Dzisiaj, 13 czerwca, Kościół katolicki wspomina w liturgii św. Antoniego Padewskiego – doktora Kościoła, jednego z najpopularniejszych świętych, patrona „od zagubionych osób i rzeczy” oraz ubogich. Każdy z nas doświadczył tego paraliżującego uczucia, gdy nie może znaleźć czegoś ważnego – czy to kluczy, dokumentów, czy odpowiedzi na nurtujące życiowe pytania. Św. Antoni z Padwy, choć kojarzony głównie z odnajdywaniem zagubionych przedmiotów, jest kimś znacznie więcej niż „niebiańskim biurem rzeczy znalezionych” – to potężny orędownik, który pomaga odnaleźć nie tylko rzeczy materialne, ale też duchową równowagę i sens w życiu.
Od prostego zakonnika do doktora Kościoła
Antoni z Padwy przeszedł niezwykłą drogę od skromnego portugalskiego zakonnika do jednego z najbardziej rozpoznawalnych świętych. Początkowo należał do zakonu augustianów, gdzie zgłębiał nauki teologiczne w Coimbrze. Przełomowym momentem w jego życiu było spotkanie z franciszkanami, którzy wracali z misji w Maroku – to właśnie wtedy zdecydował się zmienić zakon i przyjął imię Antoni. Jego prawdziwe imię to Ferdynand Bulonne, a pochodził z zamożnej lizbońskiej rodziny.
Talent kaznodziejski Antoniego został odkryty przypadkiem, podczas święceń kapłańskich w Forli, gdy nikt inny nie był przygotowany do wygłoszenia homilii. Jego wiedza teologiczna i dar wymowy zrobiły takie wrażenie, że szybko stał się znanym kaznodzieją. W ciągu zaledwie 10 lat aktywnej działalności nawrócił tysiące osób, założył wiele klasztorów i został mianowany pierwszym nauczycielem teologii w zakonie franciszkańskim. Jego kazania przyciągały tak wielkie tłumy, że często musiał przemawiać na placach miejskich, bo kościoły nie mieściły wszystkich słuchaczy.
Doktorat Kościoła przyznano mu dopiero w 1946 roku, prawie 700 lat po śmierci, w uznaniu jego wkładu w rozwój teologii i kaznodziejstwa. Do dziś jest uznawany za patrona rzeczy zagubionych, a jego wstawiennictwa wzywają miliony wiernych na całym świecie – szczególnie w przypadku zgubienia cennych przedmiotów czy dokumentów. Warto wiedzieć, że tradycyjna modlitwa o odnalezienie zguby często zawiera prośbę o „odpoczynek wieczny”, co jest pozostałością po pierwotnej intencji – odnalezieniu zagubionych dusz.
Dlaczego św. Antoni z Padwy został patronem rzeczy zagubionych?
Św. Antoni z Padwy został patronem rzeczy zagubionych dzięki niezwykłemu wydarzeniu z jego życia, kiedy to jeden z nowicjuszy ukradł mu cenny psałterz z odręcznymi notatkami. Antoni pomodlił się żarliwie o jego odnalezienie, a złodziej nie tylko zwrócił księgę, ale też nawrócił się i powrócił do zakonu. Od tego momentu wierni zaczęli prosić świętego o pomoc w odnajdywaniu zgubionych przedmiotów, a skuteczność tych próśb sprawiła, że praktyka ta rozpowszechniła się w całym Kościele.
Tradycyjna modlitwa do świętego Antoniego o odnalezienie zguby ma kilka wariantów, ale najpopularniejszy brzmi: „Święty Antoni Padewski, który przez wielkie zasługi cudów jesteś wsławiony, prosimy cię przez miłość Jezusa, którego jako dziecię pieściłeś, dopomóż nam znaleźć rzecz zgubioną”.
Ciekawostką jest, że w niektórych regionach Polski istnieje zwyczaj stawiania św. Antoniego „do kąta” – odwracania jego figurki twarzą do ściany, dopóki zguba się nie znajdzie. Warto jednak pamiętać, że św. Antoni jest przede wszystkim patronem ubogich i cierpiących, a jego pomoc w odnajdywaniu rzeczy materialnych to tylko jeden z aspektów jego orędownictwa.
Skuteczność wstawiennictwa św. Antoniego w sprawach zagubionych przedmiotów potwierdzają niezliczone świadectwa wiernych na przestrzeni wieków. W sanktuarium w Padwie znajduje się specjalna księga, w której pielgrzymi zapisują podziękowania za odnalezione rzeczy – od kluczy i dokumentów po zagubione zwierzęta domowe czy nawet… zaginionych członków rodziny. Wiele osób składa też datki na „chleb świętego Antoniego”, czyli jałmużnę dla ubogich, jako wyraz wdzięczności za otrzymane łaski.
Jak skutecznie modlić się do św. Antoniego z Padwy o odnalezienie zguby?
Modlitwa do św. Antoniego o odnalezienie zguby jest najbardziej skuteczna, gdy odmawia się ją z głęboką wiarą i skupieniem. Najlepiej rozpocząć od znaku krzyża i krótkiej prośby własnymi słowami, opisującej dokładnie, co zgubiliśmy. Warto też wspomnieć, w jakich okolicznościach rzecz zaginęła – św. Antoni słynie z tego, że pomaga odnajdywać nawet przedmioty, które wydają się bezpowrotnie stracone.
Tradycyjna modlitwa do św. Antoniego składa się z kilku elementów, które warto odmówić w odpowiedniej kolejności:
- Najpierw odmawiamy „Ojcze nasz” i „Zdrowaś Mario”
- Następnie wypowiadamy znaną formułkę „Św. Antoni Padewski, patronie rzeczy zgubionych…”
- Na końcu dodajemy własną prośbę o odnalezienie konkretnego przedmiotu
- Całość kończymy słowem „Amen”
Wielu wiernych potwierdza że skuteczność modlitwy wzrasta, gdy złożymy obietnicę przekazania datku na cele charytatywne po odnalezieniu zguby. Warto też zapalić świeczkę przed obrazem świętego, jeśli mamy taką możliwość.
Doświadczenie pokazuje, że modlitwę najlepiej powtarzać systematycznie, najlepiej o tej samej porze dnia, dopóki zguba się nie odnajdzie. Warto też w międzyczasie dokładnie przeszukać miejsca, gdzie przedmiot mógł się zapodziać – św. Antoni często kieruje nas właśnie tam gdzie powinniśmy szukać, czasem w bardzo nieoczywiste miejsca.
Cuda i wydarzenia nadprzyrodzone za życia i po śmierci
Św. Antoni zasłynął z niezwykłych cudów już za życia, szczególnie podczas swojej działalności kaznodziejskiej we Włoszech i Francji. Najbardziej znany cud wydarzył się w Rimini, gdzie święty głosił kazanie do ryb, gdy mieszkańcy miasta odmówili słuchania jego nauk. Ryby podobno wynurzyły się z wody i ustawiły w rzędach, co przekonało sceptycznych mieszkańców do nawrócenia. Innym razem, podczas kazania w czasie burzy, ani jedna kropla deszczu nie spadła na zgromadzonych wiernych, mimo że wokół nich lało jak z cebra.
Po śmierci świętego w 1231 roku cuda nie ustały, a wręcz się nasiliły. W ciągu pierwszego roku po jego śmierci udokumentowano ponad 50 cudownych uzdrowień za jego wstawiennictwem. Najbardziej spektakularne przypadki dotyczyły przywrócenia wzroku niewidomym dzieciom oraz uzdrowienia sparaliżowanych. Do dziś wierni zgłaszają odnajdywanie zagubionych przedmiotów po modlitwie do św. Antoniego, co przyczyniło się do nadania mu tytułu patrona rzeczy zgubionych. W bazylice w Padwie, gdzie spoczywają jego relikwie, regularnie odnotowuje się przypadki niewytłumaczalnych uzdrowień, szczególnie w każdy wtorek – dzień tradycyjnie poświęcony świętemu.
Warto wspomnieć o fenomenie jego języka, który mimo upływu czasu pozostał nienaruszony. Gdy 30 lat po śmierci otwarto jego grób, ciało uległo rozkładowi, ale język zachował się w idealnym stanie, co uznano za kolejny cud. Ten niezwykły znak interpretowano jako potwierdzenie wyjątkowego daru wymowy, którym święty się charakteryzował. Obecnie język jest przechowywany w specjalnym relikwiarzu w Padwie i wciąż ma świeży, czerwonawy kolor.
Relikwie św. Antoniego z Padwy i jego kult dzisiaj
Główne relikwie św. Antoniego znajdują się w Bazylice św. Antoniego w Padwie, gdzie jego ciało spoczywa w szklanym sarkofagu. Najcenniejszym elementem jest jego język i struny głosowe, które pozostały nienaruszone mimo upływu czasu i są przechowywane w osobnym relikwiarzu. Warto wiedzieć, że bazylika jest otwarta codziennie od 6:15 do 19:45, a wstęp jest bezpłatny – najlepiej przyjść wcześnie rano, żeby uniknąć tłumów pielgrzymów.
Współczesny kult św. Antoniego jest niezwykle żywy i praktyczny. We wtorki, uznawane za dni św. Antoniego, wierni składają prośby o odnalezienie zgubionych przedmiotów lub rozwiązanie trudnych spraw. Popularną praktyką jest również „Chlebek św. Antoniego” – zwyczaj rozdawania pieczywa ubogim, który narodził się z obietnicy pewnej kobiety, która odzyskała swoje dziecko za wstawiennictwem świętego. W Polsce szczególnie aktywne są tak zwane „skarbonki św. Antoniego”, z których datki przeznaczane są na pomoc potrzebującym, zwłaszcza dzieciom i młodzieży.
Warto też wspomnieć o nowennie do św. Antoniego, która jest odprawiana w każdy wtorek. Modlitwy można odmawiać indywidualnie lub uczestnicząc w nabożeństwach w kościele. Najbardziej znana forma kultu to „Trzynasty św. Antoniego” – nabożeństwo odprawiane 13. dnia każdego miesiąca, które gromadzi tysiące wiernych w sanktuariach na całym świecie. W czasie pandemii powstały również internetowe formy kultu, umożliwiające składanie próśb online poprzez specjalne formularze na stronach sanktuariów.
Opr. Waleria Brażuk
Znadniemna.pl
