Dzisiaj swoje 95. urodziny obchodziłby nasz krajan – śp. Janusz Rzeszewski, małoletni powstaniec warszawski i powojenny reżyser filmowy rodem z Polesia.
Janusz Rzeszewski urodził 10 lutego 1930 roku się w rodzinie Walentego Rzeszewskiego i Kazimiery z domu Majchrzak w przedwojennym poleskim miasteczku Kożangródek (obecnie – agromiasteczko w rejonie łuninieckim obwodu brzeskiego na Białorusi).
Małoletni powstaniec
Rodzina Janusza przed wybuchem wojny przeniosła się do stolicy, gdzie zamieszkała na Starych Bielanach przy ul. Schroegera 83. Tutaj przyszły reżyser uczęszczał do szkoły powszechnej przy ul. Zuga. Następnie, już w czasie wojny, kontynuował naukę w Kolegium Ojców Marianów na warszawskich Bielanach. Jako nastolatek wstąpił do Związku Harcerstwa Polskiego, zostając członkiem Szarych Szeregów. Małoletni konspirator brał udział w szkoleniu harcerskim, wojskowym oraz w akcjach „Małego Sabotażu”.
Przed wybuchem Powstania Warszawskiego jako ochotnik wstąpił do oddziału por. „Starży”, który rozpoczął działania w rejonie pl. Konfederacji i ul. Schroegera.
1 sierpnia 1944 roku kompania odniosła sukces zdobywając samochody wroga, zaopatrując się w broń i żywność. Jednak wobec niepowodzenia akcji powstańczej na Żoliborzu, na rozkaz płk. „Żywiciela” oddział wycofał się do Kampinosu, a część jego żołnierzy pozostała wśród ludności cywilnej.
Janusz powrócił do swojego mieszkania, z którego po pewnym czasie wraz z rodziną i sąsiadami został wywieziony do obozu przejściowego w Pruszkowie (Dulag 121).
Nauka i studia
Po wojnie Janusz Rzeszewski zamieszkał w Łodzi, gdzie ukończył szkołę średnią w XI Państwowym Gimnazjum i Liceum, po czym rozpoczął studia na Wydziale Reżyserskim Łódzkiej Szkoły Filmowej.
Studiował też Historię Sztuki na Uniwersytecie Łódzkim, którą ukończył w 1952 roku.
Ceniony reżyser
Od 1958 roku nasz bohater był związany z Telewizją Polską. W latach 1966-69 – naczelny reżyser Ośrodka TVP w Łodzi, następnie zastępca naczelnego reżysera TVP (1969-71). Naczelny redaktor Redakcji Rozrywkowej TVP (1971-73), współtwórca i kierownik artystyczny (1975-80) Music-Hallu TVP w Chorzowie. Realizator licznych programów telewizyjnych – głównie rozrywkowych, w latach 70. reżyser festiwali Piosenki Polskiej Opolu i Piosenki Radzieckiej w Zielonej Górze.
W 1972 roku dla Teatru Telewizji napisał i wyreżyserował widowisko muzyczne pt. „Ludwik Sempoliński”.
Na ekrany kinowe trafiły jego cztery produkcje: „Halo Szpicbródka czyli ostatni występ króla kasiarzy” (1978), „Miłość ci wszystko wybaczy” (1981), „Lata dwudzieste… Lata trzydzieste…” (1983) oraz „Misja specjalna” (1987).
W 1977 roku nasz krajan został uhonorowany „Złotym Ekranem” (za „Bajki dla dorosłych” w kategorii „program rozrywkowy”), w 2002 roku – statuetką „Gwiazda Telewizji Polskiej”, nadaną z okazji 50-lecia TVP (za reżyserię programów rozrywkowych i widowisk telewizyjnych), a w 2004 roku odznaczony Krzyżem Oficerskim Orderu Odrodzenia Polski.
Za udział w Powstaniu Warszawskim Janusz Rzeszewski został odznaczony Krzyżem Armii Krajowej, Medalem za Warszawę 1939-1944, Srebrnym Krzyżem Zasługi dla ZHP z Rozetą i Mieczami.
Janusz Rzeszewski był żonaty z wybitną polską kostiumograf Lidią Rzeszewską (1925 – 1989). W małżeństwie Rzeszewskich w 1956 roku urodziła się córka – Joanna Agata Rzeszewska, aktorka i lektorka filmowa.
Zmarł wybitny reżyser, uważany za „mistrza polskiej rozrywki” 2 października 2007 roku w Warszawie. Został pochowany na Cmentarzu Wawrzyszewskim w stołecznej dzielnicy Bielany.
Oprac. Adolf Gorzkowski, na zdjęciu: Janusz Rzeszewski, fot.: imdb.com
