„Pan Tadeusz. Dzisiejsze spojrzenie” – wystawa plastyczna w Grodnie

Jeszcze przez tydzień, do 18 grudnia, w grodzieńskiej galerii „Kryga” można oglądać wystawę pt. „Pan Tadeusz. Dzisiejsze spojrzenie”, przygotowaną przez działające przy Związku Polaków na Białorusi Towarzystwo Plastyków Polskich.

Zainspirowani najwybitniejszym dziełem Adama Mickiewicza polscy malarze z Białorusi postanowili uczcić, przypadającą na 26 listopada, 160. rocznicę śmierci Wieszcza wernisażem wystawy swoich obrazów, namalowanych na podstawie epopei narodowej.

Wystawa „Pan Tadeusz. Dzisiejsze spojrzenie” stała się ważnym wydarzeniem w życiu kulturalnym Grodna. Na jej otwarciu prezentowane były między innymi zabytkowe paryskie i warszawskie wydania „Pana Tadeusza” z ilustracjami Michała Andrioli i Kazimierza Alchimowicza, a romantyczną atmosferę zapewnił występ zespołu muzyki barokowej „Kapela Grodzieńska”, który wykonał między innymi polki i mazurki Amelii Załuskiej, córki Michała Kleofasa Ogińskiego oraz utwory innych XIX–wiecznych kompozytorów polskich.

W programie koncertowym wernisażu nie zabrakło współczesnych piosenek. Grodzieński muzyk Aleś Dzianisau zaśpiewał skomponowaną przez siebie do wiersza poety Alesia Czobata ze Skidla piosenkę o Mickiewiczu, a liczni goście wernisażu, między innymi aktor Jury Żygamont z Mińska i grodzieński literat Aleksy Piatkiewicz, recytowali poezję Wieszcza Narodowego.

Co się tyczy dzieł polskich malarzy, stanowiących zbiorową ilustrację do najbardziej znanego dzieła Mickiewicza, to według historyka sztuki Maryny Zagidulinej za preambułę wystawy należy uznać stylizowaną na czarno-białe zdjęcie kopię portretu Adama Mickiewicza autorstwa Andrzeja Sturejki.
Pierwsze strony epopei narodowej zilustrował Wacław Romaszko. Na jednym z jego obrazów można zobaczyć wracającego do domu szlachcica na tle przepięknych krajobrazów, otaczających Soplicowo. Na innym – sam dworek szlachecki, do którego podąża poematowy Tadeusz.

Motyw dworku w Soplicowie powraca na wielu wystawionych obrazach, które użyczyli na potrzebę wystawy Walentyna Brysacz, Janina Pilnik i Anatol Pietruszewicz.

Atmosferę szlacheckiego domu można poczuć, oglądając obrazy Walerego Stratowicza. Z dziełami tego artysty współgrają wykonane przez Olgę Buchowkę portrety bohaterów poematu. Postaci z „Pana Tadeusza ” zainspirowali także innych artystów, między innymi Igora Kiebieca, Aleksandra Bołdakowa, Gennadiusza Pickę i Piotra Januszkiewicza. Na świat poematowej Zosi zwrócił swoją uwagę Andrzej Filipowicz, jej ziemskie piękno postarała się utrwalić Snieżana Witecka, zaś wysublimowaną elegancję bohaterki odtworzył Aleś Stupień.

Irena Mikłaszewicz w prezentowanym na wystawie szkicu „W kierunku słońca” odtworzyła zmysłową urodę Telimeny. Jej rozmowę z Tadeuszem utrwalił natomiast Walery Mołożko, a Wasyl Martyńczuk umieścił bohaterów Mickiewicza w mistyczno-kolorowym bajecznym świecie.

Kilku malarzy w „Panie Tadeuszu” zainspirowała scena polowania na niedźwiedzia. Ten motyw widoczny jest w pracach Mikołaja Pantiuchowa, Igora Dalkiewicza i Żanny Czystej.

Kilka artystów zwrócili swoją uwagę na pojawiające się u Mickiewicza motywy polityczne. Aleksander Wasilewicz pokazał konfrontację rosyjskiego generała Rykowa i hrabiego Horeszki. Alexy Sporski zwrócił uwagę na istotną dla bohaterów poematu postać Napoleona. Nie zabrakło na obrazach zainspirowanych „Panem Tadeuszem” scen i postaci, odzwierciedlających wojowniczy duch naszych przodków, dzięki któremu potrafili oni zachować swoją tożsamość i niezależność, czyli postaci Gerwazego autorstwa Natalii Klimowicz, księdza Robaka pędzla Wacława Sporskiego, bądź Sergiusza Osopryłko, a także „przelanych” przez twórców na płótno osobistych uczuć i przemyśleń samego Adama Mickiewicza.

Obraz z bukietem kwiatów dla Wieszcza Narodowego autorstwa Heleny Martyńczuk wieńczy, zdaniem Maryny Zagidulinej ekspozycję wystawy „Pan Tadeusz. Dzisiejsze spojrzenie”, przygotowanej przez artystów zrzeszonych w Towarzystwie Plastyków Polskich przy ZPB.

Zapraszamy do obejrzenia obrazów, prezentowanych na wystawie:

Janina Pilnik, prezes TPP przy ZPB