Parafia pod wezwaniem świętych apostołów Piotra i Pawła w Iwiu ma ponad 500-letnią historię, która jednak wciąż nie została do końca zbadana i, niestety, najczęściej nie jest znana miejscowym wyznawcom wiary katolickiej. Niewielu mieszkańców Iwia pamięta o proboszczu parafii z lat 1930-1944 księdzu Ildefonsie Bobiczu, katolickim uczonym teologu, kaznodziei i katechecie, który wniósł znaczny wkład w zbadanie i udokumentowanie dziejów parafii w Iwiu i samego kresowego miasta.
Na początku czerwca próbę naprawienia niesprawiedliwości dziejowej i upamiętnienia ks. Ildelfonsa Bobicza podjęła wiejska parafia świętych apostołów Piotra i Pawła we współpracy z miejscowym Muzeum Kultur Narodowych.
Pomysł założenia muzeum parafialnego w Iwiu należy do wieloletniego proboszcza miejscowego kościoła św. apostołów Piotra i Pawła, nieodżałowanej pamięci księdza Jana Gaweckiego, zmarłego 20 lutego tego roku.
To w znacznej mierze dzięki pracy badawczej śp. księdza Jana Gaweckiego parafialny komitet kościelny jest w posiadaniu wielu artefaktów, eksponatów, historycznych i krajoznawczych opracowań, stanowiących bogactwo zbiorów otwartego na początku czerwca muzeum parafialnego.
Zapoczątkowane przez księdza Jana dokumentowanie dziejów parafii oraz zbieranie, zabezpieczanie i konserwowanie eksponatów do przyszłego muzeum parafii realizowali konsekwentnie, również po zsyłce wieloletniego proboszcza z Iwia do odległej parafii w podgrodzieńskiej Przewałce, iwiejscy historycy, krajoznawcy oraz tak zwani „prości parafianie”, stający się z dnia na dzień pasjonatami lokalnej historii.
Otwarte w pierwszych dniach czerwca tego roku muzeum parafialne mieści się w jednym z pomieszczeń dawnego klasztoru Bernardynów. To tutaj w latach 30. minionego stulecia mieściła się kancelaria parafialna, w której pracował ówczesny proboszcz – ksiądz Ildefons Bobicz piszący tutaj m.in. monografię o dziejach miejscowej parafii oraz wygłaszane w miejscowym kościele kazania, zaliczane do wybitnych dzieł katolickiej literatury katechetycznej.
Muzeum parafialne mieści się w pomieszczeniu dawnego klasztoru Bernardynów, fot.: Grodnensis.by
Tematyka muzeum będzie bardzo bogata. W ekspozycji znalazły się przedmioty liturgiczne (ornaty, kielich, trybularz, świeczniki itp.), elementy wyposażenia wnętrz z XVIII stulecia, a także unikatowe fotografie, księgi metrykalne z okresu międzywojennego oraz powojennego.
Fragment listu do Komitetu Centralnego KPZR, fot.: Grodnensis.by
Potwierdzenie przekazania listu od iwiejskich parafian do Wydziału Ogólnego KC KPZR, fot.: Grodnensis.by
Znaczna część ekspozycji muzeum parafialnego w Iwiu będzie poświęcona księdzu Ildefonsowi Bobiczowi. Przedwojenny proboszcz iwiejskii był nie tylko utalentowanym pisarzem, tłumaczem i teologiem, mającym tytuł naukowy doktora filozofii. Był on także gorliwym zwolennikiem wprowadzania do kościoła języka białoruskiego, na który tłumaczył swoje prace teologiczne i katechetyczne, które wydawał w formie książkowej. Rękopisy i książki autorstwa ks. Ildefonsa Bobicza stanowią znaczną część zbiorów parafialnego muzeum oraz muzealnej ekspozycji.
Zdjęcie ks. Ildefonsa Bobicza (po lewej) z parafianami, fot.: Grodnensis.by
Zwiedzający muzeum mogą zobaczyć zdjęcia przedstawiające wygląd klasztoru sprzed blisko 200 lat, a także zdjęcia kapliczek, które, niestety, nie przetrwały.
W ekspozycji muzealnej znalazły swoje miejsce dokumenty komitetu kościelnego z czasów sowieckich: pisma do lokalnych organizacji, komitetu wykonawczego, a nawet Komitetu Centralnego Partii Komunistycznej ZSRR m.in. z prośbą o podłączeniu prądu, naprawy budynku świątyni i powołaniu księdza.
Wszystkie te materiały przybliżają historię poprzedzając dzieje parafii sprzed ostatnich 40 lat, kiedy do parafii w Iwiu przybył pierwszy proboszcz po okresie wojującego sowieckiego ateizmu – ksiądz Leonid Nieściuk. Od momentu odrodzenia się życia parafialnego kroniki parafii wypełniły się wieloma wydarzeniami, których dokumentacja uzupełnia muzealne zbiory dla przyszłych pokoleń.
Pomieszczenie, w którym rozmieściła się ekspozycja muzeum parafialnego w Iwiu jest, niestety, ograniczona. Dlatego na wieku eksponatach, mających bogatą historię, rozmieszczony został kod QR. Po jego zeskanowaniu na smartfona, zwiedzający może dowiedzieć się więcej na temat interesującego go eksponatu. Dotyczy to zarówno historii życia ks. Bobicza, jak też opisu kaplic kościoła parafialnego oraz kapliczek, które nie zachowały się do naszych dni.
Ks. Ildefons Bobicz
Ks. Ildefons Bobicz, fot.: Catholic.by
Najbardziej znanym proboszczem w dziejach parafii pw. apostołów Piotra i Pawła w Iwiu, był ksiądz Ildefons Bobicz, uczony teolog i filozof, a także wybitny kaznodzieja i katecheta.
Proboszczem w Iwiu i dziekanem wiszniewskim został w 1930 roku. Podczas II wojny światowej był represjonowany najpierw przez Sowietów, później przez Niemców, którzy aresztowali go w 1942 roku podczas akcji zatrzymań polskiej inteligencji. Zwolniony został prawdopodobnie na początku 1943 roku po czym mógł być ponownie więziony. Nie odzyskawszy po uwięzieniu zdrowia, zmarł w 1944 roku.
Grób ks. Idelfonsa Bobicza na cmentarzu parafialnym w Iwiu, fot.: Westki.info
Znadniemna.pl na podstawie Grodnensis.by
