Blisko stuosobowa grupa Polaków – członków oddziałów Związku Polaków na Białorusi z Grodna, Mińska, Lidy, Szczuczyna i innych miejscowości odbyła 26 września wycieczkę po północno-wschodnich terenach obwodu grodzieńskiego, zwiedzając zabytki polskiej historii i kultury.
Podróż dwoma autokarami po Grodzieńszczyźnie rozpoczęła się w Lidzie, gdzie członkowie ZPB mieli okazję zwiedzić Zamek Lidzki i posłuchać o bogatej i sławnej historii tego zabytku, którą opowiedział krajoznawca, publicysta, historyk i niestrudzony przewodnik po zabytkach polskich na terenie Białorusi Witold Iwanowski. Pomagał wybitnemu znawcy polskiej historii na Kresach Północno-Wschodnich Rzeczypospolitej w oprowadzaniu wycieczki zasłużony działacz mniejszości polskiej na Białorusi, członek Rady Naczelnej ZPB Tadeusz Malewicz.
W Lidzie Polacy nawiedzili także Cmentarz Lotników, oddając hołd bohaterom, poległym za wolną Polskę.
Kolejnym przystankiem na trasie wycieczki stała się miejscowość Holszany, w której wycieczkowicze zwiedzili ruiny zabytkowego zamku, a także miejscowy kościół św. Jana Chrzciciela i przylegający do niego budynek byłego klasztoru Franciszkanów.
Podczas dalszej podróży Polacy zawitali do Borunów, gdzie w nawiedzili Sanktuarium Matki Bożej Pocieszenia. W Borunach zwiedzających przywitał proboszcz Sanktuarium i jego kustosz – ks. Lucjan Dąbrowski. Kapłan opowiedział zwiedzającym o historii miasteczka Boruny, parafii i Sanktuarium. Zaprezentował też dwie napisane przez niego książki o Borunach i Sanktuarium, słynącego z cudownego obrazu Matki Bożej Boruńskiej.
Podczas podróży po ziemi oszmiańskiej i smorgońskiej Polacy zwiedzili także ruiny zamku w Krewie, przy których przewodnicy opowiedzieli o historii podpisania Unii w Krewie między Królestwem Polskim, a Litwą i o znaczeniu tego porozumienia w powstaniu najpotężniejszego państwa w średniowiecznej Europie.
Podróżując po północno-wschodniej części Grodzieńszczyzny nie sposób było nie zawitać do Zalesia, aby obejrzeć odrestaurowany pałac twórcy poloneza „Pożegnanie Ojczyzny” Michała Kleofasa Ogińskiego. Spacerując z przewodnikami po parku pałacowym wycieczkowicze mieli okazję wysłuchać opowieść o historii życia polskiego wybitnego twórcy muzycznego i polskiego patrioty, który urodził się 250 lat temu 7 października.
W Smorgoniach wycieczka Polaków zatrzymała się przy pomniku polskich żołnierzy, poległych w wojnie polsko-bolszewickiej, aby oddać hołd obrońcom Ojczyzny i odmówić za ich dusze „Anioł Pański”.
Smorgonie zapisały się w historii, jako miejscowość, w której funkcjonował słynący na całą Europę ośrodek tresury niedźwiedzi, zwany Akademią Smorgońską. Dzisiaj przypomina o tej niezwykłej instytucji edukacji przepiękny pomnik, który mogli podziwiać uczestnicy wycieczki.
Podobnie jak podczas każdej wycieczki, organizowanej przez Związek Polaków na Białorusi, również podczas tej nie obeszło się bez akcentu artystycznego. W kościele w Sołach występ premierowy przed blisko stuosobową widownią Rodaków z różnych zakątków Białorusi miał zespół muzyczno-wokalny, założony w kwietniu przez członków Oddziału ZPB w Lidzie. Wspólnie z zespołem rodziny Sachoń, debiutanci dali piękny koncert dla uczestników wycieczki. Oddział ZPB w Lidzie przygotował też poczęstunek dla wycieczkowiczów, na który złożyły się tradycyjne dania kresowe.
Wycieczka członków ZPB po Grodzieńszczyźnie stała się nie tylko lekcją historii polskich Kresów Wschodnich, zwłaszcza dla młodszych uczestników wyjazdu, ale też była okazją do wymiany pomysłami na kolejne wspólne polskie przedsięwzięcia z udziałem Polaków z różnych oddziałów ZPB.
Irena Biernacka z Lidy
