Porządki na polskich cmentarzach w Miadziole i Nowosiołkach

Prace porządkowe na polskich kwaterach wojennych w Miadziole i Nowosiołkach przeprowadzili w minioną sobotę, 24 czerwca, wspólnie z pracownikami Ambasady RP w Mińsku członkowie Grupy Wolontariuszy im. Marszałka Józefa Piłsudskiego.

Grupa Wolontariuszy im. Marszałka Józefa Piłsudskiego działa w obwodach mińskim i witebskim, a jej członkowie są stałymi partnerami polskich dyplomatów z Mińska w zakresie opieki nad rozsianymi po mińskim okręgu konsularnym polskimi nekropoliami i innymi miejscami polskiej pamięci narodowej.

Największym problemem mińskiego okręgu konsularnego, obejmującego teren obwodów mińskiego, witebskiego, mohylewskiego i homelskiego, jest to, że wiele rozsianych po jego terenie cmentarzy polskich znajduje się w nieistniejących już wsiach i chutorach i w znacznej odległości od większych miejscowości, w których istnieją oddziały Związku Polaków na Białorusi, bądź innych polskich organizacji. W tej sytuacji pracownicy Wydziału Konsularnego RP w Mińsku co jakiś czas w dniach wolnych od codziennych obowiązków służbowych organizują wyjazdy pracowników konsulatu na cmentarze polskie w celu ich sprzątania i renowacji. W ostatnich latach stałymi partnerami polskich konsulów z Mińska podczas wypraw na cmentarze są członkowie Grupy Wolontariuszy im. Marszałka Józefa Piłsudskiego, mający duże doświadczenie w renowacji polskich cmentarzy wojennych na terenie mińskiego okręgu konsularnego.

W sobotę, 24 czerwca, odbyła się kolejna wspólna wyprawa dyplomatów i wolontariuszy na rzadko odwiedzane cmentarze polskie. Spotkali się rano w położonym w krainie jezior naroczańskich Miadziole, gdzie na miejscowym cmentarzu znajduje się kwatera polskich żołnierzy 1920 roku oraz pomnik 15-lecia Niepodległości Polski z 1933 roku.

Pochówek ten, przy wsparciu finansowym Wydziału Konsularnego Ambasady RP w Mińsku, podnieśli w 2014 roku z ruin i przywrócili mu godny wygląd działacze Oddziału ZPB w Mińsku.

Wówczas przy pomocy wynajętego dźwigu udało się podnieść i scalić wysadzony w roku 1940 przez Sowietów pomnik 15-lecia Niepodległości Polski, stanowiący centralny element kwatery żołnierzy, poległych w wojnie polsko-bolszewickiej. W ciągu trzech lat od tamtejszej renowacji kwatera nie była prawie odwiedzana przez Polaków, zarastała roślinnością, a pomnik i nagrobki traciły reprezentacyjny wygląd.

W wyniku sobotniej wizyty w Miadziole dyplomatów i wolontariuszy bujna roślinność  z terenu kwatery została usunięta, groby – odmalowane, natomiast ogradzające kwaterę łańcuchy – zabezpieczone farbą antykorozyjną.

Wciąż wymaga renowacji centralny pomnik na tej kwaterze. Musi to być jednak renowacja profesjonalna, prowadzona pod nadzorem specjalistów. Wydział Konsularny Ambasady RP w Mińsku wiosną tego roku zorganizował już oględziny pomnika przez specjalistów z Ministerstwa Kultury RP. Nie wykluczone więc, że pomnik w Miadziole zostanie uwzględniony przez polski resort kultury w programie renowacji polskich zabytków za granicą.

Kolejnym rzadko odwiedzanym miejscem, które zdążyli w sobotę nawiedzić pracownicy Ambasady RP w Mińsku i działacze Grupy Wolontariuszy im. Marszałka Józefa Piłsudskiego była miejscowość Nowosiołki, leżąca między Miadziołem, a Wołkołatą w rejonie dokszyckim obwodu witebskiego.

Nowosiołki, to miejscowość niemalże całkowicie wymarła. Oprócz kilku domów pozostał w niej jedynie cmentarz, na którym znajduje się mogiła pięciu ułanów, poległych w 1920 roku. Miejsce to polscy konsulowie z Mińska odnaleźli w 2016 roku. Głaz, upamiętniający ułanów, poległych w wojnie polsko-bolszewickiej został postawiony z okazji dwudziestolecia odzyskania Niepodległości przez Polskę w 1938 roku. Są na nim ślady kul, jednakże zachował się on w bardzo dobrym stanie.

Po dokładnym spenetrowaniu cmentarza, 24 czerwca 2017 roku dyplomaci i wolontariusze znaleźli na nim wyrzucony w krzaki kamień nagrobny,  będący pochodzącym z 1928 roku pomnikiem 10-lecia Niepodległości Polski oraz pomnikiem poległych w walkach o Niepodległość polskich żołnierzy. Mimo dużych rozmiarów udało się go odkopać i nawet wydobyć z dołu, w którym leżał. Kamień został postawiony obok pomnika, pochodzącego z 1938 roku. Teren wokół pomników, zarówno tego z 1938, jak i tego z 1928 roku został ogrodzony granitowymi krawężnikami i wysypany ozdobnym żwirem.

Inicjatorem wypraw pracowników Ambasady RP w Mińsku na polskie nekropolie w celu ich porządkowania jest konsul RP w Mińsku Adam Kaczyński. Za pośrednictwem tej publikacji wyraża on wdzięczność za współpracę przy porządkowaniu polskich miejsc pamięci narodowej na terenie mińskiego okręgu konsularnego Grupie Wolontariuszy im. Marszałka Józefa Piłsudskiego na czele z Denisem Krawczenką, kolegom z konsulatu, którzy towarzyszyli mu podczas wyprawy, sponsorom, a także pracownikom Wydziału Konsularnego Ambasady RP w Mińsku, którzy nie mogli wziąć udziału w sobotniej wyprawie, ale włożyli wiele pracy w jej przygotowanie, przyczynili się do pozyskania środków na wyprawę i przywiezienie na jej potrzeby z polski wszystkich niezbędnych materiałów oraz sprzętu.

Znadniemna.pl na podstawie relacji konsula RP w Mińsku Adama Kaczyńskiego i Denisa Krawczenki, lidera Grupy Wolontariuszy im. Marszałka Józefa Piłsudskiego, zdjęcia Denisa Krawczenki