Watykańska Dykasteria Nauki Wiary opublikowała 4 listopada 2025 r. notę doktrynalną Mater Populi fidelis („Matka Ludu wiernego”), zatwierdzoną przez papieża Leona XIV. Dokument, przygotowany przez kard. Víctora Manuela Fernándeza i ks. Armando Matteo, stanowi owoc wieloletnich prac teologicznych i dotyczy właściwego rozumienia oraz stosowania tytułów maryjnych.
Autorzy noty podkreślają, że Maryja – jako Matka wierzących – jest nierozerwalnie związana z dziełem Chrystusa, a wszelka pobożność maryjna powinna prowadzić do uwielbienia Jego zbawczej mocy. Nota odwołuje się do Pisma Świętego, Ojców i Doktorów Kościoła, tradycji wschodniej oraz nauczania papieży.
Dokument wysoko ceni tytuły takie jak „Matka wiernych”, „Matka duchowa” czy „Matka Ludu wiernego”. Jednocześnie ostrzega przed nadużyciami i nieprecyzyjnymi określeniami. Szczególnie krytycznie odnosi się do tytułu „Współodkupicielka”, uznając go za nieodpowiedni, gdyż może zaciemniać jedyne zbawcze pośrednictwo Chrystusa. Przypomina, że choć niektórzy papieże używali tego określenia, Sobór Watykański II świadomie go unikał, a kard. Joseph Ratzinger i późniejszy papież Benedykt XVI wskazywali na jego niebiblijny charakter i ryzyko nieporozumień. Papież Franciszek wielokrotnie wyrażał zdecydowany sprzeciw wobec tego tytułu, podkreślając, że wymaga on nieustannych wyjaśnień i wprowadza zamęt w wierze.
W odniesieniu do tytułu „Pośredniczka” dokument zaznacza, że Chrystus jest jedynym Pośrednikiem, co jasno wynika z Biblii. Jednak w sensie podporządkowanym i pomocniczym można mówić o Maryi jako o tej, która współdziała i wstawia się za wiernymi. W tym znaczeniu Jej rola nie umniejsza, lecz ukazuje moc Chrystusa. Nota przestrzega jednak przed rozumieniem Maryi jako „piorunochronu” wobec Bożej sprawiedliwości, co mogłoby sugerować niedostatek Bożego miłosierdzia.
Szczególną uwagę poświęcono tytułom „Matka łaski” i „Pośredniczka wszystkich łask”. Dokument wskazuje, że nie mają one wyraźnego oparcia w Objawieniu i mogą rodzić trudności teologiczne, ponieważ żadna osoba ludzka – nawet Maryja – nie może być źródłem łaski, którą daje wyłącznie Bóg przez Chrystusa. Maryja sama została pierwszą odkupioną, dlatego nie można Jej przypisywać roli dawczyni łaski. Jednak w sensie duchowego wsparcia i wstawiennictwa można mówić o Jej macierzyńskim pośrednictwie, które obejmuje różne formy pomocy, także materialnej, udzielanej wiernym przez Boga za Jej przyczyną.
Nota podkreśla, że wszelkie tytuły maryjne muszą być rozumiane w perspektywie chrystocentrycznej: Maryja zawsze prowadzi do Chrystusa i nigdy nie może być stawiana na równi z Nim. Dokument docenia pobożność ludową, ale ostrzega przed grupami i publikacjami, które forsują nowe dogmaty i wywołują zamęt wśród wiernych, zwłaszcza w mediach społecznościowych. Ostatecznie wskazuje, że właściwe tytuły Maryi – takie jak „Matka wierzących” – pomagają ukazać Jej rolę w życiu Kościoła, nie zaciemniając jedynego pośrednictwa i zbawczego dzieła Chrystusa.
Znadniemna.pl na podstawie Vaticannews.va, na zdjęciu: Matka Boża Ostrobramska, fot.: kubaradewocjonalia.pl
