Rok 2020 jest rokiem 100. rocznicy Bitwy Warszawskiej, największego zwycięstwa polskiego oręża w XX stuleciu, które przesądziło o tym, że została powstrzymana inwazja hord bolszewickich na cywilizację europejską, a agresor został odrzucony za linię Curzona.
Jubileusz jednej z najważniejszych bitew w minionym stuleciu jest dla mieszkających na Białorusi Polaków oraz akredytowanych w kraju dyplomatów polskich świetną okazją, aby zamanifestować swoje przywiązanie do chwalebnej historii polskiej wojskowości i zadbać o groby żołnierzy, których krwią i męstwem te karty historii zostały zapisane.
Pierwsze tygodnie lata upływają w terenowych oddziałach Związku Polaków na Białorusi pod znakiem porządkowania nekropolii wojennych i grobów żołnierskich z 1920 roku oraz pochówków żołnierzy, walczących o Polskę w okresie II wojny światowej.
Głębokie i Dokszyce
Wizytą na cmentarzu wojennym 1920 roku w Głębokiem i Dokszycach w obwodzie witebskim rozpoczęli cykl wyjazdów, mających na celu upamiętnienie 100. rocznicy Bitwy Warszawskiej, Ambasador RP w Białorusi Artur Michalski i oficerowie Attachatu Obrony Narodowej RP w Mińsku.
Jak dowiadujemy się z relacji medialnych polskich dyplomatów na nekropoliach wojennych życzliwie witali przedstawiciele lokalnych władz, duchowieństwa oraz mieszkający na tych terenach Polacy.
W roli gospodarza, oprowadzającego delegację Ambasady RP w Mińsku po polskich miejscach pamięci, wystąpił biskup witebski Oleg Butkiewicz.
„Na Białorusi trwa akcja odnawiania polskich miejsc pamięci, w tym również związanych z wysiłkiem wojennym 1920 roku. Wiele cmentarzy dzięki przychylnej postawie miejscowych władz zostało już odnowionych ze środków polskiego Ministerstwa Kultury i Dziedzictwa Narodowego. Cmentarze w Dokszycach i Głębokiem są tego najlepszym przykładem” – czytamy w doniesieniach medialnych z wydarzenia z udziałem Ambasadora RP.
Wołkowysk
Akcję sprzątania jednego z największych i najlepiej zadbanych cmentarzy wojennych z okresu 1918-1920 przeprowadzili działacze Oddziału ZPB w Wołkowysku. W czynie społecznym wzięli udział różne pokolenia miejscowych Polaków poczynając od przedszkolaków poprzez harcerzy i na seniorach kończąc.
Brześć
Cmentarzem Wojennym Żołnierzy Polskich 1920 roku w Brześciu opiekuje się Oddział Miejski ZPB w mieście nad Bugiem. W roku Jubileuszu Bitwy Warszawskiej Polacy Brześcia szczególną opieką otaczają tę nekropolię, która jest miejscem czczonym nie tylko przez Polaków, lecz także przez Białorusinów, których przodkowie walczyli w 1920 roku z bolszewikami pod dowództwem generała Stanisława Bułak-Bałachowicza.
Brzozówka
Porządkowaniem terenu cmentarza żołnierzy 78. Pułku Strzelców Słuckich leżącego w lesie pod miejscowością Brzozówka koło Baranowicz, zajął się Oddział ZPB w Juszkiewiczach. Centralnym punktem zaniedbanego i wielokrotnie niszczonego cmentarza pozostaje okazały pomnik z wyrytą na cokole inskrypcją: „Poległym 78. Słuckiego PP. 19 lipca 1920 r. Koledzy”. Podana w inskrypcji data przypomina o boju, który strzelcy słuccy stoczyli tego dnia pod Brzozówką z oddziałami sowieckiej piechoty i kawalerii, tracąc oficera, dwóch podoficerów i 20 szeregowych. Wszyscy oni zostali pochowani na miejscu walki.
Horodyszcze
Oddział ZPB w Juszkiewiczach uporzadkował teren wokół zbiorowej mogiły powstańców styczniowych na zaniedbanym cmentarzu we wsi Horodyszcze.
Kołdyczewo
Miejscowość ta kojarzy się mieszkańcom Białorusi z działającym tutaj w okresie II wojny światowej niemieckim obozem śmierci. Wśród ofiar tego przedsiębiorstwa zagłady było wielu Polaków, w tym katolickich księży. O polskich ofiarach zbrodni nazistowskich przypominają tutaj upamiętnienia wykonane przez Związek Polaków na Białorusi. Miejscem pamięci polskich ofiar obozu zagłady w Kołdyczewie opiekują się obecnie oddziały ZPB w Juszkiewiczach i Baranowiczach.
Nowogródek
Miejscem pamięci otoczonym szczególną opieką działaczy Oddziału ZPB w Nowogródku jest pomnik masowego mordu na miejscowych Polakach, którego dokonali hitlerowcy latem 1942 roku. Polacy Nowogródka utrzymują to miejsce pamięci we wzorowym stanie, odwiedzając je i porządkując przy każdej nadarzającej się okazji.
Żyrmuny
Groby żołnierzy Armii Krajowej na cmentarzu parafialnym w Żyrmunach zostały poddane gruntownej renowacji dzięki staraniom drużyny harcerskiej, działającej przy Oddziale ZPB w Lidzie.
W czynie społecznym harcerzom pomagają doświadczeni działacze ZPB z Lidy, którzy niedawno uporządkowali inne nekropolie wojenne, m.in. Cmentarz Lotników w Lidzie oraz zbiorową mogiłę żołnierzy Wojska Polskiego z 1920 roku w Feliksowie.
Znadniemna.pl/facebook.com
