2 maja, Polacy na całym świecie obchodzili dwa ważne święta: Dzień Flagi Rzeczypospolitej Polskiej oraz Dzień Polonii i Polaków za Granicą, ustanowiony w dowód uznania wielowiekowego dorobku i wkładu Polonii i Polaków za granicą w odzyskanie przez Polskę niepodległości, wierność i przywiązanie do polskości oraz pomoc Krajowi w najtrudniejszych momentach.
Przy pomniku w Podłabieniu
Polacy Grodna wraz z przedstawicielami Konsulatu Generalnego RP w Grodnie z okazji podwójnego święta oddali hołd Ojczyźnie w miejscach przypominających o odzyskaniu przez Polskę niepodległości oraz o walkach o niepodległość Ojczyzny, a także przy pomnikach wybitnych, związanych z Grodnem i Grodzieńszczyzną, Polaków.
Pomnik z napisem „Na pamiątkę konstytucji Zmartwychwstania Polski 3 maja 1919 r.”
Świąteczny objazd miejsc pamięci zaczął się od wizyty przedstawicieli polskiej placówki konsularnej w Grodnie i miejscowych Polaków w podgrodzieńskim Podłabieniu, przy ustanowionym 3 maja 1919 roku pomniku, ustanowionym na pamiątkę Konstytucji 3 Maja oraz odzyskania niepodległości przez Polskę.
W prezbiterium po lewej stronie na ścianie usytuowana jest tablica w hołdzie Papieżowi Janowi Pawłowi II. Wykonana z białego marmuru z wyrytym napisem o treści:
WDZIĘCZNI
BOGU WSZECHMOGĄCEMU
ZA 25 LAT POSŁUGI PIOTROWEJ
JANA PAWŁA II – PAPIEŻA POLAKA
LUD BOŻY DIECEZJI GRODZIEŃSKIEJ
W lewej górnej części tablicy umieszczony jubileuszowy medalion papieski, w prawej napis:
GRODNO
16.X.2003
W samym Grodnie delegacje Konsulatu Generalnego RP, Związku Polaków na Białorusi oraz Polskiej Macierzy Szkolnej odwiedziły grodzieńską katedrę, w której jest mnóstwo, ufundowanych w różnych latach przez grodnian, upamiętnień wybitnych, związanych z miastem nad Niemnem i wiernie służących Najjaśniejszej Rzeczypospolitej, postaci.
Przy pomniku Antoniego Tyzenhauza, dłuta rzeźbiarza lwowskiego Tomasza Dykasa (zm. 1910).
Przy tablicy upamiętniającej 425 rocznicę śmierci króla Stefana Batorego. Tablica wykonana z czarnego granitu z inskrypcją o treści:
STEFAN BATORY
KRÓL POLSKI
WIELKI KSIĄŻE LITEWSKI
KSIĄŻE SIEDMIOGRODZKI
27.IX.1533 – 12.XII.1586
SOMLYO GRODNO
Nad tablicą umieszczone jest wykonane z brązu popiersie króla Stefana Batorego.
Tablica została umieszczona dzięki staraniom Andrzeja Chodkiewicza, Konsula Generalnego Rzeczypospolitej Polskiej w Grodnie. Odsłonięta i wyświęcona 12 grudnia 2011 r.
Przy tablicy upamiętniającej 100-ną rocznicę śmierci Tadeusza Kościuszki. Na tablicy wyryty napis:
1817 – 1917
TADEUSZOWI
KOŚCIUSZCE
RODACY
Tadeusz Kościuszko, w czasie insurekcji do Grodna przybył 30 września 1794 roku. Był witany entuzjastycznie przez ludność miasta. Wielu mieszkańców Grodna i okolic zaciągnęło się do szeregów powstańczych.
Przy tablicy Zygmunta i Edwarda Wróblewskich
Tablica ku pamięci harcerzy obrońców Grodna
Nie zabrakło Polaków także na Nowym Zamku, przy tablicy upamiętniającej insurekcję kościuszkowską i pobyt w Grodnie samego Tadeusza Kościuszki.
Na Nowym Zamku, przy tablicy upamiętniającej insurekcję kościuszkowską
Śpiewa chór Uniwersytetu Trzeciego Wieku przy Polskiej Macierzy Szkolnej
Polscy dyplomaci wraz z grodnianami w Dniu Flagi Rzeczypospolitej Polskiej i Dniu Polonii i Polaków za Granicą złożyli kwiaty przy grodzieńskich pomnikach Adama Mickiewicza, Elizy Orzeszkowej oraz przy tablicy, upamiętniającej Powstanie Styczniowe na grodzieńskim dworcu kolejowym.
Przy pomniku Adama Mickiewicza
Popiersie poety wykonane z brązu. Umieszczone na postumencie obłożonym czerwonym granitem z napisem w językach białoruskim i polskim:
AДAMУ
MIЦKEBIЧУ
ЎДЗЯЧHЫЯ
СУAЍЧЫHHIKI 89
ADAMOWI
MICKIEWICZOWI
WDZIĘCZNI
RODACY
1998
Popiersie z brązu zostało sfinansowane i odlane w Warszawskich Zakładach Mechanicznych PZL „Wola” według projektu artysty plastyka Andrzeja Zaśpickiego z Mińska. Plac pod budowę pomnika i postument zostały przygotowane i sfinansowane przez władze miasta Grodna.
Pomnik odsłonięto 25 października 1998 roku dzięki staraniom społecznego komitetu im. Adama Mickiewicza przy Związku Polaków na Białorusi.
Przy pomniku Elizy Orzeszkowej, który składa się z cokołu zwieńczonego popiersiem pisarki – projektu rzeźbiarza warszawskiego Romualda Zerycha. Na cokole widnieje napis:
ELIZA ORZESZKOWA
– To piękne, że w Grodnie jest tyle miejsc, bezpośrednio związanych z Polską i jej historią – mówił na koniec objazdu, dziękując grodzieńskim Polakom za udział w nim, konsul generalny RP w Grodnie Andrzej Chodkiewicz.
Na dworcu kolejowym w Grodnie przy drewnianej tablicy z wyrzeźbioną na ukos datą 1863r. Poniżej znajduje się tekst w języku białoruskim:
TYT
HA ЧУГУНАЧНЫМ
ВАКЗАЛЕ
14 CAKABIKA 1863 ГОДА
AДБЫУСЯ БОЍ
ПАМІЖ АТРАДАМ ГРОДЗЕНСКАЍ
РЭВАЛЮЦЫЙНАЙ АРГАНIЗAЦЫI
I ЦАРСКIМ BОЙСКАМ
W tłumaczeniu na język polski: W tym miejscu, na Dworcu Kolejowym, 14 marca 1863 r. doszło do potyczki pomiędzy oddziałem grodzieńskiej powstańczej organizacji i wojskiem carskim.
Tablica osadzona na kutych metalowych prętach, zwieńczona kutym podwójnym krzyżem. Całość przykryta daszkiem.
Tablica poświęcona wydarzeniom na dworcu kolejowym w Grodnie 14 marca 1863 r. tak opisuje te wydarzenia S. Zieliński w książce „Bitwy i potyczki 1863-1864”, wydanej w 1913 r.: Dnia 14.3.1863 wieczorem Leon Kulczycki, b.kapitan moskiewski, później zawiadowca stacji w Grodnie, na czele kilkudziesięciu młodzieży grodzieńskiej zajął gotowy do wyjazdu pociąg na stacji grodzieńskiej, celem odjazdu do oddziału Narbuta, i wyruszył rzeczywiście w kierunku Porzecza, lecz tylko z jednym towarzyszem na lokomotywie, którą maszynista podstępnie odczepił od reszty wagonów. Rota stojąca na dworcu uderzyła na pozostałą młodzież, która straciwszy dwóch rannych i dwóch wziętych do niewoli na miejscu: Samulińskeigo i Tołłoczkę, rozpierzchła się po mieście i w ciągu nocy została prawie w komplecie wychwytana.
Tablica została umieszczona w 1994 r. z inicjatywy Aleksandra MIlinkiewicza, ówczesnego wiceprezydenta miasta Grodna. Prace nad tablicą zostały wykonane przez Włodzimierza Pantilejewa, Jurasia Macko i Anatola Kapciuga.
Redakcja Znadniemna.pl życzy wszystkim Rodakom w kraju i za Granicą z okazji ważnych dla nas wszystkich świąt dużo zdrowia, powodzenia w zajęciach zawodowych i rodzinnych.
Tworząc ze wszystkimi, rozsianymi po całym świecie, Rodakami jedną wspólnotę, zwracamy się do Zbawcy słowami z inskrypcji, wyrytej na pomniku w Podłabieniu:
„OD POWIETRZA
GŁODU OGNIA I WOJNY
WYBAW NAS PANIE”
Redakcja Znadniemna.pl
