– Dziś podejmując temat Polaków na Wschodzie mamy świadomość, że jest to temat trudny i dla wielu z nas bolesny. Łączy się ze wspomnieniami czasów wojny i powojennego okresu – deportacji, przesiedleń nacjonalistycznej przemocy i utraconego domu. Domu nie tylko w dosłownym znaczeniu, lecz w wymiarze wielowiekowego duchowego i materialnego dorobku – powiedział Marek Kuchciński, otwierając przemyską konferencję „Polacy na Wschodzie”, która odbyła się 27 stycznia.
Marek Kuchciński, marszałek Sejmu RP
Wydarzenie honorowym patronatem objął Marszałek Sejmu, a prelegenci opowiedzieli o dziejach Polaków na Kresach. – Wiemy jak w pierwszej połowie XX w. kształtowały się nasze dzieje, jak 100 lat temu trudny i długi był proces kształtowania granic po latach zaborów. I jak 20 lat później na Konferencji Jałtańskiej zmieniono granicę Polski, pozostawiając za wschodnią granicą – mówił marszałek Kuchciński.
Maria Koc, wicemarszałek Senatu RP
Podczas wydarzenia wicemarszałek Senatu Maria Koc przedstawiła główne nurty współpracy Parlamentu z Polonią i mniejszością polską.
Anna Schmidt-Rodziewicz, przewodnicząca sejmowej Komisji Łączności z Polakami za Granicą
Z kolei poseł Anna Schmidt-Rodziewicz, przewodnicząca sejmowej Komisji Łączności z Polakami za Granicą, wymieniła podmioty państwowe zaangażowane w pomoc dla naszych rodaków. – W głównej mierze najważniejsza jest edukacja młodzieży poprzez propagowanie wartości Polaków zamieszkujących Kresy. Państwo polskie ma szczególne moralne zobowiązanie wobec Polaków na Wschodzie, wspiera ich na różne sposoby. Nowelizacja ustaw w tej kadencji Sejmu o Karcie Polaka, repatriacji czy prezydencki projekt legitymacji szkolnych, są odpowiedzią na głos naszych rodaków – argumentowała posłanka.
Tomasz Bereza, reprezentujący rzeszowski oddział Instytut Pamięci Narodowej, przybliżył temat deportacji polskiej ludności na wschód. Przedstawił też liczne fotografie z archiwum IPN. – To wszystko prowadziło do przejęcia kontroli na miejscową ludnością. Deportacje były jednym z elementów terroru ZSRR. Było to widoczne już w pierwszych dniach okupacji. Na polskich policjantach, strażnikach granicznych, przedstawicielach władzy – opisywał Tomasz Bereza. Kolejny z prelegentów Jan Jarosz, dyrektor Muzeum Narodowego Ziemi Przemyskiej, odniósł się w swoim wystąpieniu do konferencji jałtańskiej.
Na zakończenie zostały wręczone nagrody przez marszałka Sejmu Marka Kuchcińskiego dla zwycięzców konkursu „Rok 1918 – nowy ład w Europie Środkowo-Wschodniej”. Całą konferencję poprzedziła msza św. w Bazylice Archikatedralnej w Przemyślu.
Znadniemna.pl za sejm.gov.pl
