Kardynałowie zgromadzeni dzisiaj na 5. kongregacji generalnej zadecydowali, że konklawe rozpocznie się w przyszłym tygodniu, w środę – 7 maja.
W dzisiejszej kongregacji generalnej uczestniczyło ponad 180 kardynałów, w tym nieco ponad 100 elektorów. Wygłosili oni ok. 20 wystąpień, poświęconych sprawom Kościoła, relacjom ze światem, wyzwaniom i cechom, jakie powinny charakteryzować nowego papieża, by mógł im sprostać. Do komisji, obradującej w ramach kolegium partykularnego, wylosowano kardynałów: Luisa Antonia Taglego oraz Dominique’a Mambertiego, protodiakona Kolegium Kardynalskiego. Stałym członkiem komisji, wspierającej kardynała kamerlinga Kevina Farrella jest natomiast kard. Reinhard Marx, koordynator watykańskiej Rady ds. Ekonomicznych.
Jutro członkowie Kolegium Kardynalskiego wysłuchają konferencji o. Donata Ogliariego, benedyktyna, opata z Bazyliki św. Pawła za Murami, którego podczas jednej z ubiegłotygodniowych kongregacji wybrali na jednego z dwóch kaznodziejów, którzy wygłoszą naukę przed rozpoczęciem konklawe. Drugim jest o. Raniero Cantalamessa, kapucyn, były kaznodzieja Domu Papieskiego, który przemówi do kardynałów na rozpoczęcie konklawe.
Od dziś w związku z przygotowaniami do konklawe, zamknięta dla zwiedzających jest również kaplica sykstyńska. Do odwołania nie można też zwiedzać ogrodów watykańskich ani nekropolii Via Triumphalis.
Jak wybierają papieża?
Po śmierci lub rezygnacji papieża rozpoczyna się tzw. okres sede vacante. Kardynałowie-elektorzy, czyli członkowie Kolegium Kardynalskiego poniżej 80. roku życia, zbierają się w Rzymie. Kluczowym momentem jest Msza „Pro eligendo Papa” i uroczyste zamknięcie drzwi Kaplicy Sykstyńskiej.
Wybór odbywa się w głosowaniu tajnym, w pełnej izolacji od świata. Podczas wielu kolejnych głosowań, każdy elektor oddaje głos na jednego kandydata, starannie składając kartę głosowania i wkładając ją do specjalnej urny. By doszło do wyboru papieża, wymagana jest większość co najmniej dwóch trzecich oddanych głosów.
Biorąc pod uwagę, że obecnie uprawnionych do udziału w konklawe jest 135 kardynałów-elektorów (choć nie wiadomo czy wszyscy wezmą udział w konklawe), to by dokonać ważnego wyboru Biskupa Rzymskiego potrzebnych będzie co najmniej 90 głosów.
Jeśli w pierwszym głosowaniu w dniu rozpoczęcia konklawe nie uda się wyłonić papieża, każdego kolejnego dnia odbywają się cztery głosowania – dwa w sesji porannej i dwa w popołudniowej. Dym nad Kaplicą Sykstyńską pojawia się po każdej „sesji głosowań”, a nie po pojedynczym głosowaniu.
Po każdych trzech pełnych dniach bez rezultatu następuje dzień modlitwy i refleksji. Ten rytm (głosowania – modlitwa) powtarza się aż do osiągnięcia rezultatu lub zastosowania specjalnych procedur.
Gdy konklawe trwa zbyt długo
Jeśli po około 33-34 głosowaniach (biorąc pod uwagę dni modlitwy i refleksji jest to czas około dwóch tygodni) żaden kandydat nie zostaje wybrany, kardynałowie ograniczają wybór do dwóch kandydatów, którzy uzyskali najwięcej głosów w ostatnim głosowaniu. Nawet wtedy nadal obowiązuje zasada dwóch trzecich głosów – wyjątki od tej zasady zostały wycofane przez Benedykta XVI w 2007 roku.
Od najdłuższych do najkrótszych konklawe
Najbardziej znanym przykładem wyjątkowo długiego konklawe było to z lat 1268-1271 w Viterbo. Po śmierci papieża Klemensa IV kardynałowie przez niemal trzy lata nie mogli osiągnąć porozumienia. Zdesperowani mieszkańcy miasta dosłownie zamknęli ich pod kluczem, ograniczając racje żywnościowe i usuwając dach budynku, by zmusić do podjęcia decyzji. Dopiero po takich drastycznych środkach wybrano papieża Grzegorza X.
Z drugiej strony, Kościół zna też rekordowo szybkie konklawe. W 1503 roku wybór kardynała Giuliano della Rovere, który przyjął imię Juliusz II, zajął zaledwie jedną dobę. Podobnie błyskawiczne było konklawe w 1939 roku, kiedy po zaledwie dwóch dniach wybrano papieża Piusa XII.
W czasach współczesnych wybory są najczęściej krótkie: papież Jan Paweł II został wybrany w październiku 1978 roku po ośmiu głosowaniach w trzecim dniu konklawe. Jeszcze szybciej odbył się wybór papieża Franciszka w 2013 roku – wystarczyło pięć głosowań w ciągu dwóch dni.
Średnia długość konklawe we współczesnym Kościele wynosi obecnie od 2 do 5 dni.
Znadniemna.pl na podstawie Vaticannews.va/Idziemy.pl/KAI, na zdjęciu: kardynałowie podczas kongregacji, fot.: VATICAN MEDIA Divisione Foto
