19 marca 1920 roku Polska świętowała swoje zwycięstwo nad bolszewicką inwazją, lecz także dokonała symbolicznego aktu, który wzmocnił jej pozycję na arenie międzynarodowej. Wówczas to, na prośbę Ogólnej Komisji Weryfikacyjnej, Józef Piłsudski przyjął stopień Pierwszego Marszałka Polski. Decyzja ta wynikała z jego wybitnych osiągnięć w obronie ojczyzny, ale także miała strategiczne znaczenie w kontekście stabilności państwa i siły jednoczącej naród.
Uroczystość wręczenia buławy marszałkowskiej Józefowi Piłsudskiemu. Warszawa, pl. Zamkowy, 14 listopada 1920 r. Źródło: NAC
W roku 1920 Polska stanęła w obliczu największego wyzwania w swojej młodej historii – wojny z bolszewikami. W tej kluczowej fazie konfliktu Józef Piłsudski pełnił funkcję Naczelnika Państwa i Wodza Naczelnego, odpowiadając za losy kraju na polu bitwy. Jednakże jego stopień wojskowy, brygadier, nie odpowiadał strukturom Wojska Polskiego, co mogło stwarzać pewne trudności w hierarchii dowódczej. Aby zapewnić jednoznaczne kierownictwo w decydujących momentach wojny, konieczne stało się nadanie Piłsudskiemu wyższego stopnia.
Zgodnie z obowiązującym prawem zmiana lub zatwierdzenie stopnia wojskowego wymagała szczegółowej weryfikacji przez specjalne komisje. Jednakże, w obliczu pilnej potrzeby, Minister Spraw Wojskowych gen. Józef Leśniewski oraz członkowie Ogólnej Komisji Weryfikacyjnej postanowili działać szybko i bez zbędnych formalności. 26 lutego 1920 roku Komisja jednogłośnie zwróciła się do Naczelnego Wodza z prośbą o przyznanie stopnia marszałka Józefowi Piłsudskiemu, co zostało formalnie zaakceptowane 19 marca tego samego roku.
Oficjalne uroczystości wręczenia buławy marszałkowskiej odbyły się dopiero po zakończeniu wojny polsko-bolszewickiej i zwycięskiej bitwie warszawskiej. 14 listopada 1920 roku, na placu Zamkowym w Warszawie, miała miejsce historyczna ceremonia. Po Mszy św. polowej, której przewodniczył biskup polowy WP Stanisław Gall, buławę poświęcił kardynał Aleksander Kakowski. Warto podkreślić, że na uroczystości nie byli obecni premier Wincenty Witos i marszałek Sejmu Wojciech Trąmpczyński, co mogło odzwierciedlać pewne napięcia polityczne w kraju.
Nadanie stopnia marszałka Józefowi Piłsudskiemu uhonorowało jego wybitne zasługi dla Polski, ale także miało istotne znaczenie polityczne i militarne. W czasie dwudziestolecia międzywojennego podobny tytuł otrzymali także marszałek Francji Ferdynand Foch oraz Edward Śmigły-Rydz, co świadczy o uznaniu dla polskiego przywódcy na arenie międzynarodowej.
Działania podejmowane w 1920 roku zabezpieczyły polską niepodległość w obliczu zagrożenia oraz zapisały się także w historii jako akt męstwa i determinacji, który umocnił jedność narodu i legitymizował władzę Józefa Piłsudskiego. Jego tytuł Marszałka Polski stał się symbolem siły i determinacji narodu polskiego w walce o wolność i suwerenność.
Znadniemna.pl/PolskieRadio
