
Andrzej Poczobut znalazł się na krótkiej liście trzech finalistów Nagrody im. Sacharowa za Wolność Myśli przyznawanej przez Parlament Europejski.
Decyzję o wyborze krótkiej listy podjęli za zamkniętymi drzwiami europosłowie z komisji spraw zagranicznych i komisji rozwoju Parlamentu Europejskiego.
Trzema finalistami Nagrody zostali:
- Uwięzieni dziennikarze „walczący o waszą i naszą wolność” — Andrzej Poczobut z Białorusi i Mzia Amaglabelli z Gruzji;
- Dziennikarze i pracownicy organizacji humanitarnych w Palestynie i we wszystkich strefach konfliktu, reprezentowani przez Palestyński Związek Dziennikarzy, Czerwony Półksiężyc i Agencję Narodów Zjednoczonych ds. Pomocy Uchodźcom Palestyńskim na Bliskim Wschodzie;
- Serbscy studenci.
Nagroda im. Andrieja Sacharowa za wolność myśli, ustanowiona przez Parlament Europejski w 1988 roku, jest jednym z najważniejszych wyróżnień przyznawanych osobom i organizacjom walczącym o prawa człowieka, demokrację i wolność słowa. W 2025 roku o to prestiżowe wyróżnienie ubiega się siedem kandydatur, wśród których znalazł się Andrzej Poczobut – polski dziennikarz represjonowany przez reżim Alaksandra Łukaszenki.
Poczobut, znany z krytyki władz Białorusi i obrony praw mniejszości polskiej, od 2021 roku przebywa w kolonii karnej, skazany na osiem lat więzienia za rzekome „podżeganie do nienawiści narodowościowej”. Jego nominacja, zgłoszona przez Europejską Partię Ludową oraz Europejskich Konserwatystów i Reformatorów, wzbudziła szczególne emocje w Polsce i na Litwie. Parlament Europejski wielokrotnie apelował o jego uwolnienie, uznając go za więźnia sumienia.
Nagroda Parlamentu Europejskiego, ustanowiona w 1988 roku, nosi imię radzieckiego fizyka i dysydenta Andrieja Sacharowa. Co roku wyróżnia osoby i organizacje walczące o prawa człowieka, demokrację i wolność słowa. Laureat otrzymuje 50 tys. euro oraz międzynarodowe uznanie.
Laureata wybierze Konferencja Przewodniczących Parlamentu Europejskiego w dniu 22 października, a ceremonia wręczenia Nagrody odbędzie się 16 grudnia w Strasburgu.
Nagroda Sacharowa przypomina, że wolność myśli i słowa nie jest dana raz na zawsze. Kandydaci pokazują, że odwaga cywilna i wierność wartościom demokratycznym mają różne oblicza, ale łączy je jedno: walka o godność człowieka.
W przeszłości Nagrodę im. Sacharowa otrzymało już kilku przedstawicieli białoruskiego społeczeństwa obywatelskiego. W 2006 roku laureatem został Aleksander Milinkiewicz – lider opozycji demokratycznej, uhonorowany za pokojowy sprzeciw wobec reżimu Aleksandra Łukaszenki i walkę o wolne wybory. W 2020 roku Parlament Europejski przyznał nagrodę zbiorowo demokratycznej opozycji Białorusi, w tym Swiatłanie Cichanouskiej, Marii Kalesnikawej, Weranice Capkale. Wyróżnienie to było wyrazem solidarności z obywatelami Białorusi po brutalnie stłumionych protestach przeciwko sfałszowanym wyborom prezydenckim. Wcześniej, w roku 2004, Nagrodę im. Sacharowa przyznano także Białoruskiemu Stowarzyszeniu Dziennikarzy (BAJ).
Tegoroczna nominacja Andrzeja Poczobuta wpisuje się w ten ciąg symbolicznych gestów wsparcia dla tych, którzy w autorytarnym państwie walczą o wolność słowa, prawa człowieka i demokrację.
Znadniemna.pl na podstawie Polskieradio24.pl