Główny Urząd Statystyczny wraz z Ministerstwem Spraw Zagranicznych RP uruchomił Atlas Polonii i Polaków za granicą – interaktywne narzędzie pokazujące rozmieszczenie ponad dwudziestu milionów osób polskiego pochodzenia na świecie.
Nas szczególnie zainteresowały dane, dotyczące Białorusi i krajów byłego ZSRR, gdzie Polacy od pokoleń tworzą jedną z największych i najbardziej doświadczonych przez historię społeczności polonijnych.
Na Białorusi według oficjalnych danych mieszka około trzystu tysięcy Polaków, choć nieoficjalne szacunki wskazują, że liczba ta może być znacznie wyższa i sięgać nawet miliona osób. Największe skupiska znajdują się w obwodzie grodzieńskim, brzeskim i mińskim, gdzie Polacy od pokoleń pielęgnują język, kulturę i tradycje religijne. Społeczność ta pozostaje jedną z najważniejszych mniejszości narodowych w kraju, a jej obecność do niedawna (do marca 2021 roku, kiedy wsadzono do więzienia Andrzeja Poczobuta i szereg czołowych działaczy polskiej mniejszości – red.) była widoczna zarówno w życiu codziennym, jak i w działalności obecnych na Białorusi organizacji polskich.
Na terenach byłego Związku Radzieckiego Polacy stanowili przez dziesięciolecia znaczącą grupę, której liczebność gwałtownie wzrosła po 1939 roku w wyniku zmian granic i masowych przesiedleń. W radzieckim spisie ludności z 1926 roku odnotowano niespełna osiemset tysięcy Polaków, natomiast po II wojnie światowej liczba ta sięgała już kilku milionów. Dziś największe społeczności polskie znajdują się na Ukrainie, Litwie, w Rosji i Kazachstanie. Mimo trudnych warunków historycznych Polacy w tych krajach zachowywali silne więzi kulturowe, tworzyli własne organizacje, wydawali prasę i dbali o edukację w języku ojczystym.
Opublikowany przez MSZ i GUS Atlas Polonii pozwala w sposób przejrzysty i interaktywny zobaczyć skalę obecności Polaków na świecie, a w przypadku Białorusi i krajów byłego ZSRR przypomina o społecznościach, które mimo burzliwej historii wciąż pozostają ważną częścią polskiej diaspory. To narzędzie ma znaczenie nie tylko informacyjne, ale także symboliczne. Podkreśla bowiem wagę więzi łączących Polaków w kraju i poza jego granicami.
Znadniemna.pl na podstawie polonia.stat.gov.pl, ilustracja: screenshot Atlasu
