Na terenie dawnego cmentarza katolickiego na Złotej Górce w centrum Mińska, którego tereny w 2017 roku zostały przekazane stołecznej parafii św. Rocha w celu utworzenia parku, rozpoczęto w maju tego roku intensywne prace budowlane – informuje portal Katolik.life. W trakcie wykopów natrafiono na liczne ludzkie szczątki – mieszkańcy i wierni domagają się wyjaśnień co do losu odnalezionych pochówków.
W samym centrum Mińska, na obszarze niegdyś pełnym nagrobków i pamięci, toczy się dziś inwestycja budząca poważne kontrowersje wśród wiernych i społeczności lokalnej. Chodzi o teren dawnego cmentarza katolickiego na Złotej Górce, który rozpoczął działalność w 1790 roku, a po likwidacji unii w 1839 roku stał się w pełni katolicką nekropolią.
Kościół św. Rocha w Mińsku, zwany też kościołem św. Trójcy na pocztówce z początku XX wieku
Wnętrze kościoła na litografii Edwarda Gorazdowskiego, Tygodnik Ilustrowany, 1868 rok
Cmentarz powstał po rozbiorach Rzeczypospolitej, gdy Katarzyna II wydała ukaz zakazujący pochówków w centrach miast. Utworzono wówczas trzy nowe nekropolie: dla rzymskich katolików na Kalwarii, dla unitów na Złotej Górce oraz dla prawosławnych – Cmentarz Storożowski. Cmentarz na Złotej Górce był jedną z największych i najstarszych nekropolii katolickich w Mińsku. Na jego terenie znajdowała się m.in. kwatera 300 polskich żołnierzy poległych podczas inwazji Napoleona na Rosję w 1812 roku.
Kaplica. Zdjęcie: Mińszczyzna w zbiorach Stanisława bar. Dangla. Museum Tomatorum
Kaplica. Zdjęcie: Нацыянальны гістарычны архіў Беларусі. Каталіцкія святыні. Мінска-Магілёўская архідыяцэзія. Ч. 1. Будслаўскі, Вілейскі і Мінскі дэканаты / Тэкст і фота А. Яроменкі. — Менск: Про Хрысто, 2003. — 256 с. ISBN 985-6628-37-7.
Zdjęcie z lotu ptaka na Kościół św. Rocha i cmentarz na Złotej Górce. Zdjęcie: Luftwaffe, Mińsk, 25.06.1941 rok
W 2017 roku władze miasta przekazały teren parafii św. Rocha, aby utworzyć tam park – strefę ciszy i modlitwy. Wierni widzieli w tym gwarancję ochrony miejsca spoczynku swoich przodków. W 2019 roku obszar objęto formalną strefą ochronną, co miało jeszcze bardziej zabezpieczyć teren przed zabudową.
Tymczasem w maju tego roku rozpoczęto działania oznaczające diametralną zmianę dotychczasowego statusu miejsca. W czerwcu rozebrano m.in. charakterystyczną „zagłuszkę” (wyłącznik radiowy z czasów sowieckich – red.) przy kościele oraz inne obiekty towarzyszące. Teren – wcześniej przeznaczony na park – został objęty przez inwestora państwowego. W trakcie prac wykopano liczne ludzkie szczątki, co wzbudziło ogromne zaniepokojenie parafii. Wierni podkreślają, że prawo przewiduje obowiązkową ekspertyzę w przypadku odnalezienia szczątków ludzkich.
W dokumentach inwestycyjnych miejsce opisane jest jako „budynek wielofunkcyjny”, choć nieoficjalnie mówi się o nowym obiekcie edukacyjnym podległym służbom państwowym. W rzeczywistości teren zajmuje obecnie Akademia Bezpieczeństwa Narodowego, instytucja podległa KGB. Informacje o przydzieleniu działki dla tej placówki wcześniej publikowały media niezależne.
Dla wiernych teren cmentarza na Złotej Górce to święta ziemia – nie tylko ze względu na zwykłe pochówki parafian, lecz również dlatego, że podczas I wojny światowej chowano tu ofiary bombardowań Mińska oraz oficerów zmarłych w latach 1915–1916. Teraz zaś w miejscu, które miało być parkiem – oazą ciszy w sercu miasta – powstaje inwestycja, której charakter pozostaje niejasny.
Prace budowlane prowadzą do przesadzania drzew, przerw w pracy parku i rosnących kontrowersji wśród mieszkańców. Parafia regularnie w ogłoszeniach prosi wiernych o modlitwę:
„Aby szczątki naszych przodków… nie były zniszczone”.
Wokół świątyni pozostały resztki dawnego cmentarza z 1790 roku, zniszczonego po 1945 roku. Inwestycja w tym miejscu stała się symbolem konfliktu między historią i pamięcią a współczesnymi interesami państwowymi.
Znadniemna.pl za Katolik.life
