Na dzisiaj przypada 98. rocznica urodzin grodnianina, kawalera Krzyża Virtuti Militari – generała Jerzego Skalskiego, który swoim życiorysem i postepowaniem udowodnił, że żył, służy i pracował dla Polski. Urodzony 7 kwietnia 1925 roku w Grodnie w swym życiu od żołnierza Armii Krajowej do generała broni Wojska Polskiego przeszedł bardzo trudną, często wyboistą drogę, taką jaka była udziałem całego pokolenia Polaków, którego młodość przypadła na lata okrutnej wojny i okupacji.
Jerzy Skalski, syn Janusza, oficera Wojska Polskiego, uczestnika bitwy pod Monte Cassino i Petroneli z Sienkiewiczów. Przed wybuchem wojny Jerzy ukończył 6 klas szkoły powszechnej oraz 2 klasy Gimnazjum Ogólnokształcącego w Grodnie.
Po zajęciu miasta przez Armię Czerwoną w 1939 roku uczył się w radzieckiej szkole 10-letniej i od 1941 roku pracował jako kominiarz. Jako siedemnastoletni chłopak w 1942 roku wstąpił do szeregów Armii Krajowej na Grodzieńszczyźnie. Był łącznikiem-zwiadowcą o ps. „Wilk” w oddziale „Bąka”. Dlatego po latach z wielkim oddaniem zabiegał o przywrócenie cmentarzy swoich poległych towarzyszy broni i kolegów z lasu.
W lipcu 1944 roku Jerzy Skalski został wcielony jako szeregowiec-strzelec do 122. Zapasowego Pułku Piechoty Armii Czerwonej w Kostromie. We wrześniu 1944 na własną prośbę przeniesiono go do Ludowego Wojska Polskiego, gdzie służył jako pisarz-tłumacz w sztabie artylerii 8. Dywizji Piechoty 2. Armii Wojska Polskiego. Po ukończeniu w styczniu 1945 Oficerskiej Szkoły Artylerii 2. Armii WP promowany został do stopnia podporucznika w korpusie oficerów artylerii. Potem po wcieleniu do Wojska Polskiego i ukończeniu Oficerskiej Szkoły Artylerii znalazł się na froncie. Nikt nie pytał o wykształcenie. Potrzebny był każdy żołnierz. Nasz bohater brał udział w operacji berlińskiej, jako dowódca plutonu w ramach 9. Dywizji Piechoty. W czasie walk został ciężko ranny.
Po zakończeniu działań wojennych nastał trudny czas łączenia dowodzenia i dokształcania się. Konieczne stało się uzupełnianie wiedzy i podnoszenie kwalifikacji dowódczych. W tym trybie Skalski ukończył kurs w Centrum Wyszkolenia Artylerii (1945-47) i wyższe studia w Akademii Sztabu Generalnego Sił Zbrojnych ZSRR (1956).
Dzięki wyróżniającym się wynikom studiów i coraz bogatszemu doświadczeniu w szkoleniu bojowym wojsk oraz skutecznemu dowodzeniu, powierzano mu coraz wyższe stanowiska dowódcze i sztabowe. W ciągu swojej długiej służby wojskowej był dowódcą baterii, dywizjonu, pułku artylerii haubic, a następnie w latach sześćdziesiątych i siedemdziesiątych był szefem Wojsk Rakietowych i Artylerii WP.
W latach 1981–1983 był I zastępcą szefa Sztabu Generalnego WP. Następnie, w latach 1983–1987 – dowódcą Warszawskiego Okręgu Wojskowego.
W 1985 uzyskał mandat posła na Sejm IX kadencji. Kandydował w okręgu Warszawa Praga Północ. Zasiadał w Komisji Transportu, Żeglugi i Łączności.
W latach 1987–1990 był Głównym Inspektorem Obrony Terytorialnej oraz szefem Obrony Cywilnej Kraju i sekretarzem Komitetu Obrony Kraju. W latach 1989–1990 był wiceministrem obrony narodowej.
Na zajmowanych stanowiskach wniósł wielki wkład w unowocześnienie struktur wojska i jego systemów dowodzenia. Służba w wojsku była jego bezgranicznym zamiłowaniem, jego pasja życiową, której poświęcał się bez reszty.
Za zasługi w walkach na froncie z hitlerowskimi Niemcami, a także za sukcesy w szkoleniu wojsk uhonorowany został licznymi najwyższymi orderami i odznaczeniami wśród których znalazły się Krzyż Virtuti Militari, Sztandar Pracy I i II klasy, Krzyż Komandorski z Gwiazdą i Krzyż Kawalerski Orderu Odrodzenia Polski.
Wszechstronna znajomość rzemiosła wojskowego, charyzma kompetentnego i sprawiedliwego dowódcy zyskały mu autorytet i uznanie otoczenia.
Oddanie dobru służby skutecznie łączył z obowiązkami Ojca Rodziny. Nie szczędził czasu i wysiłku dla wychowania i wykształcenia córki Ewy. Ogromną miłością darzył wnuczkę Dominikę, o której przyszłość i wykształcenie nieustannie się troszczył.
Wolą Generała Jerzego Skalskiego było przekazanie Katedrze Polowej WP, repliki Miecza Grunwaldzkiego, jako votum dziękczynnego.
Grób generała Jerzego Skalskiego na warszawskich Powązkach Wojskowych, fot.: Wikimedia Commons
Jerzy Skalski zmarł 18 lutego 2010 roku w Warszawie. Pochowany na cmentarzu Powązki Wojskowe w Warszawie (kwatera FII-10-12).
Znadniemna.pl na podstawie forum „VOX MILITARIS”, fot.: Wikipedia.org
