Jedenaście chórów i zespołów z różnych oddziałów Związku Polaków na Białorusi zjechało się 9 września do niewielkiej miejscowości Juszkiewicze w obwodzie brzeskim, aby wziąć udział w Festiwalu Pieśni Religijnej i Patriotycznej „Te Deum”.
Ks. Leonard Okołotowicz i ks. Aleksander Kononowicz
Wydarzenie zostało zorganizowane przez Oddział ZPB w Juszkiewiczach przy wsparciu Konsulatu Generalnego RP w Brześciu oraz Fundacji Pomoc Polakom na Wschodzie. Głównym celem Festiwalu było godne uczczenie 100. rocznicy odzyskania przez Polskę Niepodległości oraz 100. rocznicy powstania parafii w Św. Trójcy w Juszkiewiczach.
Festiwal zainaugurowała Msza św. w miejscowym kościele parafialnym, którą celebrowali: proboszcz miejscowej parafii ks. Leonard Okołotowicz i ks. Aleksander Kononowicz z Mozyrza.
Pięknie udekorowany w barwy narodowe kościół był podczas nabożeństwa wypełniony po brzegi przez miejscowych parafian oraz gości Festiwalu, wśród których byli: Jerzy Grymanowski, wicekonsul Konsulatu Generalnego RP w Brześciu, Renata Dziemiańczuk, wiceprezes Związku Polaków na Białorusi, Andrzej Poczobut, członek Zarządu Głównego ZPB, Alina Jaroszewicz, prezes Brzeskiego Oddziału Obwodowego ZPB, Helena Marczukiewicz, prezes Oddziału ZPB w Mińsku, Elżbieta Gołosunowa, prezes Oddziału ZPB w Baranowiczach, Eleonora Raczkowska-Jarmolicz, dyrektor Polskiej Szkoły Społecznej im. T. Rejtana w Baranowiczach, Janina Prudnikowa, prezes Oddziału ZPB w Lachowiczach, Maria Okołotowicz, prezes Oddziału ZPB w Nowej Myszy, Jana Predko, prezes Oddziału ZPB w Stołpcach, Eugeniusz Lickiewicz, prezes Oddziału ZPB w Prużanach, a także sponsor Festiwalu, urodzony w Juszkiewiczach mieszkaniec Mińska Stanisław Szkodzik z małżonką. Nabożeństwo przepięknym śpiewem uświetnił chór „Przyszłość” z Nowej Myszy.
Po Mszy św. wierni i goście udali się na cmentarz parafialny, aby oddać hołd mieszkańcom Juszkiewicz, rozstrzelanym przez NKWD 5 kwietnia 1945 roku za współpracę z Armią Krajową. Na cmentarzu procesja zatrzymywała się także przy grobach byłych proboszczów parafii Św. Trójcy w Juszkiewiczach, odmawiając za ich dusze modlitwę „Anioł Pański”.
Z cmentarza procesja parafian i gości Festiwalu wróciła do świątyni, w której odbył się koncert pieśni religijnych i patriotycznych. W koncercie wystąpiły: chór „Przyszłość” z Nowej Myszy, chór „Srebrny Kamerton” z Lachowicz, dziecięcy chór „Słoneczko” z Baranowicz, zespół „Surma” z Lelczyc, chór „Tęcza” z Mińska, chór „Uścisk dłoni” Uniwersytetu Trzeciego Wieku z Brześcia, chór „Liber Cante” z Mińska, zespół „Przyjaźń” z Lachowicz, chóry „Polonez” i „Społem ” z Mińska, a także chór parafialny z Nowej Myszy.
Chór parafialny z Nowej Myszy
Chór „Polonez” z Mińska
Chór „Słoneczko” z Baranowicz
Chór „Srebrny Kamerton” z Lachowicz
Chór „Tęcza” z Mińska
Chór „Uścisk dłoni” Uniwersytetu Trzeciego Wieku z Brześcia
Chór „Liber Cante” z Mińska
Chór „Liber Cante” z Mińska
Ogółem podczas koncertu zabrzmiało 36 utworów, których tematyka była niezwykle zróżnicowana, Brzmiały starożytne pieśni religijne i hymniczne: „Boże coś Polskę”, „Marsz, marsz Polonia”, „Rota” i inne; porozbiorowe: m.in. „Mazurek 3 Maja” i „Warszawianka”; pieśni legionowe, piosenki z okresu II wojny światowej, a także napisane stosunkowo niedawno, ale należące do kanonu polskich pieśni patriotycznych m.in.: „Żeby Polska była Polską” oraz „Mury” Jacka Kaczmarskiego.
Zespół „Przyjaźń” z Lachowicz
Zespół „Surma” z Lelczyc
Zespół „Społem” z Mińska
Organizator i dyrektor Festiwalu Dymitr Burec, będący prezesem Oddziału ZPB w Juszkiewiczach, mówił do zgromadzonych, że Juszkiewicze i mieszkańcy tej miejscowości zasłużyli na to, aby festiwal „Te Deum” stał się wydarzeniem cyklicznym i odbywał się w Juszkiewiczach każdego roku.
– Od wieków mieszkali tutaj potomkowie szlachty polskiej, dobrzy gospodarze, twardzi i odważni – sól polskiej ziemi. Za Wiarę, Honor, Ojczyznę oddawali oni swoje życie, płacili utratą mienia i dobrobytu. Mieszkańcy okolicznych wsi i pobliskich Baranowicz mówili o nich: „Harde Juszkoucy”, „zajadłe Polaki” – opowiadał Dymitr Burec, dodając, że starsi mieszkańcy Juszkiewicz pamiętają doskonale organizowane przed wojną w Juszkiewiczach patriotyczne uroczystości okolicznościowe i piękne śpiewy w miejscowym kościele. Według Dymitra Burca mieszkańcy Juszkiewicz zawsze słynęli z talentów wokalnych. Po wojnie nie ulegli władzy sowieckiej, bardzo długo stawiając opór przymusowej kolektywizacji. W swoim świętym uporze byli tak twardzi i konsekwentni, że władzom sowieckim nie udało się zapędzić Juszkiewiczan do kołchozu. Wtedy mieszkańcom Juszkiewicz siłą zabrano ziemię i przekazano ją sąsiednim kołchozom, a najaktywniejszych „przeciwników sowieckiej kolektywizacji” zesłano do Kazachstanu i na Syberię.
Wyraźnie wzruszeni programem artystycznym i przybliżeniem historii Juszkiewicz oraz losów Juszkiewiczan, goście festiwalu nie szczędzili słów wdzięczności skierowanych do organizatorów wydarzenia i jego uczestników. Wicekonsul RP w Brześciu Jerzy Grymanowski w swoim przemówieniu życzył Festiwalowi dalszego rozwoju i wraz z wiceprezes ZPB Renatą Dziemiańczuk chętnie zgodził się uczestniczyć w ceremonii wręczania odznaczeń i wyróżnień uczestnikom Festiwalu.
„Ambasadorami polskiej piosenki” nazwała występujące na Festiwalu chóry i zespoły prezes Brzeskiego Obwodowego Oddziału ZPB Alina Jaroszewicz. – Polska pieśń patriotyczna w naszym etosie ma wymiar sakralny. W różnych okresach naszej historii pieśni patriotyczne pełniły rolę hymnów narodowych. Nie przypadkowo wysłuchaliśmy dzisiaj tak dużo pieśni hymnicznych – mówiła Alina Jaroszewicz. Według niej polskie pieśni religijne i patriotyczne, przekazywane z pokolenia na pokolenie, są świadectwem historii i tożsamości narodowej Polaków.
Anna Godunowa z Juszkiewicz, zdjęcia Eugeniusza Lickiewicza
