opuścili Warszawę, w której spędzili dwa dni, uczestnicząc w spotkaniach w Ośrodku Rozwoju Polskiej Edukacji za Granicą (ORPEG), Ministerstwie Edukacji Narodowej (MEN) RP, Mazowieckim Samorządowym Centrum Doskonalenia Nauczycieli (MSCDN) oraz w Krajowej Szkole Administracji Publicznej (KSAP) w Warszawie.
Podróż i pobyt polskich pedagogów z Białorusi w Warszawie i w stolicy Francji, gdzie poznają proces nauczania w Szkole Polskiej im. Adama Mickiewicza w Paryżu, jest możliwy dzięki wsparciu przez MEN RP i ORPEG inicjatywy przewodniczącej Rady Naczelnej Związku Polaków na Białorusi Andżeliki Borys. Polska działaczka, wykorzystując dobre osobiste kontakty między innymi z Polonią francuską, postanowiła zorganizować dla grupy nauczycieli polskich z Grodna, Brześcia, Mińska, Lidy, Brasławia, Baranowicz, Mohylewa i innych zakątków Białorusi – wspólny wyjazd do Paryża, połączony z możliwością wymiany doświadczeń zawodowych z polskim środowiskiem nauczycielskim w stolicy Francji.
Zanim nasza reprezentacja nauczycieli stąpiła na płytę lotniska w Paryżu, przez dwa dni uczestniczyła w spotkaniach w najważniejszych instytucjach, zajmujących się doskonaleniem nauczycieli i opiekujących się polską edukacją za granicą.
Pierwsze spotkanie odbyło się w ORPEG, w którym nauczyciele mogli się zapoznać z działalnością statutową Ośrodka w zakresie wspomagania Polonii i Polaków za Granicą i porozmawiać z współpracownikami ORPEG.
Spotkanie rozpoczęło się od wystąpienia Łukasza Kurka, szefa działu ORPEG ds. koordynacji pracy szkół za granicą. Z prezentacji, którą przedstawił, nauczyciele dowiedzieli się, że kierowany przez pana Łukasza dział koordynuje poza granicami Polski pracę 66 punktów szkolnych konsultacyjnych. Ogólnie w polskich szkołach za granicą na wszystkich poziomach nauczania uczy się 15, 5 tysiąca uczniów. Największym zagranicznym ośrodkiem edukacyjnym jest Szkoła Polska w Paryżu, będąca celem wyprawy grupy polskich nauczycieli z Białorusi. Pobiera w niej naukę aż 1300 uczniów. Nieco mniej, bo 1000 uczniów, uczy się po polsku w Brukseli.
Łukasz Kurek opowiadał o wzrastającej wśród Polonii i Polaków za granicą popularności nauczania on-line (na odległość z wykorzystaniem możliwości Internetu). Jednym z projektów prowadzonych przez ORPEG w tym zakresie jest projekt „Otwarta Szkoła” (http://powroty.otwartaszkola.pl) pomyślany jako wsparcie w nauczaniu uczniów, migrujących wraz z rodzicami i umożliwiający im kształcenie się na odległość . Według Łukasza Kurka ta forma nauczania jest wciąż mało popularna na Wschodzie. Dlatego ORPEG, kontynuujący tradycje Centralnego Ośrodka Doskonalenia Nauczycieli (CODN), zajmuje się kierowaniem nauczycieli z Polski do pracy w krajach między innymi byłego ZSRR. Obecnie za wschodnią granicę Polski ORPEG kieruje rocznie około 80 nauczycieli, którzy zapewniają naukę języka polskiego ponad 9-ciu tys. osobom, w tym 6,5 tys. młodzieży oraz 2,5 tys. dorosłych. N Białorusi z ramienia ORPEG pracuje obecnie zaledwie czterech nauczycieli Polski – jeden w Szkole Średniej nr 9 Brześcia oraz trzech w Polskiej Macierzy Szkolnej na Białorusi.
Jednym z zadań ORPEG jest organizacja doskonalenia zawodowego nauczycieli oraz udzielanie im wsparcia metodycznego. Rocznie działalnością dydaktyczną Ośrodek obejmuje ponad tysiąc nauczycieli ze trzydziestu krajów.
Szczegółowo o specyfice kierowania nauczycieli z Polski do pracy za granicą i wspomaganiu polskich placówek oświatowych za granicą opowiedział koordynujący ten proces z ramienia ORPEG, będący zastępcą dyrektora Ośrodka Mariusz Wychódzki.
Z jego wystąpienia delegacja z Białorusi dowiedziała się, iż w ciągu dwóch ostatnich lat ORPEG skierował do pracy w 14 krajach 81 nauczycieli. Największe zapotrzebowanie w polską kadrę pedagogiczną jest w środowiskach Polaków, mieszkających na Wschodzie. Nie we wszystkich krajach jednak uwarunkowania polityczno-społeczne sprzyjają zabezpieczaniu tych potrzeb. Najlepiej sytuacja wygląda na Ukrainie, do której ORPEG skierował 32 nauczycieli. Trzynastu pedagogów pojechało uczyć języka polskiego Polaków w Kazachstanie, kolejnych dziewięciu wyjechał na Łotwę. Białoruś, która przyjęła zaledwie czterech nauczycieli wypada w tym zestawieniu najgorzej. Mariusz Wychódzki nie ukrywał, że problemy, na przykład wizowe napotykają polscy nauczyciele w dwóch krajach za wschodnią granicą Polski – na Białorusi i w Rosji. – Te dwa kraje niechętnie przyjmują nauczycieli z Polski do pracy w ośrodkach edukacyjnych polskiej mniejszości – mówił Mariusz Wychódzki. Według niego istotnym wsparciem dla placówek edukacyjnych za granicą jest kierowanie do nich przez ORPEG podręczników i pomocy dydaktycznych. W latach 2010-2014 udało się dostarczyć 92.808 egzemplarzy, przy czym Białoruś plasuje się na piątym miejscu według liczby przekazanych podręczników i pomocy dydaktycznych. Nauczyciele prowadzący a granicą naukę języka polskiego mogą zamawiać potrzebne im w pracy pozycje książkowe na stronie www. polska-szkola.pl.
Kolejną wizytę podczas pobytu w Warszawie delegacja z Białorusi złożyła w Ministerstwie Edukacji Narodowej. Nauczyciele zostali przyjęci między innymi przez Sekretarza Stanu w MEN RP Tadeusza Sławeckiego oraz dyrektor Departamentu Strategii i Współpracy Międzynarodowej MEN RP Urszulę Martynowicz i naczelnik wydziału w jej departamencie Beatę Pietrzyk.
Na początku spotkania w Ministerstwie Andżelika Borys przedstawiła każdego z członków delegacji z Białorusi, w kilku słowach prezentując ośrodek edukacyjny, reprezentowany przez nauczyciela.
Potem głos zabrał Tadeusz Sławecki. Pan minister zaznaczył między innymi, że jako polityk obserwuje ocieplenie w stosunkach polsko-białoruskich, co pozwala żywić nadzieję na podpisanie oczekiwanego przez polskich działaczy oświatowych na Białorusi porozumienia w zakresie oświaty między rządami w Warszawie i Mińsku. Tadeusz Sławecki zapewnił gości z Białorusi, iż MEN RP podobnie, jak w latach poprzednich będzie wspierało nauczycieli języka polskiego na Białorusi. Przyznał się, że sprawy Polaków na Białorusi są dla niego bardzo bliskie, a sama Białoruś w resorcie, który reprezentuje, jest traktowana priorytetowo.
Z naczelnik Beatą Pietrzyk nauczyciele z Białorusi mieli okazję omówić zasady organizowania kolonii dla polskich dzieci i młodzieży z Białorusi. Pani naczelnik opowiedziała między innymi o tym, jakie ośrodki i instytucje będą wspólnie z MEN organizować dla młodych Polaków z Białorusi wyjazdy edukacyjne.
Delegacja z Białorusi w Warszawie zdążyła złożyć wizyty jeszcze w dwóch instytucjach edukacyjnych – Krajowej Szkole Administracji Publicznej oraz w Mazowieckim Samorządowym Centrum Doskonalenia Nauczycieli.
Do KSAP polskie nauczycielki z Białorusi udali się w towarzystwie dyrektor ORPEG Anny Atłas. Podczas spotkania, w którym uczestniczyli pracownicy KSAP – Katarzyna Woś, Anna Cećwierska, Agnieszka Wilczyńska i Jacek Krawczyk, goście Białorusi dowiedzieli się między innymi o historii powstania i zasadach funkcjonowania Szkoły. Okazało się, że KSAP w ramach programu Partnerstwa Wschodniego współpracuje z administracją państwową Białorusi. W roku ubiegłym grupa białoruskich urzędników odbyła wizytę zapoznawczą w KSAP, a w roku bieżącym urzędnicy z Białorusi wezmą udział w module stażowym administracji publicznej, organizowanym przez KSAP. Gospodarze spotkania nie ukrywali przed gośćmi zza wschodniej granicy Polski, że wśród sześciu krajów wchodzących w skład Partnerstwa Wschodniego najtrudniej układa się współpraca mianowicie z Białorusią.
W MSCDN, jego pracowniczka Ewa Piech opowiedziała polskim nauczycielom z Białorusi o pracy reprezentowanego przez nią Centrum i o systemie doskonalenia nauczycieli w Polsce. To było ostatnie spotkanie w ramach pobytu naszej delegacji w Warszawie.
Wczoraj wieczorem grupa polskich nauczycieli z Białorusi odbyła lot do Paryża, w którym od dzisiaj zaczęła realizować napięty i niezwykle ciekawy program pobytu wśród Polaków, mieszkających w stolicy Francji i swoich kolegów – nauczycieli języka polskiego w Szkole Polskiej im. Adama Mickiewicza w Paryżu.
Iness Todryk-Pisalnik z Warszawy i Paryża