Pamięci zmarłych malarzy – członków Towarzystwa Plastyków Polskich przy ZPB

Członkowie działającego przy Związku Polaków na Białorusi Towarzystwa Plastyków Polskich przed Dniem Wszystkich Świętych i Zaduszkami wspominali swoich zmarłych kolegów.

29 października odwiedzili ich groby i modlili się za ich dusze podczas Mszy świętej w kościele Zwiastowania Najświętszej Maryi Panny (Pobrygidzkim) w Grodnie. Nazajutrz, 30 października, odbyła się Wieczornica, podczas której jej uczestnicy dzielili się wspomnieniami o nieodżałowanej pamięci artystach.

Lista śp. członków Towarzystwa Plastyków Polskich (TPP) przy ZPB liczy już, niestety, 11 nazwisk. Są wśród nich nazwiska malarzy z Grodna, Brześcia, Witebska i innych miejscowości: śp. Stanisław Kiczko, współzałożyciel i wieloletni prezes  TPP przy ZPB, śp. Dymitr Iwanowski, śp. Sergiusz Cybizow, śp. Włodzimierz Sidiakin, śp. Antoni Kondratczykow, śp. Wacław Danowski, śp. Czesław Roj, śp. Bronisław Bujakow, śp. Edward Kufko, śp. Stanisław Bykow oraz śp. Włodzimierz Bilida.

Goście Wieczornicy mieli okazję podziwiać wystawę prac malarzy, którzy odeszli do wieczności. Prace zostały wypożyczone z prywatnych kolekcji, a także ze zbiorów TPP przy ZPB. Wśród gości Wieczornicy, którzy po brzegi wypełnili salę aktową ZPB, mieszczącą ponad 200 osób, byli członkowie TPP, przyjaciele i koledzy zmarłych, należący do różnych środowisk i stowarzyszeń, a także bliscy i krewni wspominanych artystów.

Wieczornicę otworzyło przemówienie prezes TPP przy ZPB Walentyny Brysacz. Polska działaczka przypomniała, że powodem zorganizowania Wieczornicy są nadchodzące  Dzień Wszystkich Świętych i Zaduszki, „kiedy wspominamy bliskie nam osoby, które, niestety, opuściły ziemski padół”. – Dzisiejsza Wieczornica jest także symbolicznym światełkiem Pamięci o naszych zmarłych kolegach, światełkiem, które nie gaśnie i nie powinno nigdy zgasnąć w naszych sercach – mówiła prezes TPP.

Oprócz niej podczas Wieczornicy głos zabierali m.in. przedstawiciele najwyższych władz Związku Polaków – wiceprezes ZPB ds. Kultury Renata Dziemiańczuk oraz członek Zarządu Głównego ZPB Andrzej Poczobut.

Wzruszającymi wspomnieniami o zmarłych artystach, dzielili się ich krewni i koledzy. Na dużym ekranie zostały wyświetlone krótkie  wideo prezentacje, opowiadające o twórczym dorobku malarzy, których straciło polskie środowisko artystyczne na Białorusi oraz miłośnicy malarstwa.

W wielu wystąpieniach podkreślana była szczególna rola, jaką odegrali w powstaniu polskiego środowiska artystów-plastyków na Białorusi, założyciele Towarzystwa Plastyków Polskich przy ZPB. Wspominano o tym, że, swoją ofiarnością i patriotyzmem potrafili oni nie tylko jednoczyć wokół siebie kolegów i sympatyków sztuki plastycznej, lecz brali aktywny udział w życiu Polaków na Białorusi na różnych płaszczyznach, zachęcając do tego kolegów-artystów.

Współzałożyciel TPP przy ZPB i jego wieloletni prezes śp. Stanisław Kiczko wraz ze śp. Dymitrem Iwanowskim brali, na przykład, aktywny udział w kampanii obrony zagrożonej rusyfikacją Polskiej Szkoły w Grodnie. Z inicjatywy Stanisława Kiczki TPP przy ZPB zaczęło regularnie organizować artystyczne akcje, upamiętniające znaczące wydarzenia w historii Polski i polskich bohaterów. Zaczęło się od zbiorowej wystawy, poświęconej Żołnierzom Wyklętym. Obecnie organizowanie zbiorowych wystaw o tematyce patriotycznej jest trwałym elementem działalności TPP.

W ramach Wieczornicy literat Mikołaj Iwanowski zaprezentował napisaną przez siebie książkę pt. „Potomkowie rodu Iwanowskich”, która jest bogato ilustrowana reprodukcjami obrazów jego śp. brata Dymitra Iwanowskiego.

Twórczość Dymitra Iwanowskiego była przesiąknięta miłością do ojczystej ziemi, szacunkiem do jej historii i wybitnych postaci. Większość prac artysty, a zdążył namalować ponad 3 tysiące  obrazów, znajduję się w prywatnych zbiorach kolekcjonerów malarstwa w Polsce.

Wzruszającym wspomnieniem podzielił się ze zgromadzonymi na Wieczornicy Antoni Cybizow, syn śp. Sergiusza Cybizowa. Opowiedział o miłości ojca do Grodna, o jego fascynacji zabytkową zabudową miasta, kamienicami, podwórkami, uliczkami, które niestrudzenie utrwalał na swoich obrazach.

Wieczornica, poświęcona pamięci zmarłych członków Towarzystwa Plastyków Polskich przy ZPB, była przesiąknięta ciepłą, serdeczną atmosferą z dodatkiem smutku z powodu utraty kolegów, którzy swoją twórczością i działalnością dla dobra społecznego wybitnie przyczynili się do odrodzenia polskości na Białorusi.

Natalia Klimowicz, członkini TPP przy ZPB, dla Znadniemna.pl