Nowe przepisy rekrutacyjne w polskich uczelniach uderzyły w tysiące kandydatów z zagranicy. Wśród nich szczególnie dotknięci są studenci z Białorusi. Choć ich obecność na polskich kampusach rośnie, to biurokratyczne zmiany stawiają przed rekrutami z Białorusi nowe przeszkody. Dla wielu młodych Białorusinów marzenia o edukacji w Polsce stają się coraz trudniejsze do zrealizowania.
Od sierpnia 2025 roku kandydaci na studia muszą przedstawić państwowy certyfikat językowy na poziomie co najmniej B2, a uczelnie nie mogą przekroczyć 50-proc. udziału studentów zagranicznych. Po osiągnięciu tego limitu dalsza rekrutacja cudzoziemców zostaje wstrzymana. Dodatkowo, dokumenty edukacyjne z krajów spoza Unii Europejskiej, OECD i EFTA – w tym z Białorusi – wymagają specjalnej procedury uznania, co wydłuża i komplikuje proces aplikacji.
Brak okresu przejściowego po wprowadzeniu nowych reguł sprawił, że wielu kandydatów nie zdążyło dostosować się do zmienionych wymogów. W szczególnie trudnej sytuacji znaleźli się Białorusini, którzy – w przeciwieństwie do Ukraińców – nie są objęci żadnymi uproszczeniami. Muszą spełnić pełne wymagania formalne, co dla wielu oznacza konieczność odłożenia studiów o co najmniej rok.
Mimo tych trudności, zainteresowanie studiami w Polsce wśród młodzieży z Białorusi pozostaje wysokie. W ciągu ostatnich dziesięciu lat liczba Białorusinów studiujących w Polsce wzrosła trzykrotnie – z około 4 tys. w roku akademickim 2015/2016 do ponad 12 tys. obecnie. Ich udział wśród wszystkich cudzoziemców na polskich uczelniach wynosi dziś około 11–12 proc.
Białorusini na polskich uczelniach: dekada wzrostu
Liczba studentów z Białorusi w Polsce systematycznie rosła przez ostatnie 10 lat, mimo trudności politycznych i migracyjnych. Oto jak wyglądał ten trend:
Apele o większą elastyczność i okres przejściowy
Polska od lat stanowi atrakcyjny kierunek edukacyjny dla młodych ludzi ze wschodu, zwłaszcza z Białorusi i Ukrainy, oferując nie tylko wysoką jakość nauczania, ale także kulturową bliskość i perspektywy zawodowe. Jednak nowe przepisy rekrutacyjne, wprowadzone latem 2025 roku, znacząco utrudniły dostęp cudzoziemcom do polskich uczelni. W odpowiedzi na te zmiany środowiska akademickie apelują do Ministerstwa Nauki o większą elastyczność oraz wprowadzenie okresu przejściowego, który pozwoliłby uniknąć niezamierzonego wykluczenia ambitnych studentów z zagranicy.
Opr. Adolf Gorzkowski, zdjęcie ilustracyjne, fot.: ff.uns.ac.rs
