Andżelika Borys, przewodnicząca Rady Naczelnej Związku Polaków na Białorusi oraz założyciel organizacji i jej wieloletni prezes dr Tadeusz Gawin reprezentowali społeczność polską z Białorusi na VII Festiwalu Niezależnej Kultury Białoruskiej, który odbył się we Wrocławiu w dniach 6-12 października.
Tadeusz Gawin, Mikołaj Iwanow i Andżelika Borys
Nasi reprezentanci wzięli między innymi udział w debacie na temat „Czy Polacy na Białorusi mają przyszłość?”, która tradycyjnie odbywa się w ramach wrocławskiego festiwalu.
Podczas debaty, którą poprowadził organizator imprezy Mikołaj Iwanow, prezes Fundacji „Za Wolność Waszą i Naszą”, dr Tadeusz Gawin przybliżył zainteresowanym tematem debaty początki odrodzenia polskości na Białorusi, poczynając z przełomu lat 80. i 90. minionego stulecia. Opowiedział o osiągnięciach społeczności polskiej, między innymi o budowie z inicjatywy ZPB przez Polskę dwóch Szkół Polskich w Grodnie i Wołkowysku, które, mimo niesprzyjającej polityki władz białoruskich, prosperują względnie dobrze i co roku otwierają po, co najmniej, dwie pierwsze klasy.
Przemawia dr Tadeusz Gawin
O trwającym już od dziesięciu lat okresie kryzysu w stosunkach między ZPB, a władzami Białorusi opowiedziała zgromadzonym Andżelika Borys. Zaznaczyła, że 10 lat działalności Związku Polaków w warunkach nieuznawania przez rząd Białorusi były latami przetrwania dla organizacji, będącej organizacją największą i najbardziej reprezentacyjną dla mniejszości polskiej na Białorusi. – Dostrzegając atmosferę ocieplenia w stosunkach między Białorusią, a Europą, żywimy nadzieję, iż kwestia ZPB będzie podnoszona w rozmowach dwustronnych między Mińskiem, a Warszawą, na przykład. Może to, jak sądzimy, otworzyć możliwość do zalegalizowania działalności nieuznawanego przez rząd Białorusi ZPB w tej czy innej formie organizacyjnej, która, rzecz jasna, jest do wynegocjowania ze stroną białoruską – mówiła przewodnicząca Rady Naczelnej Związku Polaków.
Zaznaczyła ona, iż wbrew niektórym opiniom, Polacy na Białorusi, jako największe zagrożenie dla zachowania swojej tożsamości postrzegają wcale nie białorutenizację, gdyż białoruskie język i kultura same walczą o przetrwanie. – Na Białorusi wspólnym zagrożeniem zarówno dla Polaków, jak i dla Białorusinów jest przede wszystkim rusyfikacja społeczeństwa – podkreśliła Borys.
Profesor Zdzisław Julian Winnicki
W dyskusji, po wystąpieniach uczestników debaty, głos zabrał między innymi doskonale znający środowisko Polaków na Białorusi profesor Zdzisław Julian Winnicki. Zdaniem profesora smutne jest to, że współczesne pokolenie Polaków na Białorusi, czyli pokolenie, które działa w ruchu polskim i ma za sobą studia w Polsce, nie dorównuje entuzjazmem pokoleniu, które na przełomie lat 80. i 90. minionego stulecia podjęło ciężar odradzania polskości na Białorusi.
Przemawia Krzysztof Grzelczyk
Kolejnym mówcą, który zabrał głos w dyskusji był wieloletni przyjaciel ZPB Krzysztof Grzelczyk, były wojewoda dolnośląski, kandydujący w obecnych wyborach parlamentarnych do Senatu RP, jako kandydat partii Prawo i Sprawiedliwość. Polityk PiS zauważył, że współczesne pokolenie działaczy polskich na Białorusi wcale nie ma łatwego zadania w podtrzymywaniu swojej tożsamości. – Polacy na Wschodzie, zresztą, generalnie nie mają łatwo – oświadczył kandydat na senatora. – Może i powinno Polaków na Wschodzie, w tym na Białorusi, bardzo, jeszcze mocniej niż obecnie, wspierać państwo polskie. To wsparcie powinno być nie tylko większe, musi być konsekwentne – mówił Krzysztof Grzelczyk.
W ramach VII Festiwalu Niezależnej Kultury Białoruskiej we Wrocławiu, jego goście i uczestnicy mogli także podziwiać wystawę fotograficzną pt. „Związek Polaków na Białorusi: lata wypróbowań”. Ekspozycja została rozmieszczona w Biurze Informacyjnym Parlamentu Europejskiego we Wrocławiu, które stało się jedną ze stałych placówek dla odbywających się w ramach festiwalu imprez.
Znadniemna.pl, zdjęcia Marka Zaniewskiego
